ریاست جمهوری معاونت علمي و فناوري ستاد ویژه توسعه فناوری نانو I S S N مقاومت به خوردگی

Transcript

1 ریاست جمهوری معاونت علمي و فناوري ستاد ویژه توسعه فناوری نانو سال سیزدهم تیرماه 1393 شماره 4 شماره پياپي 201 I S S N مقاومت به خوردگی نانوپوششهایحاوی نانوذرات در اين شماره میخوانید حضور ستاد نانو در بیست و یکمین نمایشگاه ایران اگروفود 2014 تولید نانوکامپوزیتی از ضایعات نیشکر آییننامه حمایت از برگزاری سمینار آشنایی صنایع با کاربردهای فناوری نانو منتشر شد چالشها و فرصتهای بازار نانوسلولز نانولولههای کربنی کاربردهای تجاری امروز و آینده نانوفیلتر کاغذی مخصوص زدایش ویروس

2

3 جمهوری ریاست فناوري و علمي معاونت نانو فناوری توسعه ویژه ستاد 201 پياپي 4 شماره 1393 تیرماه سیزدهم سال فهرستمطالب 2... ایران در نانو نانو محقق 645 به حمایتتشویقی ریال میلیارد پرداخت 6 فناورینانو علمیپژوهشی مجالت به تشویقی حمایت ریال میلیون 300 پرداخت ISI در شده نمایه آییننامهحمایتازبرگزاریسمینارآشناییصنایعباکاربردهایفناورینانومنتشرشد شد برگزار نانو مجالت هماندیشی جلسه چهارمین 2014 اگروفود ایران نمایشگاه یکمین و بیست در نانو ستاد حضور شد برگزار نوآوری و فناوری بینالمللی نمایشگاه نانوICNN2014 بینالمللی همایش پنجمین پاییز 93 نتایجدوازدهمیندورهیارزیابیعملکردمراکزعضوشبکهآزمایشگاهیمنتشرشد شد برگزار نانو ریاضیات کمیته تخصصی نشست شد برگزار آزاداسالمی دانشگاه فناورینانو جشنواره و مسابقه اولین شد برگزار اساتید ویژه صنعت تا پایاننامه از تخصصی نشست دومین ایرانمنتشرشد آزمایشگاهی دانش تخصصی فصلنامه پنجمینشماره احمدوند عماد سردبیر: مهرويژن فناوري توسعه شرکت اجرا: مدیريت خلیقی آیدا داخلی: اخبار دبیر فراهاني عليآبادي محمد ايران: در پژوهش اخبار دبیر پورفیاض فتحاله پژوهشگران: اخبار دبیر عنایتی ابراهیم مدیران: اخبار دبیر شماره: این همکاران اسدزاده فاطمه جالن رضوانی مسعود اسالمی رضا نجیمی علیاصغر برون شهاب احمدیانراد سوده قرایلو داود میرزایی اسماعیل طهاری علی سلیمی. حسن صاحبي محمدرضا گرافيک: طراح و هنری مدیر صفری نرگس تصویرسازی: گودرزی پریزاد عکس: مهر روشن رواق چاپ: و لیتوگرافی پستی صندوق - تهران نشاني: نانو فناوری توسعه ویژه ستاد مشترکان: امور تلفن: وبسایت: newsletter@nano.ir الکترونیک: پست ديدگاههاي و مقاالت انتشار آمادة نانو فناوري ماهنامه است. نظران صاحب و محققان است. نويسندگان عهدة بر مطالب صحت مسئوليت است. بالمانع منبع ذكر با نانو فناوري ماهنامه مطالب نقل www. nano. ir سايت در نانو فناوري ماهنامه آرشیو است. موجود 8... ایران در پژوهش اهواز:مقایسهعملکردفوتوکاتالیستینانوساختارهایمختلفاکسیدروی تبریز:ساختنانوکاتالیستپایداردرفرایندهایپتروشیمی غذایی ترکیبات حفظ برای نشاسته جنس از پوششی تهران: دانشگاه آلومینا بهبودخواصپوششهایسدحرارتیبهکمکنانوکامپوزیت مازندران:بررسیبرهمکنشویتامینهابانانولولههاینیتریدبور دانشگاهشهیدرجایی:ساختنانوساختارهایدوبعدیاکسیدرویبهکمکمایعاتیونی دارویی علوم واحد اسالمی آزاد دانشگاه در سنجد عصاره از نانوکپسول ساخت کمک به صنعتی پسابهای از سنگین فلزات حذف شریف: صنعتی دانشگاه نانوجاذبها دانشگاهعلومپزشکیمشهد در واکسنسالک دستیابیبه دانشگاهعلومپزشکیتهران:امکانترمیماستخوانباتولیدنانوکامپوزیتپودری تولیدنانوکامپوزیتیازضایعاتنیشکردردانشگاهتهران از تهاجمی سرطانی سلولهای تشخیص جهت نانوحسگری ساخت تهران: دانشگاه سلولهایخوشخیم در منفرد مولکولهای تابش کنترل و دستکاری برای تالش بهشتی: شهید دانشگاه مقیاسزمانیبسیارکوتاه پزشکی مصارف برای خوردگی به مقاوم پوششهای نیشابور: مقاالت کاربردها: 2020 سال در جامعه نیازهای برای نانو فناوری تحقیقات وسوی سمت سالمت و پزشکی نانوبیوسیستمها دوم بخش فناورینانو اقتصادی اثرات ارزیابی در دولتها پیشروی چالشهای نانوذرات حاوی نانوپوششهای خوردگی به مقاومت آینده و امروز تجاری کاربردهای کربنی نانولولههای گفتگو است نموده کمک سالم کشاورزی محصوالت توسعه به نانو فناوری چگونه مدیران اخبار پژوهشگران اخبار

4 ایران در نانو نانو محقق 645 به حمایتتشویقی ریال میلیارد 6 پرداخت ايران در نانو اردیبهشتماه 25 تاریخ در نانو فناوری توسعهی ستاد پرداخت محقق 645 به ریال 5,927,400, مبلغ است. نموده حمایت درخواست که است افرادی به مربوط حمایتها این نانو فناوری ستاد در 1393 ماه فروردین آخر تا آنها تشویقی در اشکال )مانند پرداخت برای مشکلی و شده تأیید و داوری ستاد تأیید مورد کنگرههای در نکردن شرکت حساب شماره نداشتهاند. مقاله( ارائهی و خود حساب شماره ویرایش صورت در افراد است ذکر شایان مراتب است الزم تشویقی حمایتهای اینترنتی پایگاه روی بر دهند. اطالع hrdc@nano.ir الکترونیکی پست طریق از را تمامی نانو فناوری محققان بین تعامل ایجاد هدف با تشویقی حمایت دوم بخش دریافت برای فارغالتحصیالن ستاد تأیید مورد همایشهای از یکی در شرکت به ملزم حمایت با و علمی انجمنهای توسط همایشها این هستند. در مقاله ارائهی بر عالوه دانشجویان که میشوند برگزار ستاد ستاد توسط شده برگزار کارگاههای در است ضروری همایش کنند. شرکت نیز است. شده مشخص جدول در تفکیک به شده پرداخت موارد حمایت نوع ISI مقاله ارشد کارشناسی پایاننامه )دانشجو( ارشد کارشناسی پایاننامه راهنما( )استاد )دانشجو( دکتری پایاننامه راهنما( )استاد دکتری پایاننامه سایر جمع تعداد 232 مبلغ)ریال( 3,658,000, ,000, ,000, ,000, ,000, ,400,000 5,927,400, ISI در شده نمایه نانو فناوری علمیپژوهشی مجالت به تشویقی حمایت ریال میلیون 300 پرداخت ايران در نانو تشویق و کیفیت ارتقای برای نانو ستاد نانو فناوری داخلی پژوهشی علمی- مجالت ISI بینالمللی مؤسسهی در نمایهشدن برای در تشویقی حمایت ریال میلیون 300 مبلغ است. گرفته نظر ارتقای برای نانو فناوری توسعه ویژه ستاد پژوهشی علمی- مجالت تشویق و کیفیت در شدن نمایه برای نانو فناوری داخلی 1390 مهرماه از ISI بینالمللی مؤسسهی است: کرده اجرا را برنامه دو تاکنون تشویقی حمایتهای پرداخت و ارزیابی مدون آییننامه براساس ارزیابی این مجالت: میشود. انجام مجله شماره هر برای و ستاد آموزش برای تخصصی مشاور کارگیری به کارگاههای برگزاری با مشاور این مجالت: آنها ضعف و قوت نقاط مجالت برای تخصصی به ISI نمایهی کسب برای و نموده شناسایی را میکند. ارائه را الزم آموزشهای آنها در پژوهشی - علمی مجلهی 9 حاضر حال در در که دارد وجود کشور در نانو فناوری حوزه مهندسی فیزیک شیمی پزشکی زمینههای مقاله انتشار به اقدام و... شیمی مهندسی مواد و شده برگزار نشستهای به توجه با میکنند. تصویب با نانو ستاد شده شناسایی مشکالت رفع در سعی جدید تشویقی آییننامههای است. نموده آنها مشکالت مجالت این تشویق برای مهم موارد جمله از صورت در ISI مؤسسهی در شدن نمایه به 300 مبلغ مجله هر به مهم این به دستیابی شد. خواهد پرداخت پاداش ریال میلیون جدید: تشویقی موارد مجالت در مروری مقاالت چاپ از حمایت 1 نانو فناوری پژوهشی علمی چاپ مروری مقاالت به تشویقی پرداخت تومان( میلیون )1 مجالت این در شده Affiliation هر ازای به تشویقی پرداخت مجالت این مروری مقاالت در خارجی تومان( ) 100 هزار تعداد که صورتی در تشویقی پرداخت باشد بیشتر نفر سه از مقاله ایرانی نویسندگان تومان( هزار 50 نویسنده هر ازای )به چاپ برای پرداختی مبلغ حداکثر تبصره: نانویی مجالت در مروری مقالهی بود. خواهد تومان چاپ مقاالت ارجاعدهی افزایش به کمک 2 نانویی مجالت در شده در که نانو فناوری با مرتبط ISI مقاالت به مجالت در شده چاپ مقاالت از خود مراجع کنند استفاده نانو فناوری پژوهشی علمی حمایت تومان ارجاعدهی هر ازای به میگیرد. تعلق تشویقی ارجاعدهی تشویقی حمایت مبلغ )حداکثر نانویی مجالت در شده چاپ مقاالت است.( تومان شده چاپ مقاالت تعداد افزایش به کمک 3 نانو فناوری مجالت در مجالت در شده چاپ مقاالت تشویق مبلغ 800 انگلیسی نانو فناوری پژوهشی علمی تومان هزار مجالت در شده چاپ مقاالت تشویق مبلغ تومان 400 هزار انگلیسی پژوهشی علمی مجالت در شده چاپ مقاالت تشویق مبلغ تومان هزار 200 فارسی پژوهشی علمی مجالت شدن نمایه صورت در تبصره: در انگلیسی نانو فناوری پژوهشی - علمی 700 هزار مبلغ مقاله هر برای ISI مؤسسهی مقاالت تشویقی مبلغ التفاوت )مابه تومان مقاله نویسندگان به پژوهشی( - علمی و ISI شد. خواهد پرداخت 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 2

5 شد منتشر نانو فناوری کاربردهای با صنایع آشنایی سمینار برگزاری از حمایت آییننامه ايران در نانو آشنایی منظور به نانو فناوری توسعه ویژه ستاد حمایت طرح نانو فناوری کاربردهای با صنایع کاربردهای با صنایع آشنایی»سمینار از تشویقی به آییننامه این کرد. منتشر را نانو«فناوری اجرا 1393 سال انتهای تا و آزمایشی صورت شد. خواهد تحقق منظور به نانو فناوری توسعه ویژه ستاد توسعه و ترویج نانو فناوری راهبردی سند اهداف اولویت در را کشور مختلف صنایع در نانو فناوری و آموزش رو این از است. داده قرار خود کاری قرار ستاد توجه مورد نانو فناوری تخصصی ترویج توسعه ویژه ستاد راستا همین در است. گرفته سمینار از تشویقی حمایت»طرح نانو فناوری با را نانو«فناوری کاربردهای با صنایع آشنایی مدیران کارشناسان بیشتر هرچه آشنایی هدف کرد. منتشر نانو فناوری با صنایع فعاالن و مدیران و کارشناسان سمینارها این مخاطبان مستقر شرکتهای تولیدی و صنعتی شرکتهای فناوری و علم پارکهای صنعتی شهرکهای در استانها معادن و صنایع ادارات آموزش واحدهای بود. خواهند صنعتی تخصصی انجمنهای و ترویجی نهادهای سمینارها این برگزارکنندکان گروههای یا و آموزشی شرکتهای از اعم آییننامه در مندرج شرایط طبق دانشجویی این از حمایت آییننامه اساس بر بود. خواهند تدریس توانمندی گواهی دارندگان سمینارها حداقل که دانشگاه اساتید یا و»ب«یا»الف«تراز کارشناسیارشد پایاننامه یک هدایت برای دریافت تشویقی حمایت ستاد از نانو فناوری باشند. سمینارها این مدرس میتوانند کردهاند با آشنایی منظور به سمینارها این مدرسین رد باید آییننامهها این اجرای و برگزاری نحوهی نمایند شرکت نیز صنعتی«آموزشی»ترویج دوره این در حضور گواهی سمینار برگزاری از قبل و نمایند. دریافت نانو ستاد از را آموزشی دوره تا آزمایشی صورت به آییننامه این است گفتنی نانو ستاد و شد خواهد اجرا 1393 سال انتهای تغییر به نسبت ضعف و قوت نقاط بررسی از پس گرفت. خواهد تصمیم آن ادامه یا و مفاد حمایت بخش با ارتباط جهت عالقهمندان با صنایع آشنایی سمینارهای از تشویقی شماره با میتوانند نانو فناوری کاربردهای با یا و نموده حاصل تماس نمایند. مکاتبه ایمیل ویژه صنعتی ترویج آموزشی دوره اولین شد برگزار نانو مدرسان ویژه صنعتی ترویج آموزشی دوره اولین نفر 24 حضور با خرداد 10 روز در نانو مدرسین توانمندی گواهی دارندگان و دانشگاه اساتید از )فارغالتحصیالن»ب«یا»الف«تراز تدریس و تخصصی دکتری مقاطع دانشجویان و شد. برگزار نانو( فناوری کارشناسیارشد ستاد معرفی به ابتدا در آموزشی دوره این در خدمات مؤسسه و نانو فناوری توسعه ویژه ادامه در شد. پرداخته ایرانیان بازار تا فناوری فناوری حوزه در صنعتی موفق تجربههای چگونگی محصول تا ایده زنجیره تشریح نانو و صنعتی شرکتهای بین ارتباط برقراری مختلف مدلهای دانشبنیان شرکتهای و فناوران از حمایت الگوهای و تجاریسازی گرفت. قرار نظر تبادل و بحث مورد صنعتگران همچون مباحثی نیز دوره این دوم بخش در اطالعات ارائه نحوه صنعت با ارتباط چگونگی به صنعتی دولتی نهادهای با آشنایی صنعت به شد. ارائه شرکتکنندگان پیرامون هماندیشی جلسه دوره این پایان در سمینار از تشویقی حمایت»طرح اجرای میان نانو«فناوری کاربردهای با صنایع آشنایی و ترویج کارگروه مسئوالن و شرکتکنندگان شد. برگزار نانو ستاد فرهنگسازی سه هر آموزشی دوره این است ذکر به الزم فناوری فعال مدرسین حضور با و یکبار ماه این در شرکتکنندگان و میشود برگزار نانو حمایت»طرح آییننامه طبق میتوانند دوره کاربردهای با صنایع آشنایی سمینار از تشویقی سمینارهای برگزاری به نسبت نانو«فناوری کنند. اقدام صنعتی شد برگزار نانو مجالت هماندیشی جلسه چهارمین ايران در نانو مجالت هماندیشی تخصصی نشست چهارمین تاریخ در نانو فناوری درحوزه پژوهشی علمی شد. تشکیل نانو ستاد محل در 93 خرداد 20 مدیران هماندیشی تخصصی نشست چهارمین نانو فناوری درحوزهی پژوهشی - علمی مجالت از نمایندگانی حضور با 93 خرداد 20 تاریخ در رضایت دکتر پژوهشی - علمی مجلهی 8 و ستاد انسانی منابع توسعهی کارگروه مدیر زمینه در ستاد تخصصی مشاور صبوری دکتر شد. تشکیل نانو ستاد محل در مجالت گزارشی رضایت دکتر ابتدا جلسه این در آییننامهی و شده انجام حمایتهای روند از 90 ماه مهر از که مجالت زمینهی در نانو ستاد با ادامه در سپس کرد. ارائه است شده اجرایی مشکالت گرفته صورت بررسیهای به اشاره ستاد تخصصی مشاور پیشنهادهای و مجالت تشویقی حمایت آییننامههای در اصالحاتی آییننامهی تشریح به است گرفته صورت پرداخت. مجالت جدید ارائهی به مجالت مدیران ادامه در مجالتشان وضعیت مورد در گزارشهایی شدن ISI برای شده انجام کارهای مشکالت پرداختند. و... جدید آییننامهی براساس که است ذکر به الزم علمی مجالت در شده چاپ مقاالت تشویق مبلغ مقاالت تومان هزار 800 نانو فناوری پژوهشی - انگلیسی پژوهشی - علمی مجالت در شده چاپ پژوهشی - علمی مجالت در و تومان هزار 400 است. تومان هزار 200 فارسی پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

6 نانو در ایران حضور ستاد نانو در بیست و یکمین نمایشگاه ایران اگروفود 2014 نانو در ايران ستاد توسعهی فناوری نانو با حضور در ایران اگروفود 2014 به همراه پنج شرکت فعال فناوری نانو در حوزهی صنایع کشاورزی و موادغذایی به معرفی فناوری نانو و دستاوردهای آن در این صنایع پرداخت. ستاد توسعهی فناوری نانو با هدف ایجاد بستری مناسب جهت تعامل بین فناوران نانو و صنعتگران حوزهی کشاورزی و موادغذایی و حمایت از شرکتهای فعال نانویی در راستای معرفی و ارائه محصوالت و تجهیزات جدید در بیست و یکمین نمایشگاه بینالمللی صنایع کشاورزی موادغذایی ماشینآالت و صنایع وابسته که در روزهای نهم تا دوازدهم خردادماه در محل نمایشگاه بینالمللی تهران برگزارشد حضور یافت. در این نمایشگاه شرکتهای نانو فناوران خاور )دستگاه فیلتراسیون صنعتی( بسپار پیشرفته شریف )بستهبندیهای نانوکامپوزیتی( پیامآوران نانوفناوری فردانگر )دستگاه نانوکاویتاسیون( زیستپژوهان خاورمیانه )دستگاه جاذب اتیلن( و مهندسی نانوفناوری زیستی )نانوسموم( به معرفی و عرضه محصوالت خود پرداختند. گفتنی است قسمتی از غرفه ستاد نانو نیز در این نمایشگاه به ارائه 12 پایاننامهی نانویی که در حوزه کشاورزی و صنایع غذایی انجام شده است اختصاص داده شد تا عالوه بر معرفی دستاوردهای علمی فناوری نانو در این زمینه در دانشگاهها زمینه صنعتی شدن این پایاننامههای کاربردی نیز فراهم شود. در طول برگزاری این نمایشگاه بیش از 150 نشست جهت سفارش خرید محصوالت نانویی صورت گرفته است. همچنین 50 نشست تعاملی نیز در راستای ایجاد همکاری با برخی از نهادها و کارخانههای حوزهی کشاورزی و مواد غذایی در زمینهی نیازهای صنعت در حوزهی نانو از جمله بستهبندی و کودهای مبتنی بر فناوری نانو انجام شده است. الزم به ذکراست مهمترین اهداف برگزاری بیست و یکمین نمایشگاه بینالمللی صنایع کشاورزی مواد غذایی ماشینآالت و صنایع وابسته معرفی توانمندیها و پیشرفتهای کشور در حوزهی کشاورزی و غذایی ارتقاء سطح مبادالت تجاری کشورمان در جهت توسعهی صادرات غیرنفتی آشنایی شرکتکنندگان و بازدیدکنندگان با آخرین دستاوردهای علمی و صنعتی حوزهی کشاورزی و غذایی داخلی و خارجی اشتغال و کارآفرینی ارتقاء دانش و تبادل اطالعات بین شرکتکنندگان در نمایشگاه تشویق و ترغیب تولیدکنندگان برای رقابت سالم و هدفمند در عرصه این صنعت و ایجاد فضا برای ارتباط مستقیم تولیدکنندگان با مصرفکنندگان است. گفتنی است در بیست و یکمین نمایشگاه بینالمللی صنایع کشاورزی مواد غذایی ماشینآالت و صنایع وابسته )ایران اگروفود 2014 ( 700 شرکت و واحد تولیدی داخلی و 165 شرکت خارجی یا نمایندگیهای آنان حضور داشتند و جدیترین کاالها تولیدات و خدمات خود را ارائه کردند. 4 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

7 نمایشگاه بینالمللی فناوری و نوآوری برگزار شد نانو در ايران سومین نمایشگاه بینالمللی فناوری و نوآوری با حضور 120 شرکت داخلی و خارجی دوم تا چهارم خردادماه در محل نمایشگاه بینالمللی تهران برگزارشد. سومین نمایشگاه بینالمللی فناوری و نوآوری با هدف بسترسازی برای تبادالت فناوری میان شرکتهای توانمند خارجی و شرکتهای دانشبنیان و فناور ایرانی توسعه همکاریهای بینالمللی فناوری تسهیل روند انتقال فناوری به کشور شناساندن صحیح ایران و توانمندیهای علمی و فناوری آن و همچنین توسعه روابط اقتصادی مبتنی بر دانش و فناوری آن به طرفهای خارجی از دوم تا چهارم خردادماه در محل نمایشگاه بینالمللی تهران برگزارشد. در این نمایشگاه 120 شرکت شامل 58 شرکت داخلی و نیز شرکتهای خارجی از جمله 32 شرکت و مرکز پژوهشی تایید شده از روسیه 18 شرکت تایید شده از هندوستان دو شرکت از کرهجنوبی و شرکتهایی از کشورهای اتریش آلمان انگلستان چین و ترکیه حضور داشتهاند. گفتنی است در این نمایشگاه چند شرکت فعال در زمینه فناوری نانو ازجمله نانوموادپارس کفا و آرا پژوهش نیز حضورداشته و به ارایه دستاوردهای نوآورانه خود در حوزه فناوری نانو پرداختهاند. در نمایشگاه INOTEX2014 شرکتهای خارجی و داخلی به ارایه آخرین دستاوردهای فناوری و نوآوری در حوزههای ارتباطات و فناوری اطالعات نفت گاز و پتروشیمی اتوماسیون صنعتی و سیستمهای هوشمند زیستفناوری فناوری نانو انرژیهای نو هوافضا تجهیزات پزشکی زمینشناسی و مواد جدید پرداختهاند. الزم به ذکراست در نخستین دوره این نمایشگاه تنها 60 شرکت خارجی که عمدتا شرکتهای روس بودهاند شرکت داشتند دومین دوره آن نیز با حضور 75 شرکت از کشورهای روسیه بالروس و اکراین برگزار شدهاست. پاییز 93 پنجمین همایش بینالمللی نانو ICNN2014 نانو در ايران انجمن نانوفناوری ایران پنجمین همایش بینالمللی علوم و فناوری نانو )ICNN2014( را در روزهای 30 مهر تا 2 آبان 1393 در دانشگاه تربیت مدرس تهران برگزار میکند. فراهم کردن فرصتی مناسب برای معرفی پیشرفتهای جدید در حوزه فناوری نانو و تقویت همکاری بین محققان ایرانی و خارجی این حوزه از جمله اهداف برگزاری این کنگره بیان شده است. از جمله محورهای این کنگره میتوان به موارد زیر اشاره کرد: نانو شیمی نانومواد نانوپزشکی نانوبیوتکنولوژی نانوفیزیک و نانو الکترونیک و NEMS شبیهسازی اقتصاد پژوهشگران فرصت دارند چکیده مقاالت خود را تا تاریخ 14 تیرماه 1393 به دبیرخانه کنفرانس ارسال کنند. زمان اعالم نتایج 31 مردادماه خواهد بود. شایان ذکر است این همایش در شمار همایشهای مورد تایید ستاد نانو برای دریافت مرحله دوم حمایت تشویقی پایاننامه قرار دارد. عالقمندان میتوانند بهمنظور ثبتنام و کسب اطالعات بیشتر در خصوص برنامههای پنجمین کنگره بینالمللی نانو به پایگاه اینترنتی انجمن نانو به نشانی مراجعه کنند. 5 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

8 ایران در نانو شد منتشر آزمایشگاهی شبکه عضو مراکز عملکرد ارزیابی دورهی دوازدهمین نتایج ايران در نانو عضو مراکز عملکرد ارزیابی دوره دوازدهمین و شد انجام نانو فناوری آزمایشگاهی شبکه کسب امتیاز اساس بر مراکز این جدید رتبهبندی شد. منتشر ارزیابی در شده متالورژی پژوهش»مرکز رتبهبندی این در معدنی مواد فراوری تحقیقات»مرکز رازی«شرکت نانو تحقیقات»آزمایشگاه و ایران«ترتیب به )کفا(«ایران فناوری و کارآفرینی آزمایشگاهی مرکز 48 بین را سوم تا اول رتبههای دادهاند. اختصاص خود به شبکه عضو براساس شبکه عضو مراکز عملکرد ارزیابی با و آزمایشگاهها عملکرد ارزیابی دستورالعمل مداریمشتری اصلی شاخص سه به توجه همکاریهای»میزان و کارکردمیزان 30 و نسبت با ترتیب )به شبکهای«میشود. انجام درصد( مراکز عملکرد که ارزیابی دورهی دوازدهمین در از بیش شدهاست بررسی 1392 سال در عضو داشتهاند. مشارکت فعال آزمایشگاههای درصد 95 مراکز از شده دریافت گزارشهای اساس بر از خدمات دریافت بهمنظور 1392 سال در تعداد نانو فناوری حوزهی در فعال دستگاههای که است شده گزارش خدمات رکورد 156,189 داشته رشد درصد 80 از بیش قبل سال به نسبت عضو مراکز درآمد مدت این در همچنین است. 33/94 با برابر رشدی 91 سال به نسبت شبکه میدهد. نشان را درصد پلیمر پژوهشگاه همچنین ارزیابی این در نفت صنعت پژوهشگاه ایران پتروشیمی و دانشگاه نازک الیهی و نانوالکترونیک آزمایشگاه تحقیقات مرکز انرژی و مواد پژوهشگاه تهران تبریز پزشکی علوم دانشگاه دارویی کاربردی و اصفهان دانشگاه آزمایشگاههای مجموعهی سازمان متالورژی آزمایشگاههای مجموعهی ترتیب به شریف صنعتی واحد دانشگاهی جهاد کردهاند. کسب را دهم تا چهارم رتبههای ارزیابی دورهی دوازدهمین نتایج کامل فهرست آزمایشگاهی شبکه عضو مراکز رتبهبندی و آزمایشگاهی شبکه اینترنتی پایگاه از نانو فناوری قابل نشانی به نانو فناوری است. دریافت شد برگزار نانو ریاضیات کمیته تخصصی نشست ايران در نانو هدف با نانو ریاضیات کمیته تخصصی نشست مستندات داوری آییننامه تبین و بررسی این در فعال اساتید حضور با تشویقی حمایتهای شد. برگزار ماه خرداد 19 دوشنبه روز حوزه زاهدی دکتر آقای حضور با که نشست این در دانشگاه دانشکدهریاضی عضومحترمهیأتعلمی و نانو ستاد کارشناسان و مدیران مدرس تربیت فناوری حوزه در فعال ریاضی اساتید از تعدادی در ستاد طرف از گزارشی ابتدا در شد برگزار نانو فناوری در ریاضیات انتشارات وضعیت خصوص شد. ارائه حوزه در ایران جایگاه و نانو منابع توسعه کارگروه مدیر رضایت دکتر آقای ایران جایگاه ارتقاء به اشاره با نانو ستاد انسانی 2014 سال می ماه پایان تا هفتم رتبه به ISI مقاالت چاپ روند که کردند بیان میالدی کاهشی روند 2011 سال از نانو ریاضیات حوزه آییننامههای تدوین با انشاءاهلل که است داشته کند. تغییر روند این جدید محققان مقاالت شد مقرر نشست این پایان در حوزه در بعد به 2013 سال از شده چاپ ایرانی و بحث مجدد داوری تیم تشکیل با نانو ریاضیات شوند. داوری را خود مدارک که محققانی است ذکر شایان به مراجعه با است الزم نکردهاند ارسال کنون تا ) تشویقی حمایت سامانه ارسال به نسبت آییننامه کامل مطالعه و نمایند. اقدام مدارک شد برگزار آزاداسالمی دانشگاه نانو فناوری جشنواره و مسابقه اولین ايران در نانو دانشگاه نانو فناوری جشنواره و مسابقه اولین به خردادماه 29 و 28 روزهای در اسالمی آزاد با و اسالمی آزاد دانشگاه دارویی علوم واحد همت و علوم-تحقیقات مرکز تهران واحدهای همکاری باحمایتمعاونتپژوهشیدانشگاهآزاداسالمیدر برگزارشد. )ص( محلمجتمعپیامبراعظم از واحد 100 از بیش فعالیت به توجه با توسعه و رشد در اسالمی آزاد دانشگاه واحدهای معرفی راستای در کشور سطح در نانو فناوری دانشگاه این پژوهشگران توانمندیهای عرضه و دانشگاه نانو فناوری جشنواره و مسابقه اولین است. شده برگزار اسالمی آزاد دانشگاه دانشگاهی واحدهای قابلیتهای شناسایی و فناوری علم توسعهی از حمایت اسالمی آزاد تشویق و هدایت و نانو محصوالت تجاریسازی در نانو فناوری سمت به دانشگاهی واحدهای حوزهی فعالین شناسایی همچنین و دانشگاه این آحاد به اسالمی آزاد دانشگاه سطح در نانو فناوری و جشنواره برگزاری اهداف جمله از کشور مردم است. بوده اسالمی آزاد دانشگاه نانو فناوری مسابقه داوری آثار بین از جشنواره و مسابقه این در پایاننامهها ISI مقاالت شامل اثر 850 شده کتابها و مجالت پیشمحصول اختراع ثبت نانوپزشکی نانوفیزیک نانوشیمی درحوزههای و نانوبیوتکنولوژی نانومحاسباتی نانوالکترونیک شد. ارائه و پذیرفته نانومواد برتر و واحدفعال 30 جشنواره این در است گفتنی نانوفناوری انجمنعلمی نانو درحوزه آزاد دانشگاه توسعه ستاد و علومپژشکی نانوفناوری انجمن و دستاوردها ارائه به خود درغرفههای نانو فناوری پرداختند. خود فعالیتهای معرفی چارچوب در مسابقهای جشنواره این در همچنین برگزار مختلف درزمینههای ارسالی آثار ارزیابی کمیتهی بررسیهای از پس برترینها نهایتا و شد جشنواره این اختتامیه مراسم در مسابقه علمی شد. تقدیر آنها از جوایزی اعطای با و معرفی 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 6

9 دومین نشست تخصصی از پایاننامه تا صنعت ویژه اساتید برگزار شد نانو در ايران دومین نشست تخصصی»از پایاننامه تا صنعت«ویژه اساتید فعال در فناوری نانو روز چهارشنبه 21 خرداد در ساختمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد. هدف از برگزاری این نشست آشنایی اساتید با فرایند تجاریسازی ایدههای دانشگاهی بوده است. در این نشست سه کارگاه با عناوین»آشنایی با مراکز رشد و خدمات فناوری تا بازار«توسط دکتر کوهی»آشنایی با مدل کسب و کار«توسط دکتر بهمن ابراهیمی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و»پایاننامههای کاربردی و نمونههای موفق تعامل با صنعت«توسط دکتر رضا باقری عضو هیئت علمی دانشگاه شریف ارایه شد. مراسم با سخنرانی دکتر رضایت مدیر کارگروه توسعه منابع انسانی ستاد نانو آغاز شد. ایشان در سخنان خود با اشاره به اهداف ستاد نانو برای برگزاری چنین نشستهایی به ارائه الگوهایی برای بهتر شدن ارتباط افراد علمی با تولید و صنعت تاکید کرد و با بیان لزوم بهرهمندی صنعت از دانش افراد نخبه به سخنان خود پایان داد. سخنران بعد دکتر محمد کاظم کوهی رییس نشست و عضو هیات علمی دانشگاه تهران بود. وی در زمینه آشنایی با مراکز رشد و خدمات فناوری تا بازار مطالبی ارائه کرد که مورد توجه حاضران قرار گرفت. ایشان در ابتدا به تاریخچه مراکز رشد چگونگی شکلگیری و پیدایش و در ادامه به روند پیدایش مراکز رشد در ایران اشاره کرد. سپس با ارائه مثالهای واقعی و ملموس و بیان ایرادات و اشکاالت موجود افراد حاضر در جلسه را به درک حقیقت و تالش برای تطبیق با شرایط در جهت پیشبرد امور فرا خواند. سخنران سوم این مراسم دکتر بهمن ابراهیمی عضو هیات علمی دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران بود. سخنرانی وی در زمینه آشنایی با مدل کسب و کار و ارائه روش تدوین طرح کسب و کار و مدل درآمدی بود. این سخنرانی در حوزه فرآیند کامل ایده تا محصول و وضعیت کسب وکارهای ایرانی و چالشهای محیطی و کالن انجام شد. او با بیان بایدها و نبایدهای صنعت و چالشهای پیشرو در بازار با معرفی چند شرکت موفق و تشریح چگونگی موفقیت آنان سخنان خود را به پایان رساند. سخنران پایانی این مراسم دکتر رضا باقری عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف بود. سخنرانی ایشان در زمینه پایاننامههای کاربردی و نمونههای موفق در تعامل با صنعت بود. او در سخنرانی خود به ذکر پایاننامه کاربردی تحقیق کاربردی/تحقیق پایه تحقیق کاربردی/حل مشکالت فنی مراحل تعریف و اجرای تحقیق کاربردی پرداخته و در پایان به نمونههای موردی و بایدها و نبایدهای این حوزه اشاره کرد. پس از پایان کارگاهها حاضران در نشستی جداگانه به بیان دیدگاهها و ارائه جمع بندی در خصوص مطالب مطرح شده پرداختند و با اعالم رضایت از برگزاری چنین جلساتی خواهان استمرار تشکیل جلسات با حضور افراد موفق در حوزه کسب وکار دانشمحور به منظور انتقال تجربیات و نیز برگزاری نشست در دانشگاههای متبوع خود شدند. گفتنیاستاین نشست توسطانجمن نانو فناوری پزشکی ایران و با حمایت ستاد نانو برگزار شد. پنجمین شماره فصلنامه تخصصی دانش آزمایشگاهی ایران منتشر شد نانو در ايران با انتشار پنجمین شمارهی فصلنامه دانش آزمایشگاهی ایران این نشریه وارد دومین سال انتشار خود شد. شبکهی آزمایشگاهی فناوری نانو با انتشار فصلنامه دانش آزمایشگاهی ایران سعی نموده است اقدامی اساسی در جهت تولید و انتشار دانش تخصصی آزمایشگاهی در کشور انجام دهد و در این مسیر متخصصان دستگاههای آزمایشگاهی و کارشناسان آزمایشگاههای عضو را تشویق نموده است تا دانش و مهارت خود را در قالب مقاالت علمی- تخصصی منشر نمایند. فصلنامهی تخصصی دانش آزمایشگاهی ایران به صورت الکترونیکی و رایگان در پایگاه اینترنتی شبکهی آزمایشگاهی فناوری نانو منتشر میگردد و آمادهی دریافت مقاالت و مطالب مرتبط با حوزهی فعالیت نشریه از تمام عالقمندان است. عالقمندان میتوانند جهت دریافت فصلنامه ویژهی بهار 1393 به پایگاه اینترنتی شبکه آزمایشگاهی فناوری نانو به نشانی مراجعه نمایند. 7 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

10 پژوهش در ایران اهواز: مقایسه عملکرد فوتوکاتالیستی نانوساختارهای مختلف اکسید روی پژوهش در ايران محققان دانشگاه شهید چمران اهواز با هدف کاهش آلودگیهای صنعتی نانوکاتالیستی غیرسمی ساختهاند که در تجزیه آالیندهها عملکرد بسیار مناسبی دارد. روش تولید این نانوکاتالیست ساده و کمهزینه است. از نتایج این طرح میتوان در ساخت فیلترهای تصفیه آب و هوا استفاده کرد. استفاده از خاصیت فوتوکاتالیستی نیمهرساناها یکی از موثرترین روشهای کاهش آلودگیهای صنعتی در جهان است. در سالهای اخیر اکسیدروی به دلیل دارا بودن خواصی همانند غیرسمی بودن قیمتکم پایداری فیزیکی و کارایی شیمیایی باال از توجه ویژهای برخوردار شده است. عالوهبر این این ماده در مقایسه با مواد تجاری دیگر در کاهش فوتوکاتالیستی برخی آلودگیها بازده باالتری دارد. در این پژوهش تالش شده است به کمک روشی ساده نانوساختارهای مختلف اکسیدروی تولید شده و خاصیت فوتوکاتالیستی آنها بررسی شود. عصمت جعفرپور کارشناسارشد فیزیک از دانشگاه چمران در خصوص لزوم تولید نانوساختارهای متفاوت بیان کرد:»از آنجا که واکنش فوتوکاتالیستی یک فرایند سطحی است استفاده از نانوساختارها به علت بیشتر بودن سطح موثر افزایش خاصیت فوتوکاتالیستی را به دنبال دارد. با این وجود نانوساختارهای مختلف فعالیت فوتوکاتالیستی متفاوتی از خود نشان میدهند که وابسته به شکل و ساختار آنهاست.«نتایج حاصل شده موید تفاوت در عملکرد فوتوکاتالیستی نانوساختارهای مختلف تولید شده است.به طور کلی میتوان گفت خاصیت فوتوکاتالیستی نانودیسکها و نانوصفحات بیشتر از نانوذرات و از طرفی این خاصیت در نانوذرات بیش از نانوسیمهاست. همچنین عملکرد فوتوکاتالیستی بسیاری از نمونههای ساخته شده در مقایسه با نانوذرات تیتانیای بهتر است که نشاندهنده کارایی باالی اکسیدروی است. جعفرپور در ادامه با اشاره به مراحل انجام تحقیقات ابراز کرد:»در این تحقیق ابتدا به کمک دو روش سل-ژل و تجزیه حرارتی دیهیدرات استات روی نانوساختارهای مختلفی از قبیل نانوذرات کروی نانوسیمها و نانودیسکها ساخته شد. خواص نانوساختارها با استفاده از دستگاه پراش پرتو ایکس )XRD( طیفسنج )FT-IR( طیفسنج UV-visible و میکروسکوپ الکترونی روبشی )SEM( بررسی شد. در ادامه خاصیت فوتوکاتالیستی نانوساختارهای مختلف از طریق تجزیه رنگ متیلن آبی به عنوان نمونه آالینده صنعتی اندازهگیری شد.«بنابر نتایج موجود نمونه بهدست آمده از طریق تجزیه حرارتی دیهیدرات استات روی در مدت 5 ساعت در فاز بخار بهترین خاصیت فوتوکاتالیستی را از خود نشان میدهد. این نمونه در 30 دقیقه اول بیش از %72 و در 120 دقیقه اول بیش از %99 از رنگ متیلن آبی را تجزیه میکند. همچنین رابطه منطقی تصاویر SEM ساختارهای مختلف اکسیدروی بین میزان جذب رنگ توسط نانوذرات اکسیدروی در 30 دقیقه اول در غیاب تابش نور UV و خاصیت فوتوکاتالیستی وجود دارد. براین اساس میتوان گفت بسیاری از نمونهها از مدل النگمور-هینشلوود پیروی میکنند. نتایج این تحقیق حاصل همکاری دکتر منصور فربد- عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز- و عصمت جعفرپور است و در مجله Ceramics International )جلد 40 شماره 5 ماه ژانویه سال 2014 صفحات 6605 تا 6610( انتشار یافته است. 8 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

11 تبریز: پتروشیمی فرایندهای در پایدار نانوکاتالیست ساخت ايران در پژوهش سهند صنعتی دانشگاه شیمی مهندسان شدهاند نانوکاتالیستی ساخت به موفق تبریز تامینکننده فرآیندهای در کاربرد قابلیت که داراست. را پتروشیمی واحدهای خوراک باالیی بازده و پایداری از نانوکاتالیست این تولید هزینههای کاهش سبب و بوده برخوردار شد. خواهد انرژی تامین و محصول گاز منابع از ایران قابلتوجه سهم به توجه با طبیعی گاز زیستمحیطی مزایای و جهان خصوص این در برنامهریزی و سرمایهگذاری باشد. کشور اقتصادی اولویتهای از میتواند گاز تبدیل مختلف روشهای بررسی لذا ارزشمندتر محصوالت به متان( )عمدتا طبیعی فرایندها این از یکی است. خاصی اهمیت دارای سالهای در که است متان خشک ریفورمینگ کرده معطوف خود به را زیادی توجه اخیر و متان گلخانهای گازهای فرایند این است. فرآیندهای اصلی خوراک به را دیاکسیدکربن CO به H 2 نسبت با )CO و H 2 ( پتروشیمی مینماید. تبدیل واحد تقریبا تحقیقات مرکز در که مطالعه این در سهند صنعتی دانشگاه کاتالیست و راکتور نانوکاتالیستهای است گرفته انجام تبریز درصدهای با Ni-Co/Al 2 O 3 -MgO-ZrO 2 و شده تولید سل-ژل روش به MgO از متفاوت با آنها کاتالیستی عملکرد و ساختاری خواص است. گرفته قرار مقایسه مورد یکدیگر سجادی مهدی سید مهندس گفته به دانشگاه از شیمی مهندسی کارشناسارشد شده ساخته کاتالیست تبریز سهند صنعتی مناسب تقویتکنندههای از استفاده دلیل به طول دارای مطلوب تولید روش و بهینه و است. باالتر تبدیل درصد با توام بیشتر عمر نسبت با سنتز گاز تولید کار این در همچنین برآورده 750 C دمای در واحد CO به H 2 متداول کاتالیستهای به نسبت که است شده قابل کمتر 100 C اندازه به تقریبا دمایی در محصوالت تولید در نسبت این است. دستیابی مایع هیدروکربنهای همچون پتروشیمی دارای اکسیژنی مشتقات تولید و آمونیاک تولید طول افزایش عبارتی به است. بسیاری اهمیت نسبت با خوراک به دستیابی و کاتالیست عمر کاهش به منجر پایینتر دمای در مطلوب کاتالیست شدن کم دلیل به تولید هزینه انرژی تامین هزینههای کاهش نیز و مصرفی شد. خواهد میان»در افزود: ادامه در سجادی فرایند برای بررسی مورد کاتالیستهای با کاتالیستهایی متان خشک ریفورمینگ به مقرون اقتصادی لحاظ از نیکل فعال فاز برخوردارند. خوبی فعالیت از و بوده صرفه ترکیبات رسوب اثر بر زمان گذشت با اما بهبود برای میشوند. غیرفعال سریعا کربندار سه از میتوان کاتالیستی فعالیت و پایداری کاتالیست پایه تقویت فعال فاز تقویت روش تولید روشهای از بهرهگیری همچنین و به حاضر مطالعه در کرد. استفاده مناسبتر شده استفاده عامل سه هر تاثیر از همزمان طور تقویت برای کبالت تقویتکننده از یعنی است. و MgO تقویتکنندههای از و نیکل فعال فاز شده گرفته بهره آلومینا پایه تقویت برای ZrO 2 روشی که سل-ژل سنتز روش از همچنین و به نانوکاتالیستها تولید در کارامد و مناسب است.«شده استفاده میرود شمار کاتالیست فعالیت بر موثر عوامل دیگر از یکنواخت توزیع و کوچک اندازه با ذراتی داشتن کوچکتر ذرات متوسط اندازه قدر چه هر است. 10( nm )تقریبا بحرانی مقدار به و بوده که کربندار ترکیبات رسوب باشد نزدیکتر هستند کاتالیست شدن غیرفعال اصلی عامل بازده و کاتالیست پایداری زمان و یافته کاهش ذرات اندازه تحقیق این در مییابد. افزایش آن )نمونه MgO وزنی درصد 25 با کاتالیستی در بسیار که است شده گزارش 11/6 nm بهینه( است. بحرانی مقدار به نزدیک در شده تولید نانوکاتالیست است ذکر به الزم پایداری و فعالیت ساعت 24 طی در طرح این است نموده ارائه خود از قبولی قابل و مناسب نداشته فعالیتی کاهش مدت این طی در و این تجاریشدن قابلیت بررسی منظور به است. گستردهتری مطالعات که است نیاز محصول شرایط تحت و طوالنیتر زمانی بازههای در در مثال طور به واقعی شرایط به نزدیکتر گیرد. صورت گوگرددار ترکیبات حضور از نانوکاتالیست این مشخصات تعیین برای تعیین و فازها شناسایی برای XRD آزمونهای BET نانوکاتالیستها بلورینگی مشخصات به FTIR مخصوص سطح اندازهگیری جهت موجود عاملی گروهای تعیین و شناسایی منظور برای FESEM نانوکاتالیستها ساختار در و نانوکاتالیست ذرات اندازه و شکل مشاهدهی نسبت و بودن موجود بررسی در EDAX نهایتا شده استفاده نانوکاتالیست سازنده عناصر کاتالیستی فعالیت و پایداری همچنین است. شده مطالعه پایین فشار پایلوت از استفاده با لولهای راکتور یک شامل پایلوت این است. برای الکتریکی کوره واکنش انجام جهت کالیبراسیون دستگاه نیاز مورد دمای تأمین جریانهای دبی اندازهگیری و کنترل منظور به )GC( گازی کروماتوگرافی دستگاه و گازی بود. راکتور از خروجی محصوالت آنالیز جهت دکتر همکاری حاصل تحقیقات این دانشگاه علمی هیئت )عضو حقیقی محمد مهدی سید مهندس تبریز( سهند صنعتی و است رحمانی فرهاد مهندس و سجادی Journal of Sol-Gel Science and مجله در آوریل ماه 1 شماره 70 )جلد Technology چاپ به 124( تا 111 صفحات 2014 سال است. رسیده پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

12 ایران در پژوهش تهران: دانشگاه غذایی ترکیبات حفظ برای نشاسته جنس از پوششی ايران در پژوهش نانو فناوری از بهرهگیری با تهران دانشگاه محققان غنیسازی و محافظت برای پوششی ساخت به موفق این شدند. کارخانجات در تولیدی غذایی ترکیبات شده تهیه نشاسته قیمت ارزان ماده از که پوشش صنایع در کاربرد قابل و است اسیدی محیط به مقاوم بود. خواهد دارویی و غذایی صنعت در تهیه حین در غذایی مواد ترکیبات بیشتر اثرات و شده تجزیه مصرف برای آمادهسازی یا و نشاسته میدهند. دست از را نظر مورد سالمتیبخش زیستتخریبپذیر و ارزانقیمت طبیعی پلیمر یک کردن محصور جهت اخیر سالهای در که است جلب خود به را محققان توجه آن درون موادغذایی است شده سعی طرح این در اینرو از است. کرده مناسب پوششی نشاسته نانوکریستالهای کمک به شود. تهیه غذایی ترکیبات اثرات حفظ برای بر نامطلوبی جانبی اثرات تنها نه پوشش این از استفاده با بلکه ندارد مصرفکننده یا محیطزیست میتوان هدفمند رهایش با داروهایی ساخت در آن برد. بهره نیز آن سالمتیبخش اثرات از )هیدرولیز( آبکافت از مذکور نانوکریستالهای شده تهیه محیط دمای در نشاسته گرانول اسیدی هستند. مقاوم اسیدی محیط مقابل در نتیجه در و به میتوان نانوکریستالها این خصوصیات دیگر از ویژگیهای کرد. اشاره آنها بودن کمتراوا و سختی است. غذایی ماده حامل یک الزامات از شده ذکر غنیسازی برای میتواند پوشش این بنابراین دارای که شفاف دارویی و غذایی نوشیدنیهای گیرد. قرار استفاده مورد هستند اسیدی شرایط جیوان جاللی مهدی مهندس گفته به همچنین تهران دانشگاه غذایی صنایع و علوم کارشناسارشد غنی منبع عنوان به خرما هسته عصاره طرح این در واقع توجه مورد آنتیاکسیدان و پلیفنول ترکیبات قرار نشاسته نانوکریستالی پوشش درون و شده بسیاری در فنول حاوی غذایی ترکیبات است. گرفته توسعه با مقابله و بدن ساز و سوخت فرایندهای از دارند. نقش بیماریها شده تولید نانوکریستالهای اندازه نتایج اساس بر از )قبل نانوذرات اندازه همچنین است. نانومتر 48 اندازه و نانومتر 164 خرما( هسته عصاره درونپوشاني خرما( هسته عصاره حاوي )نانوذرات نانوكپسولها استفاده با نتايج اين است. شده گزارش نانومتر 198 و )DLS( نوري پراش تشخيصدهنده دستگاه از آمده بدست روبشي) SEM ( الكتروني ميكروسكوپ راندمان پوشش عملكرد بررسي در همچنین است. شده تعيين قليايي هضم روش کمک به درونپوشاني اعالم %62 میزان این موجود گزارشات بنابر است. است. شده صنایع در خرما»هسته افزود: ادامه در جیوان جاللی جایگزین مغزهای با خرما تولید یا خرما شیره تولید تولید جانبی محصول یک عنوان به گردو مغز مثل به اما دارد. کاربرد دام خوراک عنوان به فقط و شده یک عنوان به آن از میتوان طرح این نتایج کمک ترکیبات تولید برای ارزانقیمت و باارزش اولیه ماده بخش سالمتی اثرات که اکسیدان آنتی و فنول پلی استفاده رسیده اثبات به علمی جوامع توسط آنها نمود.«پلیمر تبدیل ابتدا نتایج این به دستیابی راستای در اسیدی آبکافت روش توسط نانوکریستال به نشاسته امولسیونی راکتور یک کمک به سپس شد. انجام تنيده درهم نانوكريستالها میکروامولسیون بنام تبدیل نشاسته نانوذرات به و )cross linking( شده مواد پوشش عنوان به نانوذرات این میشوند. تنيدن درهم بخش در کرد. خواهند عمل غذایی فرموالسيون در خرما هسته عصاره نانوکریستالها گرفت. قرار پوشش درون در و شده استفاده یارمند سعید محمد دکتر همکاری با پژوهش این دانشگاه علمی هیئت اعضای مددلو- اشکان دکتر شده انجام جیوان جاللی مهدی مهندس و تهران- International Journal of Food مجله در آن نتایج و ماه 3 شماره 49 )جلد Science and Technology منتشر 923( تا 920 صفحات 2014 سال مارس است. شده آلومینا نانوکامپوزیت کمک به حرارتی سد پوششهای خواص بهبود ايران در پژوهش فناوری کمک به انرژی و مواد پژوهشگاه محققان حرارتی عایقهای خواص که نمودهاند تالش نانو حرارتی موتورهای و توربینها در استفاده مورد میتوان نتایج این کمک به بخشند. بهبود را مفید عمر طول و حرارتی راندمان افزایش به کرد. کمک دیزلی موتورهای و گازی توربینهای حرارتی عایق یک )TBC( حرارتی سد پوشش کار به گازی موتورهای و توربینها در که است پوشش این وظایف دیگر از میشود. گرفته برابر در مکانیکی و حرارتی قطعات از حفاظت افزایش نتیجه در و آنها فرسایش و داغ خوردگی روی بر پوشش یک ایجاد اجزاست. این عمر طول بهبود جهت روشها بهترین از یکی TBC سطح نفوذ از جلوگیری و عایق این خوردگی به مقاومت است. آن ساختار درون به امالح باالیی ذوب دمای آلومینیوم اکسید که آنجا از مناسبی پایداری از شیمیایی محیطهای در و دارد است شده تالش تحقیق این در است برخوردار ایجاد TBC سطح روی بر آلومینا پوششهای به مقاومت افزایش هدف با که طرح این شود. سد پوششهای در حرارتی شوک و داغ خوردگی بررسی به است گرفته صورت معمولی حرارتی و میکرو مختلف پوششهای رفتار مقایسه و حرارتی شوک فرایندهای طی آلومینا نانوساختار است. پرداخته داغ خوردگی و پژوهشکده استادیار مباشرپور ایمان دکتر توضیح در انرژی و مواد پژوهشگاه سرامیک الیه یک»وجود کرد: عنوان شده حاصل نتایج و اکسیژن نفوذ پوشش روی آلومینا متراکم کاهش را TBC ساختار داخل به مذاب نمکهای شوک به مقاومت بهبود باعث امر این میدهد. TBC نمونه با مقایسه در داغ خوردگی و حرارتی ایجاد واضحتر صورت به میشود. )CSZ( معمولی متراکم الیهرویی با الیهای کامپوزیت پوششهای باعث ترتیب به نانوساختار و میکرو آلومینای شوک به مقاومت درصدی 100 و 50 افزایش است. شده معمولی TBC نمونه به نسبت حرارتی مقایسه در نانوساختار آلومینای پوشش طرفی از شوک سیکلهای در میکرونی آلومینای پوشش با خود از بیشتری پایداری داغ خوردگی و حرارتی میدهد.«نشان در آن اعمال و تحقیق این نتایج کارگیری به با کاهش حرارت اتالف حرارتی سد پوششهای محفظه میانگین دمای زمان هم طور به و یافته افزایش گازی توربین و دیزلی موتور احتراق نتایج این گفت میتوان عبارتی به یافت. خواهد و دیزلها حرارتی راندمان ضریب افزایش به کرد. خواهد کمک آنها سوخت مصرف کاهش آلومینا پوشش تحقیق این در است ذکر به الزم اتمسفری پالسمایی پاشش روش کمک به به نسبت روش این است. شده ایجاد )APS( 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 10

13 مازندران: بررسی برهمکنش ویتامینها با نانولولههای نیترید بور پژوهش در ايران محققان دانشگاه مازندران با استفاده از روشی محاسباتی به بررسی عملکرد نانولولههای نیترید بور در حضور ویتامینها پرداختند. نتایج این پژوهش میتواند در علوم پزشکی به منظور رهایش کنترل شده و هدفمند دارو و تولید حسگرهای زیستی کارامد باشد. سامره غضنفری دانشجوی دکتری رشته شیمی در دانشگاه مازندران با اشاره به اهمیت استفاده از ویتامینهای B3 و C هدف این تحقیق را بررسی برهمکنش ویتامینهای B3 و C و رادیکالهای آنها با نانولوله نیترید بور برشمرد و بیان کرد:»نانولولههای نیترید بور آسیبی به مولکولهای زیستی وارد نمیکنند. همچنین قابلیت زیستسازگاری باالی این نانولولهها و غیرسمی بودن آنها باعث کاربرد وسیع این نانومواد در روشهای تشخیصی و درمانی بیماریها شده است. در این کار برهمکنش این نانوماده با ویتامینها به کمک محاسبات DFT مورد مطالعه قرار گرفته است.«این محققان معتقدند با توجه به نتایج حاصل شده میتواناز سیستم ترکیبنانولولهنیتریدبور-ویتامین )Drug delivery( برای اهداف انتقال دارو B3 استفاده نمود. دلیل این امر رهایش ساده و راحت این ویتامین از سطح نانولوله گزارش شده است. همچنین با توجه به نوع جذب ویتامین C روی نانولوله نیترید بور میتوان از نانولوله عاملدار شده با ویتامین C به عنوان نانوحسگرهای زیستی )nano-biosensor( استفاده نمود. به گفته غضنفری با جذب کوواالنسی و غیرکوواالنسی ویتامین B3 خواص الکترونی نانولوله نیترید بور تغییرات کمی میکند. با این جذب ویتامین B3 به راحتی میتواند از سطح نانولوله نیترید بور جدا شود در حالی که خواص پایهی نانولوله نیترید بور حفظ میشود. این دو عامل از فاکتورهای مهمبرای طراحی سیستمهای دارورسانی به شمار میرود. بنابراین براساس این نتایج نظری نانولولههای نیترید بور میتوانند به عنوان موادی برای انتقال ویتامین B3 به کار روند. همچنین محاسبات این محققان نشان داده است که جذب ویتامین C و رادیکال آن روی نانولوله نیترید بور از نقطه نظر انرژی مطلوب است. به نظر میرسد نانولوله نیترید بور میتواند یک جاذب مناسب ویتامین C و رادیکال آن باشد. از طرفی ساختارهای الکترونی نانولوله نیترید بور در حضور ویتامین C و رادیکال آن تغییرات قابل توجهی نشان میدهد. براساس این محاسبات پیشنهاد میشود که نانولوله نیترید بور گزینه مناسبی جهت ساخت حسگرهای شناسایی ویتامین C و رادیکال آن است. نظر به اینکه خواص مولکول از جمله ممان دوقطبی بارهای الکتریکی و انرژی اربیتالها تحت تأثیر میدان الکتریکی خارجی دچار تغییر میشود مطالعه جزئیات اثر میدان بر روی ساختارهای هندسی و الکترونی مولکول در طراحی نانو ابزارها بسیار مهم است. به همین علت در ادامه این کار به منظور پیشنهاد و طراحی سیستمهای جدید انتقال دارو و حسگرها بر پایه نانولولههای نیترید بور تحت میدان الکتریکی اثر میدان الکتریکی خارجی روی برهمکنش ویتامینهای B3 و C با نانولولههای نیترید بور با طولها و قطرهای مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج این کار تحقیقاتی که با همکاری دکتر داود فرمانزاده )دانشیار دانشگاه مازندران( و سامره غضنفری صورت گرفته است در مجله Journal of Chemical Sciences )جلد 125 شماره 6 ماه نوامبر سال 2013 صفحات 1595 تا 1606( منتشر شده است. روشهایی نظیر رسوبدهی بخار به کمک پرتوی الکترونی عالوهبر بازده باالتر نیازمند صرف هزینه کمتری است. به گفته مباشرپور در راستای دستیابی به این نتایج سه نوع پوشش CSZ معمولی )زیرکونیای پایدار شده با سریا( کامپوزیت الیهای میکروآلومینا/ CSZ وکامپوزیت الیهای نانوآلومینا/ CSZ )که در آنها آلومینا به عنوان پوشش رویی بود( بر روی سطح TBC ایجاد شد. آزمون شوک حرارتی در دمای 1100 درجه سانتیگراد و آزمون خوردگی داغ با استفاده از نمک مذاب V 2 و 45 درصد وزنی O 5 )55 درصد وزنی )Na 2 در دمای 1050 درجه سانتیگراد به SO 4 مدت 40 ساعت روی پوششهای مذکور انجام شد. ارزیابی ریزساختار پوشش آنالیز فازی و عنصری بعد از آزمونهای شوک حرارتی و خوردگی داغ توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی مجهز به طیفسنج پراش پرتو ایکس و دستگاه پراش پرتوایکس صورت پذیرفت. آزمون ریزسختیسنجی نیز به منظور بررسی خواص مکانیکی بر روی نمونه ها انجام شد. شماتیک نمونه TBC )سه الیه( با پوشش کامپوزیت الیهای نانوآلومینا/ CSZ نتایج حاکی از این است که پوشش CSZ معمولی مقاومت کمی در طی دوره شوک حرارتی دارد. در حالی که پوشش کامپوزیت الیهای نانوآلومینا باالترین مقاومت به شوک حرارتی را از خود نشان میدهد. از طرفی پوشش CSZ معمولی و کامپوزیت آن با میکروآلومینا در برابر آزمون خوردگی داغ دچار تخریب میشوند ولی هیچگونه محصوالت خوردگی داغ و تخریبی در پوشش کامپوزیت الیهای نانوآلومینا/ CSZ مشاهده نشده است. به عبارتی نتایج آزمون خوردگی داغ نشان میدهد که ایجاد یک الیه متراکم از نانوآلومینا روی پوشش CSZ معمولی اثر قابل توجهی بر افزایش مقاومت به خوردگی داغ پوشش CSZ معمولی را به همراه خواهد داشت. به طور خالصه چنانچه عملیات ایجاد پوششهای نانوساختار به درستی صورت گیرد می توانند باعث بهبود خواص برای انواع کاربردها از جمله مقاومت به سایش سختی مدول االستیک استحکام چسبندگی مقاومت به نفوذ حرارتی مقاومت به شوک حرارتی و مقاومت به اکسیداسیون سیکلی گردد. نتایج این تحقیق حاصل همکاری دکتر ایمان مباشرپور دکتر محمدرضا رحیمیپور)رییس پژوهشکده سرامیک پژوهشگاه مواد و انرژی( و مهندس مهرداد نجاتی )کارشناسارشد سرامیک از پژوهشگاه مواد و انرژی( است و در مجله Ceramics International )جلد 40 شماره 3 ماه آوریل سال تا 4590( به چاپ رسیده است. 11 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

14 ایران در پژوهش رجایی: شهید دانشگاه یونی مایعات کمک به اکسیدروی بعدی دو نانوساختارهای ساخت ايران در پژوهش و ساده روشی از استفاده با کشورمان محققان دوبعدی نانوساختارهای ساخت به موفق ارزان عالوه روش این شدهاند. اکسیدروی مختلف کنترل قابلیت محیطزیست با سازگاری بر راحتی به را نهایی محصول ساختار و اندازه میکند. امکانپذیر زیستسازگار اکسیدروی نانوساختارهای کاربردهای در میتواند و هستند ایمن و شوند. گرفته کار به راحتی به پزشکی دارای نیز فرابنفش اشعه جذب نظر از زا میتوان و هستند ویژهای کاربردهای کرمهای و سوختگی پماد ساخت در آنها پرتو قوی جذبکننده عنوان به آفتاب ضد دیگر کاربردهای از کرد. استفاده فرابنفش رد آن استفادههای به میتوان اکسیدروی گازهایی حسگر و خورشیدی سلولهای و مونوکسیدکربن اوزن آمونیاک قبیل از حذف برای فوتوکاتالیستها تولید و هیدروژن کرد. اشاره زیست محیط آلودگیهای علمی هیئت عضو صباغان مریم دکتر گفته به تحقیقات این هدف رجایی شهید دانشگاه ساختارهای با اکسیدروی نانوذرات تولید عنوان به ترکیب مناسبترین انتخاب و مختلف خورشیدی سلولهای در استفاده مورد آند محاسبات نیز طرح این ادامه در است. بوده تولیدی نانوساختارهای روی بر چگالی تابع است. گرفته انجام با مذکور نانوساختارهای تولید کار این در گرفته انجام سونوشیمیایی روش از استفاده کاهش سبب روش این از استفاده است. روی اکسید نانوساختارهای تولید زمان مدت نیم زمان مدت در تنها گزارش این در میشود. شده تولید اکسیدروی نانوساختارهای ساعت و مصرفی انرژی کاهش سبب روش این است. میگردد. تولید بازده افزایش تهیه دابکو پایه بر یونی مایعات همچنین تولید برای قالب عنوان به آنها از و شده است. شده استفاده اکسیدروی نانوساختارهای و سبز روش یک یونی مایعات از استفاده تولید طول در و است محیطزیست دوستدار اساس بر نمیگذارد. جای بر ناخواستهای مواد یونی مایعات از استفاده شده حاصل نتایج دانهها اندازه زیاد افزایش از تنها نه آب در برای مناسبی شرایط بلکه میکند جلوگیری ایجاد را صفحهای نانوساختار هدفمند رشد کرد. خواهد»چنانچه افزود: ادامه در صباغان ساختارهای با اکسیدروی نانوساختارهای شوند تولید مایع یون محیطهای در و مختلف میدهند. نشان خود از متفاوتی نوری خواص غلظت و ساختار نوع اساس بر یونی مایعات داشت خواهند متفاوتی آرایشهای حالل در ساختارهای و نانوذرات خودآرایی آن نتیجه که شد.«خواهد آنها مختلف ابتدا در نتایج این به دستیابی راستای در ایمیدازولیوم و دابکو پایه بر یونی مایعات NMR آزمون با آنها تولید صحت و شد تولید دارویی علوم واحد اسالمی آزاد دانشگاه در سنجد عصاره از نانوکپسول ساخت ايران در پژوهش علوم واحد اسالمی آزاد دانشگاه محققان موفق سنجد گیاه عصاره از استفاده با دریایی قادر نانوکپسول این شدند. نانوکپسول ساخت به است آن در گرفته قرار داروهای از حفاظت به قابل آرایشی-بهداشتی و داروسازی صنایع در و بود. خواهد کاربرد این فراوان کاربرد سبب سنجد دارویی خواص از سرشار گیاه این است. بوده سنتی طب در ماده داروهای تولید برای مناسبی گزینه و است کلسیم پژوهش این در محققان نانوداروهاست. نظیر نوین نانوکپسولهای سنجد گیاه عصاره غنیسازی با کردهاند. تولید دارویی شیمی نیکنام کارشناسارشد صدیقه گفته به انتشار دارویی علوم واحد اسالمی آزاد دانشگاه از به بدن بافتهای در نانوکپسول این نفوذ قابلیت و مقایسه در نانوکپسولها این میگیرد. صورت راحتی قابل مقدار به را خون کلسیم میزان قرصها سایر با میدهند. توجهیافزایش 40 بین اندازه توزیع دارای نانوکپسولها این قطر به نانوکپسول این ساخت در است. نانومتر 150 تا نیز و مختلف آلی حالهای از انتشار-امولسیون روش شده ) stabilizer (استفاده متفاوتی تثبیتکنندههای نانوکپسول این تولید که است این بیانگر نتایج است. به نانوکپسولها اندازه است. انجامپذیر %98 بازده با نوع استفاده مورد آلی حالل نوع تاثیر تحت شدت است. آبی فاز به آلی فاز نسبت و تثبیتکننده اهمیت به توجه با داروسازی کاربردهای بر عالوه نتایج از بهداشتی و آرایشی مواد بوی و عطر حفظ گرفت. بهره نیز مواد این ساخت در میتوان طرح این رااینگونهبرشمرد: تحقیقات مراحلانجاماین نیکنام از )متشکل آبی دوفاز از کپسول نانو تهیه»در پلیمر از )متشکل آلی فاز و گلیسرین( و سورفاکتانت آلی فاز کردن اضافه با شد. استفاده سنجد( عصاره و شد. تشکیل سوسپانسیون زدن هم حین در آبی به محلول سوسپانسیون از آلی فاز جداکردن از پس نانوکپسول تا گرفت قرار فراصوت همزن تحت تنظیم و صافی از محلول عبور از پس شود. تشکیل به شد. تعیین شده تشکیل نانوکپسول اندازه ph به نانوکپسول این نیز بالینی مشاهدات منظور آزمایش مورد آنها خون سپس و شد داده موشها گرفت.«قرار مختلف آلی حاللهای میان در نتایج بر بنا استفاده به مربوط نانوکپسول قطر کوچکترین فاز نسبت بهترین گزارش این در است. استون از همچنین است. شده گزارش 5 به 1 آبی فاز به آلی Tween (است. )20 20 توییین تثبیتکننده بهترین دکتر همکاری حاصل که پژوهش این نتایج آزاد دانشگاه علمی هیئت عضو اسماعیلی اکبر نیکنام صدیقه و شمال تهران واحد اسالمی آزاد دانشگاه کاربردی شیمی کارشناسارشد مجله در است دارویی علوم واحد اسالمی ماه 55 )جلد Industrial Crops and Products چاپ به 55( تا 49 صفحات 2014 سال ژانویه است. رسیده 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 12

15 مورد تایید گرفت. سپس از این مایعات یونی به عنوان قالب برای تولید نانوساختارهای اکسیدروی و به روش سونوشیمیایی استفاده شد. خواص ساختاری و نوری نانوساختارها به کمک آزمونهای SEM XRD و UV مورد بررسی قرار گرفت. بنابر نتایج حاصل شده استفاده از مایعات یونی مختلف منجر به ایجاد ساختار یکنواخت نانوصفحه و در زمان 30 دقیقه شده است. همچنین کاهش اندازه ذرات نانوساختارهای اکسیدروی و کاهش شکاف نوار آنها از دیگر مزایای استفاده از این مایعات است. از طرفی بلندتر شدن طول زنجیره آلکیلی و دیکاتیونی شدن حلقه دابکو سبب ایجاد ساختارهای یکنواختتر و منظمتر میشود. همچنین دیکاتیونی شدن با حلقه آروماتیک ایمیدازولیوم منجر به تشکیل ساختار نانوبرگ خواهد شد. این ساختارها تاثیرات جالبی در خواص نوری نانوذرات دارند. الزم به ذکر است این پروژه قسمتی از یک طرح کاملتر است که در آن به کمک روشهای سبز نانواکسیدهای فلزی با ساختارهای متفاوت ساخته شده و کارایی آنها در سلولهای خورشیدی با یکدیگر مقایسه میشوند. نتایج این تحقیقات که حاصل همکاری دکتر مریم صباغان دکتر جواد بهشتیان )عضوهیئت علمی دانشگاه شهید رجایی( و سید علی محمد میرسعیدی )دانشجوی تصاویر SEM از نانوساختارهای تولید شده کارشناسیارشد دانشگاه شهید رجایی( است در مجله Ceramics International )جلد 40 شماره 60 ماه مارس سال 2014 صفحات 7769 تا 7774( منتشر شده است. دانشگاه صنعتی شریف: حذف فلزات سنگین از پسابهای صنعتی به کمک نانوجاذبها پژوهش در ايران محققان دانشگاه صنعتی شریف برای حذف فلزات سنگین از پسابها با استفاده از فناوری نانو جاذبی با بازده باال تولید نمودهاند. تولید این ماده گامی به سوی استفاده از نانومواد مختلف در فرایند تصفیه آب است. اندازه ذرات نانوجاذب تولید شده 20 نانومتر است. عملکرد این محصول در حذف یونهای نیکل کبالت و باریم از آب مناسب است. با توجه به بازده باالی این نانوجاذب مقدار مصرفی آن کم بوده و در نتیجه کاهش هزینههای عملیاتی را به دنبال خواهد داشت. این محققان همچنین معادلهای ارائه دادهاند که با در نظر گرفتن عوامل مختلف موثر بر بازده جذب سینتیک این واکنش را بیان میکند. به گفته صوفیا مهدیزاده کارشناسارشد مهندسی شیمی از دانشگاه صنعتی شریف در میان جاذبهای معدنی مختلف زئولیت یکی از نویدبخشترین مواد برای انجام عملیات تصفیه فلزات به شمار میرود. مزیت زئولیت نسبت به انواع رزینها هزینه پایین آن است. این جاذب از نشاندن نانوذرات پالتین بر پایه زئولیت 4A تولید شده است. در حذف یونهای فلزی به کمک این نانوجاذب از فرایند جذب سطحی استفاده شده است. این فرایند نسبت به عملیات جداسازی تقطیر جز به جز و استخراج هزینه کمتری دارد. از طرفی برخالف بعضی روشهای جداسازی همچون استخراج با حالل روش جذب سطحی در بسترهای ثابت یک روش مستقیم جداسازی است و نیاز به یک فرایند تکمیلکننده دیگری برای جداسازی ندارد. مهندس مهدیزاده در ادامه افزود:»در این طرح کیفیت و اندازه پودر تولید شده با طیفسنج پراش پرتو ایکس) XRD ( و میکروسکوپ عبور الکترونی) TEM ( مورد ارزیابی قرار گرفت. برای بررسی عملکرد این جاذب محلولی از نمکهای فلزی مختلف تهیه شد و میزان جذب این یونها به کمک جاذب محاسبه شد. همچنین عوامل تاثیرگذار بر این فرایند که شامل غلظت اولیه یونهای فلزی دما زمان تماس ph اولیه محلول و مقدار جاذب است نیز مطالعه شد.«وی ادامه داد:»نتایج حاکی از این است که با افزایش مقدار جاذب میزان جذب افزایش مییابد. به عبارتی با این عمل سطح تماس ذرات با جاذب افزایش یافته و یونهای بیشتری امکان نشستن بر سطح جاذبها را دارند. از طرفی افزایش دما نیز سبب افزایش درصد جذب خواهد شد. میزان بازده این نانوجاذب در محیطهای اسیدی بیشتر است.«این پژوهش که حاصل تالش صوفیا مهدیزاده )فارغالتحصیل دانشگاه صنعتی شریف( و سایر همکارانشان است در مجله Journal of Environmental Health Science & Engineering )جلد 12 شماره 1 ماه ژانویه سال 2014 صفحات 1 تا 7( به چاپ رسیده است. 13 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

16 پژوهش در ایران دستیابی به واکسن سالک در دانشگاه علوم پزشکی مشهد پژوهش در ايران محققان داروسازی کشورمان موفق به ساخت واکسنی برای درمان سالک شدند. روش تولید این واکسن ساده و کمهزینه است. طبق آمارهای سازمان بهداشت جهانی ساالنه حدود 1/5 تا 2 میلیون نفر مبتال به سالک میشوند که 90 درصد آن تنها در 9 کشور دنیا رخ میدهد. ایران نیز یکی از این کشورهاست. با توجه به این آمار ابداع واکسنی بر علیه این بیماری کمک بزرگی در کنترل این بیماری است. دکتر محمودرضا جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد هدف این تحقیقات را اینگونه عنوان کرد:»یکی از بیماریهای انگلی مشترک بین انسان و حیوان لیشمانیوز است. بسته به نوع انگل و پاسخ ایمنی میزبان این بیماری از یک عفونت پوستی خودبخود محدود شونده تا شکل کشنده متغیر است. در این میان شکل پوستی آن یا همان سالک از انواع دیگر شایعتر است. با وجود تحقیقات فراوان در دنیا هیچگونه واکسنی برای سالک در بازار وجود ندارد. از این رو هدف ما در این تحقیق ابداع واکسنی برای سالک بود.«تزریق این واکسن در گروهی از موشها )موشهای )BALB/c باعث تحریک ایمنی سلولی در آنها میشود. واکسن تولید شده در محافظت موشها در مقابل این بیماری انگلی بسیار کارامد است. باید دقت داشت که حساسیت موشهای BALB/c به انگل لیشمانیا بسیار زیاد است. بنابراین اگر واکسنی در این موشها موثر باشد در انسان که نسبت به عفونت لیشمانیایی مقاومتر است موثرتر خواهد بود. در تهیه این واکسن از لیپید DOTAP )دیولیل-تری متیل آمونیوم پروپان( استفاده شده است. این واکسن متشکل از نانولیپوزومهایی با ابعاد 100 نانومتر و حاوی پادزاهای )آنتیژن( محلول انگل لیشمانیا است. استفاده از لیپید DOTAP نه تنها باعث رساندن پادزاها به سلولهای ارائهکننده پادزا )APCs( در بدن میشوند بلکه به دلیل اثرات یاوری ذاتی )adjuvant( باعث تحریک ایمنی سلولها نیز خواهند بود. به گفته جعفری به دلیل اندازه کوچک لیپوزومهای تهیه شده بیشتر آنها پس از تزریق زیرپوستی از طریق سیستم لنفاوی جذب شده و در گرههای لنفاوی توسط با کارایی خیلی باال سلولهای APC جمعآوری میشوند. سپس پادزاهای محلول موجود در لیپوزوم درون سلول APC آزاد میشوند. این عمل باعث تحریک ایمنی سلولی و محافظت موشها در مقابل چالش با انگل زنده لیشمانیا ماژور خواهند شد. این محققان هماکنون در حال مطالعات پایدارسازی ترکیب ساخته شده هستند. با تحقق این هدف بعد از تولید این نانولیپوزومها در محیط تمیز و گرفتن مجوزهای الزم کار آزمایشهای بالینی در بیماران شروع خواهد شد. الزم به ذکر است تمام امکانات الزم برای تولید این فرآورده در حد صنعتی در داخل کشور موجود است. برای تولید این واکسن در ابتدا پادزاهای محلول انگل لیشمانیا از انگل آن تولید شد. سپس نانولیپوزومهای حاوی پادتن تهیه و ويژگيهايی شامل تعیین غلظت پادزا در لیپوزوم تعیین درصد محصورسازی شکل اندازه ذرهای و پتانسیل زتا )بار سطحی( بررسي شد. در نهایت جهت تعیین کارایی محصول نهایی این واکسن به موشهای مبتال تزریق و مطالعات الزم صورت گرفت. نتایج این تحقیقات که حاصل همکاری دکتر محمودرضا جعفری دکتر علی بدیعی )عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد( دکتر علی خامسیپور )عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران( و هنگامه فیروزمند است در مجله Acta Tropica )جلد 128 شماره 3 ماه آگوست سال 2013 صفحات 528 تا 535( به چاپ رسیده است. دانشگاه علوم پزشکی تهران: امکان ترمیم استخوان با تولید نانوکامپوزیت پودری پژوهش در ايران پژوهشگران ایرانی موفق به تولید نانوکامپوزیتی شدهاند که قابل کاربرد در حوزههای مختلف پزشکی مانند دندانپزشکی ارتوپدی و مهندسی بافت است. با توجه به خواص فیزیکی و مکانیکی منحصربهفرد نانولولههای کربنی پتانسیل زیادی برای کاربردهای زیستی از جمله مهندسی بافت و تقلید از ساختار و خواص استخوان انسان نشان دادهاند. در مطالعه حاضر نیز به کمک یک روش ساده و مقرون به صرفه نانوکامپوزیت پودری همگنی تولید شده است. در ساخت این پودر از هیدروکسی آپاتیت )HA( و درصدهای وزنی مختلف نانولولههای کربنی چندجداره )MWCNTs( استفاده شده است. این نانوکامپوزیت میتواند بهعنوان ماده جایگزین جهت ترمیم و بازسازی بافتهای استخوانی آسیب دیده به کار گرفته شود. همچنین میتوان از این محصول جهت کاشت دندان نیز استفاده کرد. به گفته دکتر تبسم هوشمند عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران زیست سازگاری نانوکامپوزیت تهیه شده بهتر از پودر یکپارچه هیدروکسی آپاتیت است. در تولید این محصول از روش سل- ژل بهره گرفته شده است. وی در توضیحات تکمیلی افزود:»در این تحقیق ابتدا به روش سل- ژل نانوکامپوزیتی از ترکیب هیدروکسی آپاتیت و نانولولههای کربنی چندجداره تولید شد. برای این منظور محلول نانولوله کربن در آب تهیه شد. برای پراکنده کردن نانولوله در حالل از سدیم دودسیل سولفات به عنوان ماده فعال سطحی استفاده شد. نانولولههای کربنی چندجداره به طور کامل بهوسیلهی کریستالهای HA پوشانده شدند. به منظور ارزیابی ساختار ترکیب و ویژگیهای حرارتی و نیز زیستی نانوکامپوزیت تولید شده از آزمونهای FE-SEM و TEM و XRD و FTIR و STA 14 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

17 تولید نانوکامپوزیتی از ضایعات نیشکر در دانشگاه تهران پژوهش در ايران محققان دانشگاه تهران با استفاده از ضایعات نیشکر موفق به ساخت فیلم نانوکامپوزیتی شدند. این محصول که دارای ویژگیهای منحصر به فرد فیزیکی و مکانیکی است در کاربردهای متعددی از جمله بستهبندی چسبسازی پزشکی و صنایع الکترونیک قابل استفاده خواهد بود. امروزه بسیاری از مواد بستهبندی مورد استفاده حاصل از مشتقات نفتی و موادی زیستتخریبناپذیرند. در دنیا ساالنه بیش از 150 میلیون تن زباله پالستیکی وارد طبیعت میشود که میتواند بار آلودگی زیادی ایجاد کند. نظر به ویژگیهای منحصر به فرد نانوفیبرها و نانوکامپوزیتهای تمامسلولزی مانند خاصیت تمامزیستتخریبپذیری بررسی امکان کاربرد آن در صنایع بستهبندی امری ضروری است. یکی از منابع سرشار از سلولز ضایعات نیشکر یا همان باگاس است. به گفته معین قادری دانشجوی دکتری صنایع غذایی ساالنه در حدود 4/3 میلیون تن باگاس در ایران تولید میشود که اکثر آن بدون استفاده باقی میماند. با استفاده از این طرح میتوان از این ضایعات استفاده کرد. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از این ماده نانوفیبرهای تمامسلولزی تولید کرده و خواص آن مورد بررسی قرار گیرد. روش تولید این نانوفیبرها نسبت به سایر روشهای تولیدی ساده سریع و کم هزینه است. اندازه نانوفیبر سلولزی تولید شده در حدود 13±39 نانومتر و مقاومت به کشش نانوکامپوزیت تولید شده از این نانوفیبرها در حدود 140 مگاپاسکال گزارش شده است. استحکام نانوکامپوزیت تولید شده در مقایسه با اکثر فیلمهای زیستتخریبپذیر و زیستتخریبناپذیر بیشتر است که به نظر میرسد این نانوکامپوزیت جایگزینی مناسب در راستای حذف پلیمرهای مصنوعی و مشتقات نفتی از مواد بستهبندی باشد. استفاده از منابع عظیم و بالاستفاده باگاس در تولید محصوالت بستهبندی سبب ایجاد ارزش افزوده در این صنایع خواهد شد. در راستای دستیابی به این هدف و جهت تجاریسازی این طرح هم اکنون قراردادی با سازمان صنایع کوچک استان البرز بسته شده است. برای تولید محصول مورد نظر پس از جداسازی و خالصسازی سلولز از باگاس نیشکر تولید نافیبرهای سلولزی با استفاده از روش آسیاب مکانیکی و سپس نانوکاغذ صورت گرفت. در ادامه با استفاده از فرآیند انحالل جزئی نانوکامپوزیت تمام سلولزی تهیه و خصوصیات آن مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داده است که با افزایش زمان انحالل جزئی بر اثر افزایش بخش شیشهای )آمورف( به بخش کریستالی نفوذپذیری این نانوکامپوزیت به بخار آب افزایش مییابد. مقاومت حرارتی نیز با افزایش زمان انحالل جزئی به دلیل کاهش بخش کریستالی کاهش دارد. همچنین با تبدیل میکروفیبرهای سلولزی به نانوفیبرها مقاومت به کشش فیلمهای تولید شده افزایش مییابد. این محققان معتقدند کاهش نقاط عیب )نقاطی که منجر به شکست فیبرهای سلولزی میشوند( افزایش سطح مخصوص و در هم رفتگی نانوفیبرها دلیل این افزایش است. شفافیت نمونهها نیز با کاهش اندازه به مقیاس نانو به میزان معنیداری افزایش مییابد. توضیح این پدیده کوچکتر شدن ابعاد بخشهای کریستالی چسبندگی خوب بین فاز ماتریس و تقویتکننده و بسته شدن حفرههای داخلی در دیواره سلولی است. به عبارتی دیگر در اثر فرآیند آسیاب و انحالل جزئی ابعاد اجزای تشکیلدهنده نمونهها از مقیاس میکرو به نانو تبدیل میشود. ابعاد این نانوذرات از طول موج نور مرئی- فرابنفش )200 تا 1000 نانومتر( کمتر است لذا مانعی برای عبور نور ایجاد نمیکنند و شفافیت افزایش می یابد. نتایج این تحقیقات که به دست معین قادری دکتر محمد موسوی و محسن لبافی )اعضای هیئت علمی گروه صنایع غذایی دانشگاه تهران( و دکتر حسین یوسفی )عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان( انجام شده است در مجله Carbohydrate Polymers )جلد 104 شماره 1 ماه ژانویه سال 2014 صفحات 59 تا 65( منتشر شده است. استفاده شد.«مقایسه الگوهای XRD بیانگر این مطلب است که غلظتهای باالتر نانولوله کربنی افزایش درجه تبلور را به همراه دارد. همچنین تصاویر FE-SEM حاکی از تشکیل نانوذرات همگن با ساختاری کروی است. از طرفی نانولولهها درون خوشههای از نانوذراتی HA توزیع شده و هیچ تراکمی از نانولولهها مشاهده نمیشود. پراکندگی بهتر نانولولههای کربن به معنای ایجاد هسته بیشتر برای ذرات هیدروکسی آپاتیت و درجه حرارت تبلور پایینتراست. با توجه به تصاویر SEM و TEM نانولولهها کامال توسط پودر هیدروکسی آپاتیت پوشش داده شدهاند. این ویژگی به همراه ساختار متخلخل نانوکامپوزیت تولید شده سبب تسهیل در بازسازی و رشد استخوانهای آسیب دیده خواهد شد. نتایج این تحقیقات که به دست دکتر تبسم هوشمند و همکاران وی صورت گرفته است در مجله Journal of Composite Materials )جلد 4 شماره 48 ماه فوریه سال 2013 صفحات 483 تا 489( منتشر شده است. تصویر FE-SEM از نانوکامپوزیت تولید شده 15 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

18 پژوهش در ایران دانشگاه تهران: ساختنانوحسگری جهت تشخیص سلولهای سرطانی تهاجمیاز سلولهای خوشخیم پژوهش در ايران محققان دانشکده مهندسیبرق و کامپیوتردانشگاه تهران با همکاری مرکز نانوتکنولوژی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در راستای ارائه الگویی جدید در تشخیص سرطان موفق به ساخت نانوحسگری الکتریکی شدهاند که قادر به تشخیص تعداد محدود سلولهای سرطانی تهاجمی در بین سلولهای خوشخیم روده است. دقت این نانوحسگر بسیار باالست و نیازی به استفاده از نشانگرهای شیمیایی ندارد. تشخیص سلولهای سرطانی تهاجمی نادر در میان تعداد زیادی از سلولهای خوشخیم استخراج شده از یک تومور مشکوک یک چالش کلیدی در تعیین مرحله ابتال به سرطان در نمونه مورد آزمایش مانند پاپ اسمیر یا بیوپسی است. در این راستا تحقیقات جدید برای مطالعه خواص زیستی و فیزیکی سلولها بر تجزیه و تحلیل الکتریکی آنها متمرکز شدهاند. محققان در این پژوهش با ساخت نانوحسگری الکتریکی به دنبال تشخیص تعداد محدود سلولهای سرطانی تهاجمی در میان نمونه خوشخیم روده و با هدف ارائه الگویی برای تعیین مرحله ابتال به سرطان نمونه مورد آزمایش بودهاند. نانوحسگر مذکور بر پایه نانوخارهای سیلیکونی nanograss( )silicon تهیه شده است. این حسگر قادر است با دقتی زیاد حتی حضور تنها 5 درصد سلولهای سرطانی تهاجمی را در میان کل نمونه مورد آزمایش تشخیص دهد. همچنین با توجه به حذف مراحل پیچیده و سخت آمادهسازی نمونه سرعت انجام آزمایش را تاحد زیادی افزایش میدهد. از دیگر مزایای این حسگر میتوان به عدم استفاده از نشانگرهای شیمیایی و رنگآمیزی تصویر آرشیوی سلول و نیز هزینه پایین تجهیزات مورد استفاده اشاره کرد. به گفته دکتر محمد عبداالحد- عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران- یک خاصیت الکتریکی متفاوت و جالب بین سلولهای سالم و سرطانی تفاوت در خواص دیالکتریک غشای آنهاست. لذا وقتی تحت بایاس الکتریکی قرار میگیرند میزان بلوکه کردن جریانهای ورودی به سلول توسط سلولهای سالم و سرطانی )مخصوصا در فرکانس های تا 100 کیلو هرتز( متفاوت است. به این پدیده پاشندگی بتا dispersion( )Beta گفته میشود. در واقع مکانیزم عملکرد این حسگر نیز تعیین تفاوت در پاشندگی بتا در سلولهای سالم و سرطانی تهاجمی است. حساسیت نانوخارهای سلیکونی به کار رفته در ساخت این حسگر در آشکارسازی این پدیده بسیار باالست. الزم به ذکر است که محل اتصال بین غشای سلول و نوک نانوخارهای سیلیکونی نقش اساسی در این سیستم دارد. عبداالحد در ادامه توضیح داد:»در این تحقیق که با همکاری مرکز نانوتکنولوژی پزشکی بیمارستان طالقانی صورت گرفت به کمک سیگنالهای متفاوت الکتریکی حاصل شده از حسگر به یک الگوی جدید تشخیص و درجهبندی سرطان نمونه مورد آزمایش دست یافتیم. این روش کمک خوبی برای تشخیصهای تکمیلی به ویژه در مواقعی که امکان تشخیص تعداد محدود سلولهای تهاجمی سرطانی در یک نمونه پاپ اسمیر وجود ندارد خواهد بود. در عین حال برای مطالعه اثر داروها بر روی سلولهای سرطانی بر پایه الگوی الکتریکی نیز قابل کاربرد خواهد بود.«در راستای دستیابی به اهداف مورد نظر ابتدا نانوخارهای سلیکونی با دستگاه RIE تولید شد. در ادامه به کمک روش لیتوگرافی حسگر الکتریکی بر روی نانوخارها ساخته شد. سپس با نشاندن محلول سلولی حاوی ترکیب سلولهای خوشخیم و تهاجمی روی سطح حسگر نمودارهای امپدانس الکتریکی و فاز امپدانس حاصل از برهمکنش مستقیم نانوخارها با سلولها در فرکانسهای مختلف استخراج شد. نتایج این تحقیق که حاصل همکاری دکتر محمد عبداالحد دکتر سید شمسالدین مهاجرزاده- اعضای هیئت علمی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران- مهندس محسن جانملکی و دکتر حبیبا... پیروی - اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی- و مهندس هانی شعشعانی از دانشگاه تهران است در مجله Biosensors and Bioelectronics )جلد 59 شماره 1 ماه مارس سال 2014 صفحات 152 تا 159( انتشار یافته است. دانشگاه شهید بهشتی: تالش برای دستکاری و کنترل تابش مولکولهای منفرد در مقیاس زمانی بسیار کوتاه پژوهش در ايران محققان دانشگاه شهید بهشتی با استفاده از روشی محاسباتیبهبررسیامکاندستکاریوکنترلزمانی تابش تک مولکولها پرداختهاند. نتایج این طرح پیشبردی در راستای طراحی ابزارهای جدید برای آشکارسازیچنینسیستمهایکوانتومیخواهدبود. یکی از موضوعات مهم در حوزه زیستشناسی و شیمی آشکارسازی تکمولکولها است. با مشاهده مولکولهای منفرد امکان دستکاری و کنترل فرایندهایزیستیوشیمیاییفراهم میشود.عالوهبر این دیدی جدید از ماهیت پیوندهای شیمیایی برهمکنش مولکولها با یکدیگر و یا اثر محیط روی مولکولها نیز امکانپذیر میشود. اما سیستمهایی که قادر به مشاهده تکمولکولها و دستکاری آنها باشند معموال در دسترس نیستند. محققان این طرح به بررسی روشی پرداختهاند که اجازه دستکاری خواص کوانتومی تکمولکولها را میدهد. هدف آنها بررسی تغییر قابل کنترل پهنای تراز انرژی مولکولها در مقیاس زمانی بسیار کوتاه بوده است. به کمک این نتایج میتوان عالوه بر دستکاری بسته به نحوه تغییر پهنای تراز انرژی با زمان موقعیت مولکول را بدون استفاده از ابزارهای دقیق و گران قیمت تعیین نمود. همچنین از نتایج این طرح میتوان در ساخت حسگرها نیز بهره گرفت. به گفته دکتر نفیسه زوارئیان فارغ التحصیل فیزیک اتمی از دانشگاه شهید بهشتی پهنای ترازهای انرژی سیستمهای کوانتومی نه تنها به تابع موج آنها بستگی دارد بلکه به محیط اطراف آنها نیز وابسته 16 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

19 نیشابور: پوششهای مقاوم به خوردگی برای مصارف پزشکی پژوهش در ايران پژوهشگران دانشگاه آزاد اسالمی واحد علوم و تحقیقات خراسان رضوی )نیشابور( با استفاده از یک الیه محافظ در برابر محیطهای خورندهای مانند بدن انسان موفق به افزایش مقاومت به خوردگی فوالدهای ضدزنگی شدند که در پزشکی و به خصوص در کاشت مواد مورد استفاده قرار میگیرد. فلزات قدیمیترین موادی هستند که در کاربردهای پزشکی و جراحی مورد توجه بودهاند. مهمترین عیب این نوع از مواد اثر منفی یونهای فلزی آزاد شده بر اثر خوردگی بر فرآیندهای بیولوژیک بدن انسان است. قابل ذکر است که در بین عناصر به کار رفته در فوالدهای ضدزنگ رایج نیکل و کروم عناصر مضری هستند. بنابراین بهبود رفتار خوردگی آنها از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. پوشش دهی سطح مواد کاشتنی با مواد زیست سازگار یکی از راه حلهای مؤثر برای محافظت فوالدهای کاشتنی در برابر خوردگی است. این محققان به منظور جلوگیری از اثرات منفی یونهای فلزی آزاد شده به علت خوردگی در فرآیندهای بیولوژیکی بدن انسان رفتار خوردگی فوالد ضدزنگ را پس از پوششدهی با الیههای نازک پایه زیرکونیا مورد ارزیابی قرار دادند. مهندس محسن نوروزی- کارشناس ارشد مهندسی مواد از دانشگاه آزاد اسالمی واحد علوم و تحقیقات خراسان رضوی )نیشابور(- در این باره توضیح داد:»به منظور ارزیابی مناسب خوردگی از سیال شبیهسازیکننده محیط بدن و پوششهای اکسید زیرکونیا و هیبریدی زیرکونیا-پلی متیل متاکریالت استفاده شد. مطابق با نتایج آزمایش چسبندگی پوششهای اکسیدی خالص چسبندگی بهتری نسبت به پوششهای هیبریدی دارند. این در حالی است که با توجه نتایج خوردگی چگالی عیوب و تخلخل برای پوششهای هیبریدی کمتر از اکسیدی است. توجه به این دو نکته ایده توسعه پوششهای دو الیهای ترکیبی اکسیدی- هیبریدی را میدهد به گونهای که برای الیه زیرین از پوششهای اکسیدی استفاده شود تا تضمینکننده چسبندگی مناسب باشد. همچنین الیه رویی نیز هیبریدی انتخاب شد تا با داشتن چگالی عیوب و تخلخل کمتر تضمینکننده مقاومت خوردگی بهتر باشد.«در کنار این موارد دیگر نتایج نشان میدهند که با افزایش تعداد الیههای پوشش اعمالی و در نتیجه افزایش ضخامت فیلم مقاومت به خوردگی یکنواخت و موضعی بهبود مییابد. به عبارت دیگر مکانیزم حفاظت از خوردگی ایجاد یک سد فیزیکی در مقابل الکترولیت است پس با افزایش ضخامت نفوذپذیری سد فیزیکی کاهش مییابد و دسترسی به زیرالیه نیز مشکلتر خواهد شد. نوروزی در انتها با اشاره به مراحل انجام این تحقیقات افزود:»در این تحقیقات ابتدا ذرات سرامیکی به روش سل-ژل تولید شدند و با روش چرخشی پوششدهی انجام گرفت. جهت تهیه پوشش ترکیبی ابتدا الیه کامال اکسیدی رسوبدهی و در دمای 900 درجه سانتیگراد تفجوشی و سپس الیه هیبریدی اعمال و در دمای 150 درجه سانتیگراد تفجوشی شد. علت به کارگیری این فرآیند برای پوشش دهی زیرالیهها بهرمندی از مزایای هر یک از الیهها بود. سپس با استفاده از تستهای مختلف پوشش و خواص بررسی شدند. شایان ذکر است که رفتار خوردگی با روش پالریزاسیون خطی و امپدانس مورد بررسی قرار گرفت و نتایج آن نشان میدهند که بازده محافظت از خوردگی فیلمهای اکسیدی و هیبریدی به ترتیب 79% و 88% هستند.«نتایج این تحقیقات که با تالش مهندس محسن نوروزی و دکتر عباس افراسیابی- محقق دانشگاه آزاد اسالمی واحد علوم و تحقیقات خراسان رضوی- صورت گرفته است در مجله Ceramics International )جلد 40 شماره 2 ماه مارس سال 2014 صفحات 2857 تا 2861( منتشر شده است. است. اگرچه تا به حال بررسیهای زیادی بر روی تغییر پهنای تراز انرژی با استفاده از ساختارهای متنوع به خصوص نانوساختارهای پالسمونیکی صورت گرفته است اما هیچ یک قابلیت کنترل زمانی تغییرات این پهنا را فراهم نمیآورند. برای دستیابی به چنین قابلیتی در این محاسبات از یک نانوآنتن فلزی روی یک زیرالیه خاص استفاده شده است. زیر الیه طراحی شده شامل چندین الیه است که مهمترین آن یک فیلم میکرونی از جنس گالیوم است. حضور فیلم گالیوم امکان تغییر پهنای تراز انرژی مولکول را به روشی برگشتپذیر و تنها در یک بازه زمانی کوتاه فراهم میآورد. پرتودهی فیلم توسط پالسهای یک لیزر فمتوثانیه باعث گذار فازی آن از حالت جامد به مایع شده تغییر خواص اپتیکی آن را به همراه دارد. حال اگر مولکول تحریک شدهای در نزدیکی نانوساختار طراحی شده قرار داشته باشد به واسطه تغییر خواص اپتیکی فیلم گالیوم طول عمر تراز تحریکی مولکول تغییر خواهد کرد. به عبارت دیگر بازه زمانی که الکترون در تراز تحریکی باقی میماند نسبت به حالت اولیه )قبل از پرتودهی با پالس لیزری( متفاوت میشود. نتایج این کار نشان میدهد که بسته به موقعیت مولکول نسبت به نانوساختار تغییرات زمانی پهنای تراز انرژی متفاوت بوده و در نتیجه میتوان از این میزان تفاوت در تعیین موقعیت مولکول استفاده نمود. استفاده از نانوآنتن برای افزایش میزان تغییرات پهنای تراز انرژی مولکول است تا آشکارسازی این تغییرات با زمان آسانتر انجام شود. الزم به ذکر است که تغییرات زمانی پهنای تراز عالوه بر موقعیت مولکول نسبت به نانوساختار به طول موج گسیل مولکول مورد بررسی و ویژگیهای نانوساختار نیز وابسته است. از اینرو برای دستیابی به بهترین نتایج این پارامترها نیز بهینه شدهاند. نتایج این محاسبات برای دستکاری ترازهای انرژی سایر سیستمهای کوانتومی از جمله اتمها و نقاط کوانتومی نیز قابل استفاده خواهد بود. نتایج این تحقیقات که حاصل تالشهای دکتر نفیسه زوارئیان و دکتر رضا مسعودی )عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی( است در مجله ( Laser Physics Letters جلد 11 شماره 4 ماه فوریه سال 2014 صفحات 1 تا 7( به چاپ رسیده است. 17 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

20 مقاالت 2020 سال در جامعه نیازهای برای نانو فناوری تحقیقات وسوی سمت آینده دورنمای و گذشته به نگاه سالمت و پزشکی نانوبیوسیستمها کاربردها: میرزایی اسماعیل خالصه: و ترجمه دانشگاه پزشکی نانو فناوری دکتری دانشجوی تهران پزشکی علوم برای نانو فناوری تحقیقات وسوی»سمت گزارش مترجم: مقدمه اب و 1 جهانی فناوری ارزیابی مرکز بهوسیلهی که 2020«در جامعه نیازهای و سمت مورد در گزارش دومین است شده تهیه علوم 2 ملی بنیاد حمایت»نانو 1 «که بهنام گزارش اولین از بعد که است نانو فناوری تحقیقات سوی است. شده منتشر 2011 سال در شد منتشر 1999 سال در علم پیشرفتهای بررسی به است موسوم»نانو 2 «گزارش به که گزارش این توسعه برای رو پیش فرصتهای و میپردازد گذشته دهه در نانو وفناوری دستاوردهای گزارش این در میدهد. نشان را آینده دهه در نانو فناوری مورد مهمترهدفهای آن از است. شده خالصه 2000 سال از نانو فناوری آنها به رسیدن چگونگی و آینده دهه در نانو فناوری تحقیقات برای انتظار است. شده داده توضیح اجتماعی نیازهای قالب در دانشگاهی برجسته متخصصان دیدگاههای برگیرنده در»نانو 2 «گزارش ایاالت در شده برگزار تخصصی مجامع در که است دولتی و صنعتی کردهاند. شرکت 2010 جوالی و مارس بین جهان نقاط دیگر و متحده سیاستگذاران خصوصی بخش دانشگاهی جامعه گزارش این مخاطبان نانو فناوری با مرتبط افراد تمام عمومی طور به و دولتی کارگزاران و هستند. فناوری کاربرد حوزه در گزارش این از بخشی خالصه و ترجمه حاضر مقاله»کاربردها: عنوان با سالمت و پزشکی زیستی سیستمهای در نانو دهه دستاوردهای به که است سالمت«و پزشکی نانوبیوسیستمها آینده دهه در آن تحقیقات دورنمای و حوزه این در نانو فناوری گذشته میپردازد. این درک کردهاند. ارائه متداول درمانهای و آنالیز زیستشناسی فرآیندهای از بسیاری که موضوع یک ارائه باعث میشود انجام نانو مقیاس در عملکرد و ساختار از استفاده برای منطقی رویکرد به نانو-بیو مشترک فصل در شده مهندسی نانومواد سطوح در تصویربرداری و درمان تشخیص منظور نبود. ممکن قبال که است شده پیچیدهای منحصربهفردشان ویژگیهای ارائه با نانوساختارها بهتری روشهای بلکه متفاوت روشهای تنها نه از پیشگیری و درمان مدیریت برایشناسایی تصویربرداری امکان میکنند. فراهم بیماریها چند تا که بیولوژیک ساختارهای دستکاری و با امروزه میشد تلقی علمی-تخیلی پیش سال است. شده فراهم جدید آنالیزی ابزارهای بکارگیری آینده دهه چشمانداز 1 تغییراتدرچشماندازدرطولدههگذشته 1. 1 نانوبیولوژی و نانوپزشکی گذشته دهه طول در بوده واقعی علم به فانتزی از بنیادی گذر شاهد نانوموادی و سیستمها دوره این طول در است. حوزه در عمدهای مزایای که کردهاند پیدا ظهور 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 18

21 بواسطه استفاده از نانومواد در سیستمهای زیستی به صورت درون-تن و برون-تن و با استفاده از ابزارهای پیچیده برای پایش برهمکنشها در سطوح نانو-بیو پیچیدگی این برهمکنشها درک شده است و حرکت روبه جلو در دهه آینده تضمین شده است..2 1 چشمانداز دهه آینده بخش مهمی از پیشرفتهای فناوری نانو در دهه آینده در گرو درک درست برهمکنشهای نانومواد در فصل مشترکهای بیو-نانو خواهد بود. فصل مشترک نانو-بیو به صورت برهمکنشهای دینامیک فیزیکی-شیمیایی بین سطوح نانومواد و سطوح ترکیبات بیولوژیک مثل پروتئینها غشاها فسفولیپیدها وزیکولهای اندوسیتوز اندامکها DNA و مایعات بیولوژیک تعریف میشود. جذب نانومواد مقدار فراهمی زیستی آنها و سایر برهمکنشهای فیزیکوشیمیایی نانومواد در سطوح بیولوژیکپیامدهمینبرهمکنشهایبیو-نانواست. بنابراین تعیین جذب و فراهمی زیستی نانومواد و امکان انجام برهمکنشهای بیو-فیزیکوشیمیایی که میتواند استفاده تشخیصی و درمانی داشته باشد با درک این برهمکنشها امکانپذیر است. از طرف دیگر با رصد برهمکنشهای نانو-بیو امکان پیشبینی پیامدهای ساختار-فعالیت مبتنی بر ویژگیهای ساختاری نانومواد فراهم میشود. ویژگیهای ساختاری نانوذرات مانند اندازه شکل شیمی سطح بارسطحی آبگریزی زبری و پوشش سطح تعیینکننده نحوه برهمکنش آنها با سطوح بیولوژیک و در نتیجه پیامدها و فعالیتهای حاصل از آن خواهد بود. این شاخه جدید پزشکی روشهای پزشکی را دگرگون خواهد کرد یک خط جدید از قابلیتهای وضعیت فعلی تاثیر نانو غربالگری مارکر های غیر اختصاصی تعداد محدود تصویر برداری بزرگ مقیاس محل بیماری ایجاد شده مارکر های اختصاصی تعداد زیاد )آزمایشگاه روی یک تراشه( تصویر برداری مولکولی تمام بدن آغاز بیماری تشخیص و مرحله بندی تصویر برداری بزرگ مقیاس محل جراحی یا بیوپسی تشخیصی مداخله ای تست گروهی غیر حساس تصویر برداری ساختار و عملکرد تمام بدن غیر تهاجمی حساسیت باال )فمتو- اتمول( مهندسی بافت پزشکی بازساختی تشخیصی و درمانی برای صنایع دارویی فراهم خواهد کرد و پیشرفتهای شگفتانگیز در بیولوژی سلولی و مولکولی را تسریع میکند. اصول نانوپزشکی در شکل 1 نشان داده شده است. این شکل نشان میدهد که با استفاده از نانومواد و نانوابزارهایی با قابلیت تصویربرداری درمان و انتقال هدفمند ترانوستیک )تصویربرداری و انتقال همزمان( و همچنین نانومواد فراهمکننده سطح برای مهندسی بافت پیشرفتهای قابل مالحظهای در تشخیص تصویربرداری و درمانهای پزشکی حاصل خواهد شد. تأثیر پیشبینیشده فناوری نانو در مراقبتهای بهداشتی و درمانی در شکل 2 نشان داده شده است. امید بخشترین کاربردهای آینده نانو در پزشکی عبارتاند از: تشخیصهای چندگانه فوق حساس و انتخابی انتقال دارو درمان هدفمند درمان و پایش شکل 2. تاثیر پیشنهاد شده فناورینانو در آینده مراقبتهای بالینی درمان هدفمند و سیستم های انتقال دارو پیگیری تصویر برداری بزرگ جراحی مقیاس محل آزمایشگاه کاتتریزاسیون مارکرهای نسبتا غبر پرتو دهی اختصاصی شیمی درمانی ناتوان کننده نسبتا دیر هنگام اثرات فارماکوکینتیک وقفه در تمام بدن جراحی کم-تهاجمی هدف گیری ویژه بافت دارورسانی و تصویر برداری هدفمند هم زمان )ترانوستیک( تصویر برداری غیر تهاجمی کمی مارکرهای موالکولی خاص زود هنگام پیوسته نانو مواد و نانو ابزارها اهداف مراقبت های پزشکی: بهبود تشخیص درمان و پیشگیری الزامات ایمنی و سازگاری تشخیص و درمان همزمان )ترانوستیک( شکل 1. اساس نانوپزشکی ابزار های تصویربرداری و تجزیه ای سرطان ودیگر بیماریها تصویربرداری بدن بازسازی بافت/اندام و ژندرمانی. رویکردهای جدیدی برای انتقال دارو تصویربرداری و تشخیص توسعه خواهند یافت و موارد فعلی و مورد استفاده در بالین و کارآزماییهای بالینی بهوسیلهی عوامل درمانی نانو و تشخیصهای پیچیدهتر تکمیل خواهد شد. از طرف دیگر تمام محصوالت جدید باید ایمنی و استانداردهای سازگاری سختگیرانه و چالش انگیز را رعایت کنند. ویژگیهای جدید نانومواد ممکن است مخاطرات زیستی جدیدی را ایجاد کنند. در آینده امکانات تشخیصی قابلیتهای آنالیز زیستی دقیقتر و زود هنگامتر را فراهم میکنند و درمانهای موضعی مبتنی بر نانو درمانهای مؤثرتری را فراهم میکنند. بعالوه پیشرفت در قابلیتهای تشخیص نانومقیاس امکان تحقق قویترپزشکی فردی 3 را فراهم خواهد کرد زیرا بیومارکرهای فنوتیپ 4 بیماری برای هدایت درمانهای هدفمند مناسب بیمار-بیماری استفاده خواهند شد. امکان تشخیص سیستمیک بیماری در چندین قسمت بدن بهوسیلهی نانوحسگرهای کمی درون-تن فراهم میشود. این قابلیت به همراه درمانهای موضعی هدفمند مبتنی بر نانو کارایی درمان را به میزان زیادی افزایش خواهد داد و عوارض جانبی را به حداقل خواهد رساند. سرانجام پیشرفتهای پیوسته در مهندسی زیستی و شناخت فصل مشترکهای نانو-بیو ابزارهایی قوی برای هدایت سرنوشت سلولهای بنیادی و بازساخت بافت فراهم میکنند. فناوری نانو همچنین درمانهای خاص و جدیدی را برای سرطان فراهم خواهد کرد. درمان سرطان یکی از حوزههایی است که نانوپزشکی در دهه آینده تأثیر باالی بر آن خواهد داشت. علیرغم پیشرفتهای گذشته در زیستشناسی سرطان و توسعه شیمی درمانیهای پیچیدهتر دورنمای بیماران مبتال به سرطانهای پیشرفته هنوز تیره 19 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

22 مقاالت میهمان مولکولهای تحریکی-پاسخی تشخیصهایبرونتن 1. 2 آزمایشبیوبارکد تشخیص نیازمند فردی درمان توانایی به رسیدن بیماری مقدار کم و ویژه بیومارکرهای هنگام زود اولینبار که بارکد بیو آزمایش است. باال دقت با شمال دانشگاه در میرکین گروه بهوسیلهی تشخیصی فناوری یک شده برده بهکار غربی نسبت قابلتوجهی مزایایی و حساسیت که است به و دارد 5 ELISA مانند متداول فناوریهای به ندارد. نیاز گران و وقتگیر آنزیمی تقویت مراحل بیماری فرآیندهای از زیادی تعداد برای روش این توسعه دارد اهمیت هنگام زود تشخیص که زمانی است. یافته که است پروب دو شامل بارکد بیو آزمایش هدف بیومارکر وشناسایی جداسازی برای مجموعا میکنند. عمل آن حضور تقویت سپس و تکنیک این با پروتئین تشخیص مفهوم 3 شکل میتواند روش این حال این با میدهد. نشان را مانند مولکولی هدف نوع هر برایشناسایی ویژه بیومارکر برای شود. استفاده نیز اسیدنوکلئیک )PSA پروستات ویژه ژن )آنتی پرستات سرطان از بیشتر برابر 106 بارکد بیو آزمایش حساسیت است. بوده ELISA معمول آزمایش تصویربرداریدرونتن 2. 2 ایکس پرتو سیستمهای تجهیزات: تصویربرداری برای نانولولههایکربنی پایه بر درمانی پرتو و تشخیصی مغناطیسی. میکروذرات MMP پروتئین برایشناسایی بیوبارکد آزمایش شکل 3. مغز سرطان )مانند سرطانها از برخی برای است. در محسوسی تغییر هیچ پانکراس( و ریه تخمدان نیامده وجود به گذشته سال 50 طی زندگی به امید دورنما این میتواند طریق چند به نانوپزشکی است. پزشکی در فرصتها بهتر تحقق 1 دهد: تغییر را زیرمجموعههای درمان و برایشناسایی فردی درمانهای توسعه 2 و سرطان انواع با بیماران کمتر. جانبی عوارض و باالتر کارایی با هدفمند باالیی شانس سرطان درمان برای نانو فناوری قابل تأثیر آینده سالهای در میرود انتظار و دارد باشد. داشته حوزه این بر توجهی نانوپزشکی حوزه در زیر موارد آینده دهه طول در است: امکانپذیر زودهنگام تشخیص برای نانوابزارها توسعه مایعات از استفاده با پاسخدرمانی پایش و چندگانه. و سریع آنالیز قابلیت با بدن فرآورینشده برایشناسایی تشخیصی نانوابزارهای توسعه در تومور آغازگر سلولهای و توموری سلولهای آنها. پایش و خون جریان انتقال برای موفق بالینی کارآزماییهای انجام و نوکئیک اسیدهای دیگر و sirna مولکولهای نانوذرات. بواسطه درمانی عوامل پایه بر جدید دارویی فرموالسیونهای اثبات در هدفمندی در توجه قابل بهبود با نانوذرات آزاد. داروی انتقال با مقایسه خونی- سد به نفوذ قابلیت با ذرات طراحی مغزی. تومورهای موثر درمان و مغزی بررسی جهت نانو فناوری پایه بر قوی مطالعات داروهای توسعه منظور به سلولی تحرک و مهاجرت متاستاز. ضد قادرند که نانو فناوری قوی ابزارهای به رسیدن کنند. طبقهبندی فردی پزشکی برای را بیماران غلبه برای نانوذرات بر مبتنی روشهای توسعه دارویی. چند مقاومت سازوکار بر کاوش قابلیت با نانوذرهای ساختارهای توسعه برایشناسایی تومور اطراف کوچک محیطهای دارو. آزادسازی شروع و تومور پایش برای نانو پایه بر روشهای بکارگیری جراحی. حین عمل منظوره چند نانومقیاس بسترهای توسعه تشخیصی-درمانی. به بیماریها دیگر و سرطان بر نانو فناوری تأثیر درمان تشخیص برای وسایلی ساخت و طراحی است. وابسته آن مراحل تمام در بیماری پایش و وسیعی بهطور امروزه ایکس پرتو تصویربرداری میرود. بهکار سرطان درمان و تشخیص برای بر تصویربرداری و رادیودرمانی دستگاههای برای افزایش برای تقاضا یک همیشه ایکس پرتو پایه تومور تشخیص جهت تفکیکپذیری و دقت افزایش اشعه دوز کاهش ابتدایی مراحل در بافتهای به آسیب کاهش و دوز انتقال دقت ایکس پرتو جدید فناوری دارد. وجود سالم دستگاههای توسعه نانولولههایکربنی بر مبتنی یافته بهبود کارایی با درمانی پرتو و تصویربرداری میکند. ممکن را یونی گرما فیالمانهای بجای کربنی نانولولههای تولید برای سرد الکترون منبع عنوان به مرسوم به قادر فناوری این میشوند. استفاده ایکس اشعه است فضایی و گذرا شده مدوله ایکس پرتو تابش فیزیولوژیک عالئم با و هدایت براحتی میتواند که شود. همزمان اب دادهها جمعآوری و پرتوگیری همزمانسازی با 6 CT تصاویر قلبی و تنفسی غیردورهای حرکات است. آمده بهدست موش از باال تفکیکپذیری با زیادی تعداد بهوسیلهی حاضر حال در اسکنر این شمالی کارولینای دانشگاه در سرطان محققان از 4(. )شکل میشود استفاده فعلی وضعیت و گذشته دهه در پیشرفتها 2 و مهیجترین نانوپزشکی و نانوبیوسیستمها مدرن نانو فناوری تحقیقات در حوزه سریعترین حاضر حال در نانوساختارها حقیقت در است. و دستکاری برای قدرتمند ابزارهای توسعه در برون- تشخیصهای سلولی سیستمهای مطالعه و برون-تن تصویربرداری عوامل فوقحساس تن ناتوانکننده بیماریهای برای جدید درمانهای در پزشکی و عروق و قلب بیماریهای سرطان مثل عمده پایههای میشوند. استفاده ترمیمی زیر موارد شامل گذشته دهه طول در نانوپزشکی است: نانو درمانی عوامل اولین برای FDA تاییدیه تشخیصی نانوابزار اولین برای FDA مجوز برونتن انتقال سیستم انسانی کارآزمایی اولین sirna نانوذرهای اندازهگیری برای سلولی درون پروبهای توسعه سلول متابولیک همچنین و سلول ژنتیک محتوی هدفمند درمان محلهای تصویربرداری آزادسازی به قادر مکانیزه نانوذرات توسعه 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 20

23 تصویربرداریمولکولی ماکرومقیاس فیزیولوژیک و آناتومیک اطالعات تشخیصی تصویربرداری روشهای از آمده بهدست ار پزشکان پیشآگهی موفقیتآمیزی بهطور مقیاس این در تصویربرداری اما میدهد. افزایش بیماریها بیشتر در در درگیر مولکولی فرآیندهای به مولکولی تصویربرداری نمیدهد. نشان را پیشرفت ردیابی و زودهنگام تشخیص منظور کرده پیدا ظهور درمان بهبود هدف با و بیماری این به میتواند مولکولی تصویربرداری است. اندازهگیری و»مشخصهیابی شود: تعریف صورت سیستمهای زنده حیوانات در زیستی فرآیندهای با مولکولی و سلولی سطوح در انسان و مدل دور«راه از تصویربرداری آشکارسازهای از استفاده عاملدار متنوع روشهای گذشته دهه طول در آنها برای اضافی عملکردهای نانومواد سطح کردن پروبهای توسعه شامل که است کرده محقق را پروبهای و چندگانه تصویربرداری برای چندمدلی تصویربرداری و دارورسانی قابلیت با ترانوستیک میشود. همزمان CNT ایکس منبع آرایه از تصویری راست: موش. ریه تومور مدل CT میکرو تصویر چپ: شکل 4. درمانی پرتو ماشین روی بر شده سوار یک توسعه آنها هدف شد. شروع کالیفرنیا فناوری بتواند که بود منظوره چند هدفمند درمانی سیستم سازد. ممکن را نوکلئیک اسید سیستمیک انتقال مطلوب اجزاء 5( )شکل ابتدایی داروی شماتیک یک 1 کرد: معرفی را خیالی درمانی عامل یک که ) 8 CDP( سیکلودکسترین حاوی پلیمری هسته سامان خود نوکلئیک اسیدهای با خودبخود بهطور 100 از کمتر قطر با کلوئیدی ذرات و میشود هدفگذاری لیگاند یک 2 میکند تولید را نانومتر سلولی دریافت و تومور سلول به اختصاصیت برای یک عنوان به اندوزوم در ذره شدن اسیدی 3 و اندوزومی فرار و ذره اجزاء جداسازی برای سازوکار ابتدا در CDP سیستم این درمانی. نوکلئیک اسید بهنظر تخیلی پالسمید DNA با استفاده برای پیوستگی هم به اینکه علت به اما میرسید. برهمکنشهای اساس بر CDP با نوکلئیک اسید یک بعنوان رویکرد این است الکتروستاتیک نوکلئیکی اسید درمانهای برای عمومی کاندیدای شد. مطرح سطح sirna بارگذاری و CDP هسته عالوهبر میشود: تزئین زیر موارد با شده تشکیل نانوذره برای )AD-PEG( 9 پلیاتیلنگلیکول آدامانتان 1 آدامانتان- 2 بیولوژیک محیط در دارو پایدارسازی ) AD-PEG-Tf (برای 10 پلیاتیلنگلیکول-ترانسفرین باقیمانده 3 و سلولی جذب و تومور ویژه هدفگیری اندوزومی ph کاهش کردن تیتر برای ایمیدازول است مولکولی آدامانتان اندوزومی. فرار تقویت و متصل سیکلودکسترین ذره سطح به محکم که نمایش ذره سطح بر را ترانسفرین و PEG و میشود میدهد. sirna انتقال درون-تن و برون-تن اثبات اولین نتایج و شد منتشر 2005 سال در CDP پایه بر بکارگیری برای محکم پایه یک آن امیدوارکننده کرد. فراهم بالین در را CDP بر مبتنی انتقال سیستم تصویربرداریمبتنیبرنانوبرایسرطان تشخیصهای همراه به برون-تن تشخیصهای بیماران آینده بر زیادی تأثیر میتواند درون-تن میتواند نانو فناوری باشند. داشته سرطانی نانوحسگرهای طریق از را برون-تن تشخیصهای را درون-تن تشخیصهای و پروتئومیک یا ژنومیک مولکولی تصویربرداری مناسب نانوذرات بهوسیلهی که فناوری یک دهد. بهبود مالحظهای قابل طور به اثر اساس بر است جوابگو کوچک تومورهای برای بهوسیلهی نور غیراالستیک پراکندگی یعنی رامان است ضعیف خیلی رامان اثر میکند. عمل مولکول معموال اما میکند. تولید ضعیفی سیگنالهای و فلورسانی خود فقدان دلیل به نوفه به عالمت نسبت از بعدی استفادههای بهبود برای است. باال بسیار با شده داده پوشش طالی نانوذرات فناوری این میکند تقویت را رامان اثر که کوچک مولکولهای تقویت رامان پراکندگی آن به که است یافته توسعه تصویربرداری تجهیزات میگویند. 7 سطح بر شده این برایشناسایی اخیرا کوچک حیوانهای و است یافته توسعه زنده موجودات در نانوذرات جهت ارزیابی حال در حاضر حال در فناوری این بعنوان آن از استفاده برای FDA مجوز اعطای غربالگری ابزار و اندوسکوپی رامان تصویربرداری است. کولورکتال سرطان درمان 3. 2 انسان به sirna هدفمند انتقال نانوذرات بهوسیلهی )داروی sirna هدفمند انتقال به منجر کار اولین در انسان در نانوذرات بهوسیلهی )CALAA-01 مؤسسه در داویس گروه بهوسیلهی 1996 سال پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

24 مقاالت مهندسی نانوذرات ساخت و طراحی امکان فناوری ترکیب مدول شکل اندازه نظر از دقیق شده میکند. فراهم را سطح کردن دار عامل و شیمیایی درمانی عوامل عنوان به استفاده برای ذرات این طراحی سرطان درمان و تشخیص پیشگیری در شکل و ترکیب اندازه کنترل توانایی شدهاند. کاربردهای برای ایدهال مواد ساخت امکان نانوذرات میکند. فراهم را دارو انتقال و تشخیصی ویژه مهندسیبافت 4. 2 جهان کل در نفر حدود ساله هر همین حدود و میکنند دریافت لگن ایمپلنتهای یا آسیب علت به استخوان بازسازی به تعداد شده پیشبینی بازار دارند. نیاز مادرزادی نقایص ایاالت در فقط پزشکی ایمپلنتهای برای ساالنه و است شده برآورد دالر میلیارد 20 از بیش متحده است. انتظار مورد آینده دهه در ساالنه %10 رشد عوارض با همراه پزشکی ایمپلنتهای متاسفانه سایش از: عبارتاند که هستند متعددی جانبی و التهاب بدن ایمنی سیستم تحریک فرسایش و آسیب و ایمپلنت شدن شل باعث اثرات این فیبروز. میشوند. اطراف بافتهای مکانیکی نسبت بالقوهای مزایایی نانوساختار ایمپلنتهای نانو ساختارهای از استفاده و دارند متداول مواد به فعال زیست )آنالوگهای سنتزی پروموژنهای و چشمگیری بهطور میتوانند رشد( فاکتورهای اینکه علت به کند. تقویت را بافت بازسازی 15 سلولی خارج ماتریکس مشخصههای بیشتر میکند عمل نانومقیاس سطوح در طبیعی بهطور مشخصههای پیشرفته زیستتقلید مواد بنابراین عملکردی چند ECM آنالوگهای در را نانوساختار ECMهای از مهم کالس دو میکنند. ترکیب عبارتاند که است ظهور حال در عملکردی چند سنتزی. پروموژنهای و نانو معماری با مواد از توسعه نیازمند زیستتقلید نانومقیاس معماری خودسامان یا بعدی سه مهندسیشده داربستهای یا الکتروریسی مانند روشهایی با میتواند که است قادرند که خودسازگار مواد آید. بهدست لیتوگرافی از دیگری نمونه دهند پاسخ محیطی تغییرات به بافت مهندسی در استفاده قابل شده مهندسی مواد است. سلول زیستشناسی و نانو فناوری.5 2 شامل و هستند حیات اساس که نانوساختارهای درون در میشوند لیپیدها و DNA پروتئینها ممکن و میکنند عمل مجتمع بهصورت سلول پیچیده بیوسیستمهای واحدهای عنوان به است تعامل و آنالیز برای تالش شوند. گرفته نظر در پزشکی در آنچه مانند پیچیده سیستمهای با هدفگذاری سلولی سطوح در اغلب میشود انجام در همیشه نانوپزشکی در پیشرفتها میشود. عملکرد چگونگی از محققان درست درک گرو ساختارها مواد نانوزیستفناوری است. بوده سلول شد. منتج CALAA-01 به نهایت در که نانوذره انتقال برای شده پیشبینی راهبرد شکل 5. به CALAA سال می ماه در بدل انسان در sirna هدفمند انتقال اولین آدرس در بالینی کارآزمایی این جزئیات شد. میشود. یافت http: // اسید با شده عاملدار طالی نانوذرات نوکلئیکبرایاستفادههایدرمانی DNA با شده عاملدار طالی نانوذرات تشخیصی کاربردهای عالوهبر (DNA AuNP) نسل عنوان به سلولی خارج و داخل برون-تن ژن بیان تنظیم برای درمانی نانوذرات جدید الیگونوکلئوتیدها از باالیی چگالی یافتهاند. توسعه شوند متصل طال نانوذرات سطح بر میتوانند سطح بر میتواند رشته 80 تقریبا که بهطوری باالی چگالی این بگیرد. قرار نانومتری 13 ذره یک تعامل برای نانوذرات توانایی و DNA از موضعی ویژگیهای منشأ ظرفیتی چند برهمکنشهای در است مواد از کالس این بهفرد منحصر و زیاد سلولی ترانسفکشن و هدفمند اتصال شامل که میشوند سلول وارد براحتی ذرات این میشود. ذاتی بهطور و پایدارند نوکلئازی تخریب به نسبت نخورده دست بهصورت کانژوگه این نیستند. سمی مدت به حداقل را پروتئین بیان و میماند باقی میکند. سرکوب سلولی درون محیط در روز چند برای بافتها و سلولها به ژنتیکی مواد ارائه امیدوارکننده بسیار درمانی و تشخیصی کاربردهای حاوی تشخیصی و درمانی عوامل توسعه اما است. میشود مربوط که دارد چالشهایی نوکلئیک اسید انواع به ورود 2 سلولی پایدار ترانسفکشن 1 به: و عامل پایداری 4 سمیت 3 سلولها مختلف کارایی 5 نشان سلولی درون درمانی استفادههای برای انتقال راه یک DNA-Au NPs که است شده داده منظور به آنتیسنس الیگونوکلئوتیدهای کارایی است. ژن بیان تنظیم لیپوپروتئینباچگالیباالیزیستتقلید بهوسیلهی آب در بودن نامحلول بهدلیل کلسترول جریان در لیپوپرتئین بهنام نانوذرهای حاملهای حاملهای اصلیترین میشود. منتقل خون چگالی با لیپوپروتئین کلسترول لیپوپرتئینی هستند. 12 باال چگالی با لیپوپروتئین و 11 پایین بافتهای از کلسترول معکوس انتقال با HDL و شریان تصلب خطر کاهش در کبد به محیطی کی HDL دارد. نقش عروقی قلبی بیماریهایهای نابالغ شکل از که است سرمی پویایی نانوساختار دو هر در میشود. تبدیل بالغ کرهای شکل به ApoA از: عبارتاند سطحی ترکیبات فرم از استفاده با آزاد. کلسترول 3 و لیپید فسفو 2 HDL هسته بعنوان نانومتری 5 طالی هسته برای نیاز مورد بیولوژیک مراحل زیستتقلید کروی HDL مشابه سطح شیمی با HDL ساخت زیستتقلید HDL ساخت میشود. زده دور بالغ میرکین گروههای همکاری با )HDL AuNP( به آن اتصال ویژگیهای و شد انجام تاکستون و و اندازه شکل 6(. )شکل شد اندازهگیری کلسترول کروی HDL مشابه شده ساخته HDL سطح شیمی جنبههای روی بر فعلی تحقیقات بود. طبیعی و درون-تن بهصورت هم HDL AuNP بیولوژیک است. یافته تمرکز برون-تن بهصورت هم نانوذراتPRINTبهعنوانعواملدرمانی سرطان نانو فناوری مرکز در DeSimone گروه این کرد. اختراع را PRINT 14 فناوری کارولینا 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 22

25 و بررسی برای را نانومقیاس و میکرو ابزارهای و سلولی زیر سطوح در سلولی سیستمهای با تعامل روشهای این عالوهبر میکند. فراهم مولکولی و ترکیب میتوانند نانو فناوری بر مبتنی تجزیهای در پیشرفتها کنند. تعیین را منفرد سلولهای را جدیدی فرصتهای نانوساخت و میکروساخت که زیستشناسی پیچیده جنبههای مطالعه برای است. کرده ایجاد نبود ممکن قبال دستیابی موانع این بر غلبه برای است. شده محدود اختصاصیت و حساسیت با نانومقیاس فرآیندهای به بیو-نانو مشترکهای فصل از باال دانش همراه به باال تعدیل و کردن عاملدار فرآیندهای است. ضروری برهمکنشهای از بهتر ممانعت برای نانومواد سطح برهمکنشهای تقویت و بیومولکولی اختصاصی غیر و پردازش سرانجام است. مناسب اختصاصی کاتالیتیکی خود نانو فناوری و نمونه فرآوری به اتصال با سیگنال تولید و بینظیر خالصسازی میکند. فراهم را هدف آنالیت عواملدرمانینانومقیاس 3. 3 آینده 5-10 در نانو فناوری عمده هدف یک ارائه با نانومقیاس دارویی فرآوردههای توسعه قابلتوجهی موانع است. جدید درمانی رویکردهای کسب جنبههای و علمی جنبههای با ارتباط در ارائه و توسعه دارد. وجود موضوع این در وکار گران بیماران استفاده برای نانو درمانی عوامل نظارتی سازمانهای تاییدیه به وابسته وقتگیر در است. مناسب بازپرداخت مستلزم همچنین و شرکتهای و دولت مالی حمایتهای آینده دهه انتظار مورد نانو درمانی عوامل تحقق برای دارویی درمانی عوامل محصوالت توسعه به توجه با است. فارماکوکینتیک اثبات به راجع چالشهایی با نانو دارورسانی مناسب زیستی توزیع پروفایل مطلوب روبهرو دارو آزادسازی و بافتی نفوذ هدفمند توسعه با چالشها این از کدام هر هستند. ساختارهای نانوذرات ساخت جدید روشهای بیو- برهمکنشهای بهتر درک نانوذرات پیچیده نانو درمانی عوامل توسعه بهتر روشهای و نانو میشود. برآورده مراتبی سلسله بنیادی سلولهای و نانو فناوری.4 3 زیستشناسی از ناکافی دانش حاضر حال در تنظیمی سازوکارهای و پتانسیلی چند وضعیت شده هدایت دستکاری بنیادی سلولهای اساسی کروی HDL AuNP سنتز شکل 6. میتواند نانو فناوری است. کرده محدود را آنها سلول پیچیده برهمکنشهای کاملتر درک برای پاسخهای مفصلتر پایش منظور به بنیادی-محیط سیستماتیک درک سپس و بنیادی سلول دیکته را فنوتیپ و تمایز که آنها از مشخصههایی دستکاری و ساخت روشهای رود. بهکار میکند سلول سرنوشت هدایت برای مناسب داربستهای از استفاده نانوآرایه فناوری بکارگیری با بنیادی به تمایزی سیگنالهای انتقال برای که نانوذراتی فصل درک و میشوند استفاده بنیادی سلولهای میشوند. فراهم بیو-نانو مشترکهای مهندسیبافت 5. 3 بافتها قادرند که عملکردی بافتهای مهندسی کنند تعویض یا ترمیم را دیده آسیب اندامهای و مهمترین از برخی درمان برای را زیادی امید بیماریهایمخربوناتوانکنندهمانندبیماریهای در است. کرده ایجاد اسکلتی-عضالنی و عصبی و دسترس در وسیله یا فناوری هیچ حاضر حال یک تکرارپذیر و سریع ساخت برای استانداردی نانو ساختارهای ندارد. وجود مناسب بافتی ساختار زیست )آنالوگهای سنتزی پرو-مورفوژنهای و سلولی خارج ماتریکس که رشد( فاکتورهای فعال را رشد سیگنالهای و میکنند تقلید را طبیعی مهندسی برای مناسب گزینه یک میکنند فراهم بهوسیلهی میتوانند ساختارها این هستند. بافت شوند: زیرساخته موارد مانند تکنیکهایی مولکولی قالبگیری راهکارهای و الکتروریسی 1 برای آغشته( قلم نانولیتوگرافی مثال )برای خودآرا یا مهندسی بعدی 3 داربستهای توسعه عامل نانولولههایکربنی و نانوسیمها نانوذرات 2 مهندسی کامپوزیتی نانومواد ساخت برای دار دهنده ارائه دندریمرهای 3 و چندمنظوره شده فاکتور آنالوگهای حامل نانوبیدهای یا بیولیگاند در سریع رشد امکان فناوریها و مواد این رشد. میکنند. فراهم را بافت بازساخت و ترمیم حوزه حلهابرای 5-10 سالآینده اهداف موانعوراه 3 نانوبیوسیستمها مهندسی و علوم که حالی در رشد با بخش و انگیزترین چالش مهیجترین از با همچنان جامعه اما است نانو فناوری سریع و زیستپزشکی تحقیقات در دلهرهآور چالشهای طول در است. رو روبه بهداشتی مراقبتهای ارائه غلبه در مهمی نقش نانو فناوری آینده سال 5-10 قسمتهای در کرد. خواهد بازی چالشها این بر تحقیقات در خاص هدف چندین توضیح ضمن بعد بحث آنها موفقیت برای فعلی موانع زیستپزشکی نانو فناوری که جایی در راهحلها سپس و میشود اهداف این به و کند غلبه موانع این بر میتواند میشود. مطرح برسد بیومارکرها 1. 3 وجود مستلزم فردی مراقبتهای موفق تحقق تعیین برای هم و بیماری برای هم است مارکرهایی ویژه درمانهای به که بیمارانی زیرمجموعههای ویژه بیومارکرهای دانش حاضر حال در دهند. پاسخ تستهای حساسیت بعالوه است ناکافی بیماری و امکانشناسایی است ممکن فعلی تشخیصی با حال عین در و مفید بیومارکرهای کمیسازی فناوری پیشرفتهای نسازد. ممکن را کم فراوانی با را درون-تن و برون-تن تشخیصهای نانو طور به قادرند که نانومقیاس مواد از استفاده و شوند متصل هدف بیومارکرهای به اختصاصی کمیسازی و برایشناسایی را تشخیصی پاسخهای فناوریهای این میکند. فراهم کنند تقویت با و ناشناخته بیومارکرهای میتوانند نانو حساس یک به را آنها سپس و کنند راشناسایی کم فراوانی تحقق زمانی امر این دهند. نسبت بیماری از مرحله تصویربرداری روشهای با فناوریها این که مییابد عملکردی مشخصههای و ساختار مورفولوژی که شوند. جفت میدهند نشان را بیماری تشخیصهایبرونتن 2. 3 به دستیابی آینده پیشرفتهای اهداف از یکی 16 PCR شبیه حساسیت با تشخیصی روشهای توانایی با نانومقیاس عملگرهای از استفاده با توسعه اما است. بیماری بیومارکرهای تشخیص مورد در ناکافی دانش علت به بسترهایی چنین غیراختصاصی و اختصاصی برهمکنشهای روشهای تمایل عوامل بودن ناکافی بیولوژیک معتبر و مناسب بیومارکرهای فقدان و ناکافی تقویت پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

26 مقاالت مشخصهیابی نانومواد و بررسی برهمکنشهای آنها با سیستمهای زیستی ضروری است. رسیدن به یک توافق علمی در مورد تستهای درون- تن و برون-تن مورد نیاز برای نانومواد یک پایگاه داده برای ارزیابی عوامل جدید در اختیار دانشمندان قرار خواهد داد. در نانوبیوسیستمها وجود داشته است. در حال حاضر روشهای تشخیصی درمانی و عوامل تصویربرداری فناوری نانو در بیماران استفاده میشود. برای تحقق کامل وعدههای نانوبیوسیستمها در 5-10 سال آینده کارهای بیشتری الزم است تا انجام شود. در وهله اول الزم است قابلیت تشخیصهای برون-تن برایشناسایی نه نتها بیومارکرهای کم مقدار شناخته شده بلکهشناسایی بیومارکرهای جدید ویژه یک بیماری بهبود یابد. کوشش برای کشف بیومارکرها ممکن است منجر به کشف بیومارکرهای متعدد شود و بنابراین فناوریهای نانو برای انجامشناساییهای چندگانه الزم است. در رابطه با درمان روشهای جدید برای هدفمندی کارایی نانوذرات به سلول و بافت ویژه مورد نیاز است. این نانوساختارها باید بتوانند محمولههای چند عملکردی را به منظور انتقال دارو اختصاصی کردن هدف نفوذ به بافت و تصویربرداری محل و ساز وکارهای مولکول حمل کنند. همچنین درک کاملتر فصل مشترکهای بیو-نانو برای پیشبینی رفتارهای درون-تن نانومواد به منطور توسعه منطقیتر نانومواد تشخیصی درمانی و عوامل تصویربرداری و همچنین پیش بینی سمیت ضروری است. در مجموع این پیشرفتها با سرمایهگذاری پیوسته و پایدار در فناوری نانو و نانوبیوسیستمها در دهه آینده ممکن خواهد بود. بهدلیل اینکه پیشرفتها در نانو زیست پزشکی اغلب نتیجه همکاری نیرومندی است که افراد متخصص در ساخت نانومواد و مشخصهیابی زیستشناسان مهندسین و پزشکان را به هم پیوند میدهد بنابراین چنین همکاریهایی باید تقویت شود. سرانجام ارزش پیشرفتهای دهه گذشته و نوید فناوری نانو برای آینده بیوسیستمها پزشکی و مراقبتهای سالمتی نباید دستکم گرفته شود. 1. World Technology Evaluation Center (WTEC) 2. National Science Foundation (NSF) 3. personalized medicine 4. phenotype 5. enzyme-linked immunosorbent assay 6. Computed Tomography 7. surface-enhanced Raman scattering 8. Cyclodextrin-Containing Polymer 9. Adamantane-Polyethylene glycol (AD-PEG) 5 سرمایهگذاریدرR&Dو راهبردهایاجرایی چالشهای توضیح داده شده در باال نیاز به سرمایهگذاری اساسی در نانو زیستپزشکی را ثابت میکند اما بازگشت سرمایه با توجه به شغلهای ایجاد شده موقعیت رقابتی کشور در اقتصاد جهانی و بهبود سالمتی افراد قابل توجه خواهد بود. اغلب شرکتهای نوپای کوچک اولین نهادها در گام برداشتن به سوی توسعه محصول هستند. یک راه برای تسهیل تبدیل تالش آنها به موفقیتهای تجاری سیستم مشوقهای مالی است هم برای شرکتهای نوپا و هم برای شرکتهای بزرگ زیستفناوری و دارویی که حاضرند روی این شرکتها سرمایهگذاری کنند. یک راه دیگر که تأثیر مستقیم بر موفقیت شرکتهای نوپای کوچک دارد پرداختهای دولتی به شرکتهای نوپای کوچک فناوری نانو است به منظور تسهیل توانایی آنها در جذب سرمایه از بخش خصوصی. نکته دیگر این است که تحقیقات علوم نانو اغلب بهوسیلهی شیمیدانها و دانشمندان مواد انجام میشود که ممکن است بر کاربردهای خاص در نانوپزشکی تمرکز نکنند. افزایش ارتباطات بین متخصصین سالمت و کارشناسان صنایع دارویی با کسانی که در دانشگاه هستند ممکن است یک راه مستقیم برای تکمیل پیشرفتهای فناوری نانو در همه حوزههای زیست پزشکی باشد. 6 نتیجهگیریو اولویتها در طول 10 سال گذشته تحوالت قابلتوجهی پینوشتها: 10.Adamantane-PEG-transferrin (AD- PEG-Tf) 11. low-density lipoprotein (LDL) 12. high-density lipoprotein (HDL) 13. Apolipoprotein A-I 14. Pattern Replication In Non-wetting Templates 15. extracellular matrix (ECM) 16. Polymerase chain reaction 17. National Science Foundation (NSF) 18. centers of excellence.6 3 اقتصاد فناوری نانو هدف نانوپزشکی کاهش هزینهها فراهم کردن تشخیصهای دقیق و زودهنگام ارائه مراقبتهای فردی و موثر در کنار مراقبتهای سالمتی آسان و استاندارد است. اما توسعه فناوریهای نانو گران است رقابت با شرکتهای ژنتیک وجود دارد فضا برای بازپرداخت دشوار است سازمانهای نظارتی درگذشته بر روی داروها و ابزارهای پیچیده و چندزمینهای تمرکز نکردهاند و بودجه کامال محدود است. نهایتا فناوری نانو میتواند مواد ارزان دقیق کم ی قابل اعتماد و قابل دسترس را برای تشخیص و درمان ارائه کند و این صرفهجویی هزینهها بواسطه طرحهای خالقانه برای تأمین مالی نظارت و تجاریسازی فناوریهای نانو ایجاد میشود. تخمینهای زیادی در رابطه با اندازه کلی بازار فناوریهای نانو وجود دارد. یک مطالعه اخیر با ارجاع به سه مرجع متفاوت اندازه کل بازار را بین 2.6 تا 2.95 تریلیون دالر در سال 2014 یا 2015 تخمین زده است. بنیاد ملی علوم 17 اندازه بازار 1 تریلیون دالری را در سال 2015 تخمین زده است که 180 میلیارد دالر آن مربوط به فرآوردههای دارویی نانو است. صرفنظر از این تخمینها فناوری نانو قطعا تأثیر قابل توجهای بر سالمتی و پزشکی در 5-10 سال آینده خواهد داشت. 4 زیرساختهای علمی و فنی مورد نیاز به منظور تحقق وعدههای فناوری نانو در زیستپزشکی پیشرفت قابل توجه در زیربناهای علمی و فناورانه مورد نیاز است. سرمایهگذاری در تحقیقات نو و خالقانه فناوری نانو الزامی است. مراکز تعالی 18 ثابت کردهاند که ابزارهای مؤثری برای دور هم جمع کردن زمینههای مختلف پزشکی علم و مهندسی برای رفع مشکالت در هر زمینه هستند. تأکید مهم باید بر بنیانگذاری چنین مراکزی برای هر بیماری باشد. این موضوع نیازمند افزایش و هدفمندی روشهای تأمین بودجه است اما نکته مهم این است که چنین مراکزی فرصتهای جدید برای تجاریسازی و توسعه کسب و کار در نانوپزشکی را متمرکز و اداره خواهند کرد. به عالوه چگونگی پذیرش این فناوریها بهوسیلهی پزشکان میتواند بواسطه آموزش هدفمند و مشارکت در کارآزماییهای بالینی تسهیل شود. به منظور تحقق پتانسیل فناوری نانو در زیستپزشکی تولید نانومواد با کیفیت باال و قابل اعتماد و همچنین مشخصهیابی آنها ضروری است. این موضوع امکان تولید تکرارپذیر مواد با کیفیت باال و همچنین پاسخگویی به سواالت مربوط به استفاده ازآنها به عنوان عوامل تشخیصی و درمانی را فراهم میکند. عالوهبر این دسترسی وسیع به ابزارهای جدید برای 24 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

27 مقاالت رد دولتها چالشهایپیشروی ارزیابیاثراتاقتصادیفناورینانو دوم بخش عنايتي ابراهيم مترجم: از فناوري انتقال مديريت کارشناسارشد تهران عالمهطباطبايي دانشگاه دادههایکنونیموجودوالزاماتسرمایهگذاری 4 موفقیتآمیزآتی اثرات شاخص و برونداد درونداد.1 4 شاخص: سه از استفاده با گزارش این در مورد دادههای اثرات و برونداد درونداد درونداد شاخصهای میشوند. شناسایی نظر سرمایهگذاری یا دولت ابزارهای از: عبارتند نظیر بینالمللی( و ملی )منطقهای عمومی نوآوری راهبردهای مالی تامین طرحهای رهنمودها دولتی و خصوصی بخش مشارکت فناوری ملی پیشگامی همکاری با )OECD( اقتصادی همکاریهای و توسعه سازمان معرفی: اقتصادی اثرات ارزیابی بینالمللی سمپوزیوم عنوان با کنفرانسی سال 2012 در )NNI( آمریکا نانوی چهار انتشار به اقدام رویداد این گزارش انتشار بر عالوه کنفرانس دبیرخانه کرد. برگزار نانو فناوری نمود. کنفرانس علمی پشتوانه عنوان به مفصل نسبتا مقاله دولتها پیشروی»چالشهای عنوان با مقاالت این از یکی دوم بخش ترجمه میآید ادامه در آنچه بخش است. آن«گسترده اقتصادی اثرات و فناورینانو حوزه در سرمایهگذاری بازگشت ارزیابی در است: شده منتشر 200 شماره ماهنامه در زیر عناوین شامل مقاله این اول اصلی( چالش 10 )شامل فناورینانو اقتصادی اثرات ارزیابی در دولتها کلیدی چالشهای دنیا مهم منطقه و کشور 10 در فناورینانو سرمایهگذاری سیاستهای وضعیت شد. خواهد منتشر ماهنامه آتی شمارههای در نیز مقاالت سایر ترجمه نانو فناوری اثرات سرمایهگذاری نانو اقتصاد کلیدی: کلمات پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

28 مقاالت مشترک درونداد شاخصهای محدودیتهای و مزایا a3. جدول درونداد شاخص عمومی سرمایهگذاری زیرساخت فارغالتحصیالن تعداد مزایا و موجود عمومی طور به اطالعات هستند. دسترس در عمومی طور به چشمگیری اطالعات است. موجود رشد قابلیت برای مناسبی شاخص توسعه و در موجود مهارتهای دهنده نشان است منطقه یا کشور یک )سطح رشتهها به مربوط اطالعات در انسانی( علوم و علوم لیسانس فوق است. موجود عمومی منابع محدودیتها مختلف وزارتخانههای و سازمانها در مالی منابع پراکندگی عمومی مالی منابع دریافتکنندگان درخصوص کم اطالعات است. مشترک تعریف یک نیازمند کشورها بین مقایسه کشورهای بین در موجود زیرساختهای جزییات به دسترسی قابلیت و سطح است متفاوت مالحظهای قابل طور به مختلف زیرساختها بین در فعالیتها پراکندگی کم. دولتی تحلیلهای یا مطالب استفاده بر باشد سیاستگذاری پیشران اینکه جای به موجود دادههای دارد. تمرکز )دانشجو( کننده است ممکن و بوده مشکلساز نظر مورد رشتههای تعریف است ممکن باشد. متفاوت مختلف سازمانهای یا کشورها در تعاریف باشد. نداشته وجود فارغالتحصیالن زمینه در اطالعاتی است ممکن ندارد. وجود مرتبط رشتههای از متمرکزی اطالعات پایگاه رشته. محتوای مشارکت سطح تعریف به مربوط مشکالت که محققانی و تجاریسازی ماقبل تدارکات البته میکنند فعالیت فناورینانو حوزه در تامین منابع سایر و خطرپذیر سرمایهگذاری شاخصها این مشمول نیز خصوصی مالی نظیر دادههایی برونداد شاخصهای هستند. را جدید محصوالت تعداد و پتنتها مقاالت اثرات شاخص که حالی در برمیگیرد در و و بازار رشد شرکتها نظیر جنبههایی میکنند. اندازهگیری را اشتغالزایی و شاخصها سایر با مقایسه در شاخصها این فناوری و علم حوزههای تمامی اثرات ارزیابی برای آنها محدودیتهای و مزایا از برخی و بوده رایجتر )برونداد( جدولb3 )درونداد( a3 جدول در است شده ارائه اثرات( )شاخص c3 جدول و مربوط فناورینانو به عمدتا که محدودیتهایی نشان شکسته و پررنگتر قلم صورت به میشوند شدهاند. داده اثرات ارزیابی در شاخصها عملکرد.2 4 فناورینانو صورت به c3 و b3 جداولa3 در که مواردی از است مشخص شدهاند داده نشان پررنگ قلم از یکی فناورینانو از یکسان تعریف فقدان که شاخصها از بسیاری که بوده اساسی مشکالت در که همانطور میدهد. قرار تاثیر تحت را نادرست تطبیق در شد بحثوبررسی 2 بخش فناورینانو اثرات ارزیابی از نمونهای - ObservatoryNANO 1. کادر ObservatoryNANO پروژه سالهای بین در فناوری و تحقیقات توسعه هفتم برنامه چارچوب در سرشماری انجام با نخست مرحله در شد. اجرا )FP7( مالی تامین کلیدی: شاخص سه از استفاده با و شرکتها داد( )برون پتنتها و مقاالت داد( )درون FP7 NMP فناورینانو حوزه در فعال شرکتهای شناسایی دنبال به تا شد آغاز شرکتها آنالین بررسی دوم مرحله در بود. درصد و مشاغل تعداد زمینه در بیشتری و کم ی جزییات اب که مسائلی از برخی راستا این در کند. جمعآوری )اثرات( فناورینانو به مربوط فعالیتهای از: عبارتند شد مواجه آنها اداره آنجا در که کشوری مانند مختلف کشورهای در است ممکن شرکتها که شد مشخص کنند پتنت ثبت است گرفته انجام مربوطه توسعه و تحقیق و بوده مستقر مرکزی همچنین و بوده کاربرد قابل نوآوری زنجیره اولیه مراحل در تنها FP7 NMP مالی تامین میداد پوشش نیز را فناورینانو حوزه از خارج فناوریهای طریق از شده مالی تامین یا پتنتها مقاالت طریق از که فناورینانویی شرکت 1450 از کنند. شرکت تحقیق این در که داشتند تمایل شرکت 100 تنها شدند شناسایی FP7 NMP میکردند. امتناع تحقیق این در شرکت از خاص طور به غذایی صنعت در فعال شرکتهای شاخصهای برای استفاده مورد تعاریف بین شاخصهای و عمومی( )سرمایهگذاری درونداد زیادی بسیار ریسک اثرات شاخص و برونداد واقعی اثرات مورد در احتماال و داشته وجود به منجر فناورینانو حوزه در سرمایهگذاری میشود. نادرست و ناقص اطالعات مجموعهای توسعه و کمی ماهیت خاطر به رایجترین فناورینانو خاص تعاریف از پتنتها استفاده مورد برونداد شاخصهای از استفاده نمونههای هستند مقاالت و نظیر پروژههایی از: عبارتند شاخصها این و ObservatoryNANO NMP Scoreboard اروپا کمیسیون توسط که NanoIndicators که Nanomapper پروژه میشوند مالی تامین شده مالی تامین آمریکا علوم ملی بنیاد توسط Observatoire des Micro فرانسوی پروژه و نتایج این.et Nano technologies (OMNT) فعالیتهای در جالبی چشمانداز میتوانند جدید محصوالت توسعه و بروندادها و علمی بینالمللی مقایسههای برای مبنایی و کرده ارائه کنند. فراهم تعداد نظیر فناورینانو اثرات شاخص مورد در فناورینانو به مربوط مشاغل یا شرکتها نیافتهاند. توسعه مشابهای ی کم روشهای دربرگیرنده تحقیقات و مطالعات اینکه علیرغم اما هستند مختلف مسائل و عدماطمینانها جمعآوری ابزار اصلیترین آنها وجود این با میگیرند. قرار استفاده مورد که هستند اطالعات از NMP Scoreboard و ObservatoryNANO رویکرد دهنده نشان که هستند مثالهایی جمله به مربوط اطالعات جمعآوری برای اروپا اتحادیه است. فناورینانو حوزه در سرمایه بازگشت در استفاده مورد شاخصهای از مثالی 1 کادر 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 26

29 شاخص برونداد شاخصهای محدودیتهای و مزایا b3. جدول مزایا محدودیتها مقاالت پتنتها محصوالت فروش تحقیقات به مربوط فعالیتهای با مقاالت دارند. تنگاتنگی ارتباط آنها کیفیت کنترل منظور به مقاالت میشوند بررسی رشتههای از گستردهای دامنه مقاالت میدهند. پوشش را علمی سریهای در مقاالت به مربوط دادههای دارد. وجود بلندمدت زمانی است. هزینه کم و آسان آنها به دسترسی نزدیکترند. اختراعات به پتنتها ار فناوریها از گستردهای دامنه پتنتها مواقع بعضی که طوری به میدهند پوشش کمترند. بسیار دادهها منابع سایر پتنتها بجز حاوی پتنتها به مربوط اسناد محتوای است. اطالعات غنی منبع سریهای در پتنتها به مربوط دادههای وجود کشورها اکثر در و مدت بلند زمانی دارد. در معموال پتنتها به مربوط اطالعات است. موجود پتنت ادارههای انتشار میزان کلی طور به شاخص این صرفا نه و صنعت در فناورینانو محصوالت میدهد. نشان را فناورینانو شرکتهای حوزه در ثروت خلق دهنده نشان است. فناورینانو هستند. زبان انگلیسی عمدتا مقاالت به مربوط داده پایگاههای با را جستجوها لذا دارند قرار مختلف داده پایگاههای در مقاالت میسازند. مواجه پیچیدگی تحقیقات مدون و مکتوب جنبههای تنها مقاالت به مربوط دادههای میدهند. پوشش را علمی کیفیت کننده منعکس است ممکن ارجاعات تعداد به مربوط دادههای نباشد. تحقیقات به مختلف رشتههای در است ممکن مقاالت به مربوط تمایالت و رفتار باشد. متفاوت مالحظهای قابل طور میشوند. مربوط کاربردی و پایه تحقیقات نتایج به زیادی حد تا مقاالت لذا ندارند صنعتی کاربرد هیچگونه پتنتها از بسیاری که آنجایی از جامعه برای کمی ارزش )بنابراین میباشد مخدوش پتنتها ارزش توزیع دارند(. یا نیستند پتنت به تبدیل قابل اختراعات از بسیاری که آنجایی از پتنتهای از دیگر ابزارهای از استفاده با است ممکن آنها مخترعین نشدهاند. تبدیل پتنت به اختراعات از بسیاری لذا نمایند محافظت خود است. متفاوت شرکتها و صنایع کشورها بین در پتنت ثبت به میل بین در را آنها تعداد مقایسه پتنتها به مربوط مقررات در تفاوت است. کرده دشوار پتنت ادارات تحلیل و تجزیه گذشته سالیان طی پتنتها به مربوط مقررات تغییر است. کرده دشوار زمان طی در را آنها روند منابع. بین دادهها استانداردسازی فقدان هستند. بررسیها و پژوهشها بر مبتنی زیادی حد تا موجود دادههای منطقه. و بخش سازمان اندازه خاطر به خطا داشتن تولید. و تحقیقات در خود همکاریهای افشای برای صنعت امتناع تولیدی محدودهی یک در فناورینانو محصوالت تعیین مشکل گسترده. اثرات شاخص محدودیتهای و مزایا C3. جدول شاخص شرکتها تعداد مشاغل تعداد بازار حجم و سهم رشد مزایا در موفقیت برای خوبی شاخص پیشرفتهای اندازهگیری و نوآوری است. بازار به منتج بسیاری اصلی هدف اشتغالزایی شاخص و بوده نوآوری راهبردهای از مالی تامین موفقیتهای برای مهمی است. نوآوری سیاستهای و موفقیت اصلی شاخصهای از یکی میزان دهنده نشان و بوده نوآوری در فناورانه و علمی توسعه مشارکت است. محدودیتها شرکتها. محدود گزارشهای منابع. بین در دادهها استانداردسازی فقدان هستند. بررسیها و پژوهشها بر مبتنی زیادی حد تا موجود دادههای منطقه. و بخش سازمان اندازه خاطر به خطا داشتن تولید. و تحقیقات در خود همکاریهای افشای برای صنعت امتناع میشود. محسوب فناورینانو محصول که آنچه دقیق تعریف مشکل هستند. بررسیها و پژوهشها بر مبتنی زیادی حد تا موجود دادههای شدهاند. جمعبندی کشور هر ازای به دادهها ندارد. وجود تفاوتی محققان و فنی پرسنل بین به مربوط فعالیتهای حوزه در کارمند یک زمان از بخشی تنها موارد بسیاری در میسازد. مواجه محدودیت با را کلی اثرات استخراج امر این و شده صرف فناورینانو هستند. بررسیها و پژوهشها بر مبتنی زیادی حد تا موجود دادههای تولید. و تحقیقات در خود همکاریهای افشای برای صنعت امتناع میشود. محسوب فناورینانو محصول که آنچه دقیق تعریف مشکل پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

30 مقاالت نهایی محصول سبز خودروی یک در نانوباتری 1. ارزش زنجیره سیستم عناصر مواد LiFeP 4 LiFePO 4 سبز خودروی باتری الکترود در میکند. ارائه را ObservatoryNANO پروژه بخش این در شده مطرح چالشهای خانه این اثرات ارزیابی نتایج است ممکن که 2 بخش و تاثیر تحت را فناورینانو حوزه در سرمایهگذاری است. شده تشریح دهند قرار نگاشت زمینه در گسترده اقدامات از یکی فدرال وزارت توسط فناورینانو فعالیتهای شده انجام آلمان )BMBF( تحقیقات و آموزش توسعه به Nano-Map عنوان با پروژه این است. فناورینانو توانمندیهای از کاملی نقشه تدوین و این دستاوردهای از یکی شد. منجر آلمان در فناورینانویی شرکتهای تعداد شناسایی پروژه این تعداد شدند. ارزیابی BMBF توسط که بود شرکتهای مجموع درصد 50 حدود شرکتها این که هرچند بود اروپا در فعال فناورینانو واقعیت این خاطر به است ممکن اظهارنظر اروپایی کشورهای از کمی تعداد تنها که حدی تا دادهاند انجام را کاملی ارزیابی چنین مشکالت نشاندهنده مثال این باشد. اغراقآمیز حوزه در سرمایهگذاری اثرات ارزیابی به مربوط عمدتا که است بینالمللی سطح در فناورینانو و ملی سطح در گسترده نوسانات از ناشی گوناگون تحلیل روشهای وجود و بینالمللی است. آغازین مراحل در مواد شناسایی و تعیین مقاالت در احتماال و بوده آسانتر ارزش زنجیره شدهاند. تعریف»نانو«عنوان به پتنتها و به مربوط دادههای جمعآوری که هرچند مراحل در کمی روشهای طریق از فناورینانو برای است. امکانپذیر کمتر ارزش زنجیره پایانی یک از که غذایی مواد فراوری کارخانه یک مثال پردازش ماشینآالت در نانو بر مبتنی پوشش از تحقیقات در احتماال میکند استفاده خود شرکت یک عنوان به خود افشای یا شناسایی یا پتنت یک ثبت به و کرده امتناع فناورینانو کرد. نخواهد اقدام زمینه این در مقاله یک ارسال را محصولی شرکت این که است حالی در این که میکند استفاده فرایندی از یا میکند تولید فناورینانو طریق از یا بوده فناورینانو بر مبتنی موجود شاخصهای و روشها است. یافته بهبود به مربوط چالشهای نمیتوانند آسانی به حاصله اقتصادی اثرات میزان تعیین و شناسایی کنند. فصل و حل را مشخص( مقررات )مانند مکانیزمها سایر احتماال فناورینانو بر مبتنی محصوالت شناسایی به شدهاند منتفع فناورینانو از که محصوالتی یا اثرات ارزیابی در بنابراین و میکند کمک تالشهای اینجا در میشوند. سهیم اقتصادی OECD و استاندارد جهانی سازمان بینالمللی هستند. اهمیت حایز بسیار تعاریف از مشخصی مجموعه گرفتن نظر در با یکسان قانونگذاری وضعیت و بینالمللی بین تعاریف نادرست تطبیق نظیر مواردی شاخص و برونداد و دولتی درونداد شاخصهای هرچند میشوند. وفصل حل حدی تا اثرات از بسیاری سیاستگذاری وضعیت تکامل که نوآوری مالی تامین رویکرد سمت به کشورها است ممکن تولید بر مبتنی یا چالشمحور زمینه در شده جمعآوری دادههای مقایسه در اقتصادی و سرمایهگذاری اثرات و دروندادها نماید. ایجاد را مشکالتی فناورینانو به مربوط برای مشخص وضعیت و استاندارد تعاریف دادههای کیفیت است ممکن مقررات تدوین )رایجترین دهد بهبود را تحقیقات به مربوط شاخص جمعآوری برای استفاده مورد روشهای زنجیرههای و نوآوری پایانی مراحل در اثرات ذاتی اطمینانهای عدم وجود این با ارزش(. است ممکن تحقیق روشهای به مربوط باشند. داشته وجود همچنان ارزش زنجیره از مثالهایی.1 5 پیشروی چالشهای و مسائل تشریح برای رفع برای راهکارهایی پیشنهاد و دولتها ارائه ارزش زنجیره مثال دو اینجا در آنها فراوری و»سبز«خودروی میشود نانو محصوالت مورد هر در غذا. کامل خط یک با )nano - product( وسیله به شده توانمند محصوالت )nano- enabled product( نانو از که محصوالتی و تیره خط با کردهاند بهرهبرداری فناورینانو نقطه با )product that utilize nano( شدهاند. مشخص چین ارزش زنجیره در که اولی مثال است شده داده نشان 1 شماره کاهش است»سبز«خودروی فناورینانو اقتصادی اثرات تعیین 5 بخشهای در شده مطرح مباحث به اتکا با میزان ارزیابی در دولتها که است واضح قبلی حوزه در خود سرمایهگذاریهای مشارکت اقتصادی کلیدی اهداف تحقق برای فناورینانو مواجه متعددی چالشهای با خود اجتماعی و مشخص ساختار یا راهکار یک وجود هستند. به منجر چالشها این از برخی حداقل حل برای خواهد آتی سرمایهگذاریهای در اعتماد افزایش فناورینانو محصول یک تعریف مشکل شد. و تعاریف است. توافقی و یکسان تعاریف نیازمند شاخص توسعه و ارزش زنجیره ارزیابی.3 4 نیاز مورد ارزش کامل زنجیره طول در اثرات ارزیابی برای طور به نهایی( محصول و سیستم قطعات )مواد از مشخص تعریف فقدان مشکل با مجددا کلی طور به همچنین میشویم. مواجه فناورینانو که محصولی تعیین مشکل با خاص سرمایهگذاری حاصل یا تاثیر تحت مواجه است فناورینانو حوزه در محصول فناورینانو )محصول شده استفاده با یافته بهبود محصول یا از که محصوالتی یا فناورینانو از و کردهاند( بهرهبرداری فناورینانو سرمایهگذاری اثرات ارزیابی مجددا در میکند. مشکل دچار را دولتها اثرات به تا است ضروری راستا این 2 بخش در شده تشریح غیرمستقیم نماییم. توجه 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 28

31 جدول a4. مروری بر عناصر بالقوه اثرات اقتصادی و اثرات اقتصادی کلی مربوط به مثال زنجیره ارزش خودروی»سبز«عناصر بالقوه سنجش اثرات اقتصادی مواد هزینه کمتر دسترسی فراوان به مواد خام ایمن از نظر ثبات گرمایی/شیمیایی سیستم ایجاد مشاغل تخصصی توسعه صنایع با ارزش باال حوزههای کاربردی بالقوه دیگر رفع مسائل مربوط به طراحی فناوریهای رایج از نظر اندازه و ظرفیت. قطعات افزایش چگالی انرژی افزایش چگالی نیرو کاهش هزینهها غیر سمی بودن محصول نهایی رشد باالی بازار به خاطر بهبود عملکرد و خلق بازار انبوه. اشتغالزایی و حفظ مشاغل در صنایع موجود در سطوح تخصصی و در حوزه توسعه زیرساختهای مربوطه. عدم استفاده از سوختهای فسیلی و نداشتن هیچگونه انتشاری از طرف محصول. اثرات اقتصادی کلی بهبود رشد بازار خودروهای سبز منجر به حفظ و رشد اشتغال در صنایع خودروسازی موجود میشود. کاهش انتشار گازهای گلخانهای برای کمک به تحقق اهداف ملی و بینالمللی چالشبرانگیز. بهبود کیفیت هوا در بسیاری از مناطق شهری و بهبود سالمت. کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی. برق مورد نیاز برای تولید باتری و الکترود میتواند منبعی برای تولید منابع تجدیدپذیر باشد. جدول b4. مروری بر چالشهای مربوط به ارزیابی اثرات اقتصادی و چالشهای کلی مربوط به مثال زنجیره ارزش خودروی»سبز«چالشهای مربوط به ارزیابی اثرات اقتصادی مواد شاخصهای کلیدی عبارتند از: دادههای مربوط به پتنتها و مقاالت اما مبتنی بر یک تعریف یکسان نیستند. سیستم در این مرحله شناسایی دروندادهای فناورینانو تا حد زیادی بر تحقیقاتی مبتنی است که دادههای آنها از طریق گزارشدهی تولیدکنندگان به دست میآید. قطعات شاخصهای کلیدی عبارتند از: دادههای مربوط به پتنتها و مقاالت اما مبتنی بر یک تعریف یکسان نیستند. محصول نهایی تعیین ارزش افزوده کلی ناشی از نانو باتری و سایر پیشرفتهای مبتنی بر فناورینانو نظیر وزن سبکتر کاهش اصطکاک چرخها و کاهش مصرف انرژی. چالشهای کلی ارزیابی اثرات خودروی سبز مبتنی بر فناورینانو در رشد بازار اشتغالزایی و انتشار سایر فناوریها. شناسایی نقش فناورینانو در توسعه قطعات خودرو بسیار پیچیده بوده و در صورتی که به دنبال شناسایی هزینه- منفعت تراکمی ناشی از سرمایهگذاری برای اثرات نهایی هستیم این وضعیت تشدید میشود. اثرات زیستمحیطی )تغییرات جوی کیفیت هوا و استفاده از خشکی( حملونقل خودرو در برنامه کاری تمامی دولتها قرار دارد. هر چند که خودروی سبز یک محصول پیچیدهای است که در برگیرنده زنجیرههای ارزش مختلف بوده و باید در هر یک از آنها اثرات فناورینانو مدنظر قرار گیرند. با مثال قراردادن سیستم )LiFePO 4 قطعات ذخیره انرژی و پخش مواد ( )الکترود( و سیستم )باتری( محصوالت نانو بوده و محصول نهایی )خودروی سبز( محصول توانمند شده به وسیله نانو است این بدین معنا است که عملکرد این خودرو با استفاده از فناورینانو ارتقا یافته است. سوالی که در اینجا باید پاسخ داده شود این است که ارزش افزوده حاصل از نانو باتری در محصول نهایی چه میزان است همچنین این ارزش افزوده با درونداد فناورینانو در سایر سیستمها و قطعات خودروی سبز چگونه ترکیب میشود سایر پیشرفتهای ارتقا یافته به وسیله نانو عبارتند از: وزن سبکتر کاهش اصطکاک چرخها و کاهش مصرف انرژی که منطبق با مقررات سختگیرانه مربوط به است. در ادامه در جداول a4 CO 2 کاهش انتشار و b4 در مثال زنجیره ارزش عناصر بالقوه اثرات اقتصادی و سایر چالشهای موجود در ارزیابی اثرات اقتصادی فناورینانو بر خودروی سبز به طور خالصه ارائه شده است. دومین مثال ما تولید مربا است که در زنجیره 29 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

32 مقاالت خود است. شده داده نشان 2 ارزش نانومادهای هیچگونه حاوی مربا کربنی پوشش از استفاده با و نبوده در )diamond-like( الماسگونه تغییری آن خواص فراوری تجهیزات و ضدخوردگی پوشش ولی نمیکند مورد پیستونهای در ساییدگی شیشههای پرکردن برای استفاده هزینههای کاهش امکان مربا اقتصادی اثرات نتیجه در و نگهداری را عملیات کمتر هزینههای از ناشی وb5 a5 جداول کرد. خواهد فراهم اثرات بالقوه عناصر خالصه طور به در موجود چالشهای و اقتصادی فناورینانو اقتصادی اثرات ارزیابی است. کرده ارائه را ارزش زنجیره این در چالشهای نشاندهنده ارزش زنجیره دو این در موجود اقتصادی اثرات ارزیابی به مربوط به حال عین در اما بوده ارزش زنجیره طول به را ارزش زنجیره مختلف مراحل اینکه جای ارزیابی اهمیت بر بگیرد نظر در جداگانه طور صرفا مثال برای دارد. تاکید کامل ارزش چرخه اثرات نمیتوان مربا نهایی محصول به توجه با برعکس نمود. شناسایی را فناورینانو اقتصادی سبز خودروی در فناورینانو»ارزش«به توجه سایر اقتصادی ارزش شدن گرفته نادیده باعث حاصل که میشود سیستمهایی و عناصر مواد پیچیدهتر زمانی وضعیت این هستند. فناورینانو طول )در اقتصادی اثرات ارزیابی که میشود به محدود یا باشد تراکمی ارزش( زنجیره برخی بیانگر یا و گردد نهایی محصول ارزش به که مشکالتی درک بدون باشد. ترکیبات از میشود مربوط اقتصادی دادههای جمعآوری فناورینانو کامل اقتصادی اثرات کمیت تعیین آنها مقایسه و دولتها سرمایهگذاری بازگشت و دشوار مختلف کشورهای و بخشها بین در بود. خواهد بنابراین است. کرده پیدا تمایل تولید و بودن و فناوری چندین بین از گزینهای فناورینانو اهداف تحقق دنبال به که بوده مختلف رویکرد طور همان است. ویژه اجتماعی - اقتصادی اثرات شناسایی شد تشریح 2 بخش در که قوانین نظیر شاخصهایی خاطر به فناورینانو است. پیچیدهتر مقررات و بلندمدت در که کرد پیشنهاد میتوان بنابراین بهبود و توسعه به مربوط تالشهای است ممکن نباشد. ضروری فناورینانو ویژه شاخصهای کشورها از برخی کوتاهمدت در که چند هر دارای آلمان( و هند آمریکا متحده )ایاالت و بوده فناورینانو ویژه مالی تامین برنامههای بهبود اقتصادی شاخصهای به نیاز بنابراین دارد. وجود فناورینانو اثرات ارزیابی برای یافته نشاندهنده ارزش زنجیره به مربوط مثالهای ات بوده اقتصادی دادههای جمعآوری ضرورت اولیه مراحل در فناورینانو اثرات کامل طور به زنجیرههای بین در همچنین و ارزش زنجیره ممکن که رشتهای چند و چندکاربردی ارزش )enabling( توانمندساز ماهیت از ناشی است راهکارهایی ارائه برای آن پتانسیل و فناورینانو باشد جهانی چالشهای از بسیاری رفع برای شوند. شناسایی بخشهای از یکی حوزه این که عمومی بخش سرمایهگذاری مهم آن بر اتکا با تا میشود محسوب کشورها پیشروی کالن چالشهای مبتنی اقتصادی احیای و شده رفع نماید. تضمین را نوآوری و تولید بر راهبردها اتخاذ با مختلف کشورهای مختلف مالی تامین سیاستهای و این در را بینالمللی مقایسههای ساختهاند. مواجه مشکل با حوزه زمینه در کلیدی نتایج ادامه در رد دولتها پیشروی چالشهای در خود سرمایهگذاریهای ارزیابی اثرات ارزیابی و فناورینانو حوزه گسترده چالشهای بر فناورینانو ارائه اقتصادی و اجتماعی محیطی زیست میشوند: سایر )نظیر موارد سایر موازات به فناورینانو مسائلی که مقرراتی توانمندساز فناوریهای منجر که دستورالعملی یا دارند دنبال به را انتشار مانند میشود رویکرد در تغییر به آنها از کدام هر و یافته توسعه گلخانهای( گاز دولت راهبردی دستاوردهای موفقیت میتوانند پیبردن دهند. قرار تاثیر تحت را حوزه این در تحقق در مورد هر همراهی و مشارکت میزان به ممکن که شاخصهایی سایر و خاص هدف یک )نظیر دهند قرار تاثیر تحت را نتایج این است است. ضروری مردم( عقاید یا مقررات از برخی در فناورینانو سیاستگذاری وضعیت محور فناوری از و بوده تکامل حال در کشورها راهبردها سمت به بودن )Technology Driven( چالشمحور و تولید بر متمرکز سیاستهای و بر تمرکز است ممکن امر این مییابند. تغییر تغییر را فناورینانو ویژه اقتصادی اثرات ارزیابی دهد. یکسان بینالمللی تعاریف زمینه در توافق تضمین به آن محصوالت و فناورینانو از بین در مقایسه قابل و کامل اطالعات جمعآوری این از تا کرد خواهد کمک مختلف کشورهای مراحل در فناورینانو نقش فهم و درک طریق گردد. امکانپذیر ارزش زنجیره مختلف روش تنها تحقیقات و بررسیها که همچنان شاخصهای زمینه در دادهها جمعآوری نتیجهگیری 6 سیاستگذاری محیط یک در فناورینانو چند هر است توسعه حال در پیچیدهای آیندهشاخصهایاقتصادیفناورینانو 2. 5 آن اثرات ارزیابی و 3 بخش )در کشورها از بسیاری سیاستهای تامین سیاستهای بر تمرکز با شدند( تشریح چالشمحور سمت به نوآوری و تحقیقات مالی نهایی محصول میشوند. استفاده مربا تولید در که نانو پوشش فراوری تجهیزات 2. ارزش زنجیره سیستم عناصر مواد مربا فراوری تجهیزات و ضدخوردگی پوشش ساییدگی الماسگونه کربن 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 30

33 جدول. a5 خالصه عناصر بالقوه اثرات اقتصادی و اثرات اقتصادی کلی مربوط به مثال زنجیره ارزش تولید مربا سنجش عناصر بالقوه اثرات اقتصادی مواد کامال ایمن )در چارچوب کاربردهای بهداشتی استفاده میشود(. میتواند برای انواع فلزات و آلیاژها استفاده شده و فناوری آن کامال شناخته شده است. سیستم کاهش مصرف انرژی. استفاده از پوشش نانو نیازی به تغییر و اصالح سیستم ندارد. بهبود عملکرد ثبات عملیات سیستم. بهبود عمر تجهیزات. احتمال از دست دادن شغل به خاطر کاهش عملیات نگهداری مورد نیاز. کاهش هزینههای عملیات. عناصر هزینههای سرمایهگذاری اولیه بیشتر برای پوشش تجهیزات. ایجاد و توسعه صنایع با ارزش باال. نیاز به نیروی کار بسیار متخصص. محصول نهایی اثرات کم کربن در محصول. کاهش هزینههای بالقوه به خاطر صرفهجوییهای حاصله در پردازش. کاهش ریسک سرمایهگذاری ناشی از خرابی ماشینآالتی که بر تولید اثر دارند. اثرات اقتصادی کلی بهبود کارایی انرژی در تولید مربا با کاهش مصرف و انتشار انرژی. افزایش بروندادهای پردازش ظرفیت و سودآوری تولید. جدول b5. خالصه چالشهای مربوط به ارزیابی اثرات اقتصادی و چالشهای کلی مربوط به مثال زنجیره ارزش تولید مربا چالشهای مربوط به ارزیابی اثرات اقتصادی مواد دادههای مربوط به مقاالت و پتنتها از شاخصهای کلیدی بوده اما مبتنی بر یک تعریف یکسان نیستند. سیستم مواد / عناصر مبتنی بر فناورینانو / نانومواد تنها بخش بسیار کوچکی از کل سیستم را دربرگرفته و به طور مشخص در پتنتها مقاالت یا گزارشهای صنعت منعکس میشوند. تولیدکنندگان و پردازشکنندگان مواد غذایی برای مواد غذایی حاوی نانومواد هیچگونه الزام قانونی بیان نمیکنند. عناصر دادههای مربوط به مقاالت و پتنتها از شاخصهای کلیدی بوده اما مبتنی بر یک تعریف یکسان نیستند. محصول نهایی محصول نهایی حاوی هیچگونه نانوموادی نبوده و کارکرد آن تحت تاثیر فناورینانو قرار نگرفته است. برای محصول نهایی حاوی فناورینانو در هر مرحله از تولید هیچگونه شرایط قانونی وجود ندارد. چالشهای کلی مشکل تعیین اثرات سرمایهگذاری فناورینانو در زمانی که محصول نهایی حاوی هیچگونه نانوموادی نیست و کارکرد آن با استفاده از فناورینانو تغییر نکرده است. طراحی و توسعه یک چارچوب مناسبی از شاخصهای اقتصادی در تمام مراحل این زنجیره ارزش جهت مشخص کردن میزان مشارکت محصول مبتنی بر فناورینانو یا نانومواد. خاص محسوب میشوند با توجه به اهمیت فناورینانو روشهای بررسی و زیرساختهای حمایتی نظیر گروههای کاری متخصص باید بهبود یافته و بیشتر توسعه یابند. این مساله منجر به توسعه یک چارچوب گستردهتر خواهد شد تا کاربردها و اثرات فناورینانو را به دادههای اقتصادی پیوند دهد. ارزیابی زنجیره ارزش باید در برگیرنده ارزیابی اثرات بوده تا از این طریق ارزش اقتصادی کامل و اثرات ناشی از سرمایهگذاری دولتها در حوزه فناورینانو را تعیین کرده و زمانی که ارزش منبع: اقتصادی به طور بسیار کلی ارزیابی میشود به رفع مسائل مربوط به تعیین میزان مشارکت فناورینانو در یک محصول نهایی کمک کند. Challeges for Governments in Evaluating Return on Investment from nanotechnology and Broder Eonomic Impact, OECD, Working party on Nanotechnology, Mar سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

34 مقاالت نانوپوششهای خوردگی به مقاومت نانوذرات حاوی قرایلو داود مترجم: هلند دلفت صنعتی دانشگاه نانو فناوری ارشد کارشناس مقدمه 1 نانوذرات بر مبتنی پوششهای.1 1 برابر در مقاومت دارای نانوذرات بر مبتنی پوششهای خوردگیهستندکهسطوحفلزیوآلیاژیمختلفراازگزند اپوکسی زئولیتی پوششهای میدارند. مصون خوردگی و ضدخوردگی پوششهای شونده خودتمیز رنگهای برابر در آلیاژها و فلزات از محافظت برای ضدمیکروبی افزودن درصورت میگیرند. قرار استفاده مورد خوردگی مولکول سطح در مواد کردن متراکم با که هستند ساختارهایی نانوپوششها در مقاومت زیباتر ظاهر نظیر متعددی مزایای دارای گروه این میآیند. بهوجود برابر در مقاومت و بهتر گرمایی و الکتریکی هدایت بیشتر شیمیایی ترکیبات برابر پوششهای زئولیتی پوششهای به نانوذرات افزودن هستند. بیشتر خوردگی آنها خوردگی به مقاومت بهبود موجب ضدمیکروبی پوششهای و اپوکسی میشود. اپوکسی پوششهای زئولیتی پوششهای نانوپوششها نانوذرات کلیدی: کلمات خوردگی از جلوگیری ضدمیکروبی پوششهای 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 32

35 آنها مراقبتی عملکرد پوششها این به نانوذرات میکند. پیدا محسوسی افزایش خوردگی برابر در وجود این با میشود. محسوب همراه الکترونیکی به نیاز و بوده باالیی فعالیت دارای آلیاژها این پوششهای دارند. خوردگی برابر در محافظت این از حفاظت برای مناسبی گزینه معدنی پوششها این که خصوص به بوده پوششها هستند. باالیی گرمایی و مکانیکی استحکام دارای بوده کمی حرارتی پایداری دارای آلیاژها این اما معدنی پوششهای نمیتوان دلیل همین به که این روی رایج روشهای از استفاده با را متراکم داد. قرار آلیاژها به SiO 2 نانوذرات افزودن با حاضر حال در میتوان شفاف و خالص معدنی پوششهای کرد محافظت منیزیم آلیاژهای سطوح از دسترس در تجاری بهصورت فرآیند این که پوششدهی فرآیند این است. مصرفکنندگان انجام زیرالیه روی سخت چندان نه شرایط در آنیونهای از استفاده حال این با میشود وارد که بوده اجتنابناپذیر آن در خورنده پلیمری سلهای از استفاده با میشوند. پوشش نفوذپذیری و پوشانده را سطح میتوان معدنی اندک ضخامت برخالف داد. کاهش را پوشش توجه قابل آن مراقبتی قدرت نانوپوشش این است. برای نیاز مورد دمای ذرات ابعاد کاهش با آبی محلول مییابد. کاهش حرارتی علمیات عملیات برای نیاز مورد افزودنیهای با سیلیکا که بوده موجود بازار در تجاری بهصورت حرارتی و AZ31 روی غوطهوری روش به را آن میتوان شده آسیاب ابتدا ترکیبات )این داد قرار AZ91 نهایت در و شده چربیزدایی استون با سپس و که است محلولی نیتال میشود- فعال نیتال با میآید بهدست الکل و اسیدنیتریک ترکیب از استفاده آن از فلزات کردن اچ برای معموال و ویسکوزیته و کوچک ابعاد مترجم(. میشود- به نازکی الیه تشکیل موجب محلول این کم شفاف بسیار که شده نانومتر 300 ضخامت صورتی در است. ساختاری نقص از عاری و بوده شود تکرار بار چندین غوطهوری فرآیند که کرد خواهد ایجاد ترک از عاری ضخیم پوششی 1/5 به الیه 5 ایجاد درصورت آن ضخامت که با Rpo پوشش مقاومت رسید. خواهد میکرومتر در و یافت خواهد افزایش اضافی الیه هر افزودن ناحیه آن در خوردگی از ممانعت موجب نهایت شد. خواهد زئولیت 3 که بوده میکروحفره دارای مواد زئولیتها زئولیتها است. آلومینوسیلیکا جنس از استفاده مورد تجاری جاذب بهعنوان معموال بار اولین برای زئولیت کلمه میگیرند. قرار فردریک آکسل سوئدی معدنشناس توسط خود تحقیقات در او شد. نامگذاری کرونشتات استيلبيت سریع کردن گرم که شد متوجه Ca[Al 2 Si 7 O 18 ].7H 2 O شيميايي: )فرمول %14.47=Al 2 O 3 مواد: %7.96=CaO درصد ديگر نامهاي H=% O %59.67=SiO 2 و Bundle zeolite و Aedelforsite کاني: اين مقدار تشکیل موجب مترجم( - Epidesmine توسط این از پیش که میشود آب بخار زیادی این دلیل همین به بود. شده جذب ماده این به یونانی زبان در که شد نامگذاری زئولیت ماده است. جوشان سنگ معنای شده شناسایی مختلف زئولیت نوع 194 تاکنون طبیعی بهصورت نیز زئولیت نوع 40 از بیش و شده شناسایی دانشمندان توسط که دارد وجود تصفیه برای مختلف صنایع در زئولیتها است. یکی میشود. استفاده کاتالیست بهعنوان و آب مواد ساخت ماده این مصارف بزرگترین از پزشکی در زئولیتها است. منسوجات شوینده دارند. متنوعی کاربردهای نیز کشاورزی و که بوده متخلخل ساختار دارای زئولیتها Na + K + Ca 2+ نظیر مختلفی کاتیونهای این گزینند. سکنی آنها در میتوانند Mg +2 زئولیت ساختار با محکمی اتصال یونها دیگر با جایگزینی آمادگی که طوری به نداشته برخی دارند. را محلول در موجود کاتیونهای از عبارتند رایج معدنی زئولیتهای انواع از هیوالندیت کلینوپتیلولیت چابازیت آنالسیم یک درج برای استيلبيت. و فیلیپسیت ناترولیت به میتوان معدنی ماده این فرموالسیون از مثال به مربوط که کرد اشاره Na 2 Al 2 Si 3 O 10 2H 2 O است. ناترولیت زئولیت ساختار.1 3 سیلیکاتی ترکیبات بیشتر همانند زئولیت که دارد TO 4 تتراهدرال بر مبتنی ساختاری سیلیکون و آلومینیوم اتمهای T حرف جای به شبکه میگیرد. قرار آلومینوفسفاتها( در )فسفر سهبعدیاینساختاربهدلیلقرارگرفتنچهاراتم تشکیل تتراهدرال ساختار چهارگوشه در اکسیژن ساختار میدهد. دانسیته با متخلخل مادهای سازندهای واحدهای دارای میتواند زئولیتها )زنجیرهای باشد نامحدود یا محدود بهصورت مواد از دسته این مهم نوع یک غیره(. و الیهای حلقه پنج از که دارد شهرت پنتاسیل زئولیت به مهمترین از یکی )1( شکل است. شده تشکیل ثانویه سازنده واحدهای 1. شکل پنتاسیل زئولیت در )SBU( نانوپوششها 2. 1 متراکم با که هستند ساختارهایی نانوپوششها میشوند. ایجاد مولکولی سطح در مواد کردن پوششها علمکرد و ظاهر بهبود موجب نانوذرات ایجاد آنها برای متعددی فرصتهای و مزایا و شده گزینههای از یکی پوششدهی صنعت میکند. افزودن است. فناورینانو از بهرهگیری برای اصلی آنها خواص بهبود موجب پوششها به نانوذرات توجه قابل چندان نه هزینه با که بهطوری شده ایجاد مختلف مصارف برای پوششی میتوان الیههای تک از گاهی پوششهایی چنین کرد. رد آنها از میتوان که میآیند بهوجود خودآرا پوششها این کرد: استفاده مختلف حوزههای و ضدخراشیدگی خاصیت ایجاد برای میتوان را و رطوبت جذب تا شیشهها در شوندگی خودتمیز استفاده زیرالیهها در خوردگی به مقاومت ایجاد و درخشش شفافیت نظیر خواصی وجود کرد. و ساختاری استحکام انعطافپذیری عالی جالء تا شده موجب فرد منحصربه شیمیایی ترکیب نانوپوششهاکاراییباالترینسبتبهپوششهای نظیر نانوذرات برخی باشند. داشته معمولی ویژگی همین و نبوده سمی روی اکسید نانوذرات در بیشتری مزایای بتوانند تا میشود موجب باشند. داشته پوششدهی صنعت روشهای از استفاده با میتوان را نانوپوششها فاز از فیزیکی و شیمیایی الیهنشانی نظیر مختلف میتوان رایج روشهای دیگر از کرد. تولید بخار سلژل روش الکتروشیمیایی الیهنشانی به پرتو با سطح اصالح و الکتریکی جرقه الیهنشانی کرد. اشاره الکترونی نانوپوششها اصلی مزایای.3 1 ذیل قرار به نانوپوششها اصلی مزایای از برخی است: برابر در بیشتر مقاومت سطوح این بهتر ظاهر محیطهای در نفوذپذیری کاهش شیمیایی مواد خورندهودرنتیجهمقاومتدربرابرخوردگیبهتر حرارتی پایداری افزایش بهتر نوری شفافیت مه ضد خواص بروز سطح کردن تمیز سهولت و الکتریکی هدایت موادزیستی ضد لغزش ضد مقاومت نظیر بهتر مکانیکی خواص بهتر گرمایی بهتر درخشش و جالء خراشیدگی برابر در فلزات از بودن عاری انعکاس ضد خواص بروز روی بهتر چسبندگی سرب و کرم نظیر خطرناک موادمختلف. پوششهایآلیاژمنیزیممبتنیبرنانوذرات 2 باپایداریمکانیکیوحرارتیباال وزن به استحکام نسبت دارای منیزیم آلیاژهای برای جذاب آلیاژهای جمله از و بوده باالیی دستگاههای و هواپیما خودرو تولیدکنندگان پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

36 مقاالت از میتوان و یافته افزایش مواد این کاربردی و مایع ذرات کردن جدا برای مولکولی الک این کرد. استفاده مختلف شکل و ابعاد با گاز زئولیتی پوششهای.3 3 بلوری آلومینوسیلیکات ترکیبات زئولیتها یکنواخت میکرومقیاس حفرههای با متخلخل همین به بوده غیرسمی ترکیبات این هستند. در آن از استفاده دنبال به پژوهشگران دلیل کاربردهای همچنین هستند. پزشکی حوزه محافظ پوششهای بهعنوان زئولیتی فیلمهای آلیاژهای از محافظت بهمنظور کروم از عاری پیش است. گرفته قرار بررسی مورد آلومینیوم پوششهای که است شده داده نشان این از روی که باال سیلیکای و زئولیت دارای MFI و نداشته تخلخلی میگیرد قرار AA-2024-T3 محیطهای در باالیی خوردگی برابر در مقاومت محیطهایی همچنین و بازی و اسیدی تمامی میدهد. نشان خود از شدید خورنده از باالیی مقادیر حاوی سیلیکایی پوششهای MTW همچنین و MFI BEA نظیر سیلیکا دارند خوردگی برابر در باالیی مقاومت که میتواند درجا بلوری الیهنشانی فرآیند هستند. و پیچیده اشکال با سطوح پوششدهی برای است فضایی محدودیت دارای که ساختارهایی شدند موفق همکارانش و 1 بوینگ شود. استفاده سطوح پوششدهی به را خود تحقیقات دامنه تا T )H آلومینیوم آلیاژهای و SS304-2b )S1008 فوالد و T6-7075( تحقیقاتی گروه این دهند. گسترش S4130( ساده پیشآمادهسازی فرآیند یک از توانستند MFI ایجاد برای منفرد زئولیت فرموالسیون و استفاده فوالد و آلومینیوم آلیاژهای روی پوشش این خوردگی از مراقبت میزان کنند. در DC جریان پالریزاسیون از استفاده با این در شد. تست مختلف خورنده محیطهای بهعنوان وزنی درصد 5 طعام نمک از آزمون اسپری تست از پیش تشخیصی فرآیند یک آن در که تستهایی میشود. استفاده نمک از که زنجیرهای 2. شکل سازنده واحدهای اتصال شدهاست. ایجاد ثانویه میدهد. نشان را ZSM-5 نام با ترکیبات این نوع نظیر مختلف کاتالیستهای ساختار در ZSM-5 هیدروکربنهای به متانول مبدل کاتالیست واحد )1( شکل در میشود. استفاده سوختی درصورت که است شده داده نشان منفرد پتانسیل میکنند ایجاد را درازی زنجیره یکدیگر به اتصال به ساختار این اگر است. آمده )2( شکل در که ایجاد الیهای ساختار یابد گسترش صورت همین است. آمده )3( شکل در که میشود زئولیتی مولکولی الکهای.2 3 با میتوان را زئولیتی مولکولی الکهای کرد: شناسایی زیر ویژگیهای یکسان ابعاد دلیل به که انتخابی جذب 1 میشود ایجاد زئولیت حفرههای برای کم غلظتهای در باال جذب ظرفیت 2 قطبی. ساختارهای ساختاری دارای زئولیتی مولکولی الکهای برخوردار باالیی تخلخل از که بوده بلوری سیلیکاتها آلومینو جزء الکها این هستند ابعاد روی از بلورها این میشوند. دستهبندی که شده شناسایی بعدیشان سه حفرههای این در حفرهها یکسان ابعاد امر این دلیل ترکیب از الکها این بلوری ساختار است. مواد میآید. بهوجود SiO 2 و AlO 4 تتراهدرال ساختار سازنده واحدهای تتراهدرال ساختارهای این بهصورت که زئولیتی ساختارهای برای پایه نظیر میشوند استفاده جاذب بهعنوان تجاری هستند. )5( و )4( شکل زئولیتهای آلومینا زئولیتها ساختار در که آنجایی از بود خواهند منفی بار دارای مواد این دارد وجود بار دارای که کاتیونهایی با منفی بار این که نتیجه در میکنند. تعادل ایجاد هستند مثبت قوی الکترواستاتیک میدان یک برهمکنش این زا میآید. بهوجود زئولیتها داخلی سطح در و حفره تنظیم برای میتوان کاتیونها این در زنجیرهها اتصال از شده تشکیل الیه 3. شکل ساختارZSM-5 مثال برای کرد. استفاده جذب فرآیند همچنین میشود موجب A زئولیت در موجود سدیم بنابراین برسد آنگستروم 4 به حفره ابعاد تا است. انگسترومی 4 مولکولی الک زئولیت این یونهای با زئولیت این سدیم یونهای اگر حال جایگزین دارند بزرگتری ابعاد که پتاسیم کاهش آنگستروم 3 به 4 از حفرهها ابعاد شوند کلسیم یون هر کلسیم با جایگزینی در مییابد. جایگزینی این که شده سدیم اتم دو جایگزین آنگستروم 5 به حفرهها ابعاد افزایش موجب گاهی کاتیونها دیگر با یونی تبادل میشود. قرار استفاده مورد جداسازی مقاصد برای میگیرد. به رسیدن و حفرهها ابعاد دقیق تنظیم توانایی تا میشود موجب یکنواخت ابعاد با حفرههایی شوند استفاده مولکولی الک بهعنوان مواد این بزرگتر ابعاد با مولکولهایی که معنا این به و افتاده دام به زئولیت ساختار در حفرهها از عبور آن از میتوانند کوچکتر مولکولهای حفرههایی دارای زئولیتهای سنتز امکان کنند. پتانسیلهای تا شده موجب مختلف ابعاد با A نوع مولکولی الک 4. شکل X نوع مولکولی الک 5. شکل 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 34

37 پوششهایاپوکسی:تاثیرنانوذراتروی 4 پوششهای خوردگی ضد و مکانیکی خواص اپوکسی خوردگی فرآیند تسریع برای نمکی اتمسفر از استاندارد تستهای جزء میشود استفاده بررسی برای تستها این است. ASTM B-117 که T سطوح خوردگی به مقاومت بدون و الگودار HSZ و MFI پوشش دارای داد نشان نتایج میشود. استفاده هستند الگو و MFI پوشش دارای که T سطوح که ساعت هزار 2 از بعد هستند الگو بدون 2 HSZ از خوردگی هیچ نمکی اتمسفر در گرفتن قرار ندادند. نشان خود HSZ و MFI پوشش دارای T سطوح در گرفتن قرار ساعت 1000 از بعد الگودار از اثری هیچ نمکی اتمسفر حمام معرض تنها خوردگی و نداند نشان شدن الیه الیه نمونه سطح در موجود الگوهای به محدود و زئولیتی پوششهای میان انطباقپذیری بود. بررسی مقاله این در دیگر سطحی پوششهای به کروماته روکش دارای زئولیتی پوشش شد. داده قرار نمکی محلول در ساعت 3100 مدت الیه الیه و خوردگی از نشانی هیچ که شد نشد. دیده آن در شدن تمام در خالص سیلیکای زئولیتهای و دارند هیدروفلوریک اسید جز به معدنی اسیدهای زئولیتی پوششهای بنابراین هستند. پایدار پوشش نقش ایفاء برای الزم ویژگیهای تمام هستند. دارا را خوردگی برابر در مقاوم نسبت باال سیلیکای دارای )زئولیتهای بوده 50 از بیشتر آنها آلومینیوم به سیلیکا دارای زئولیتهای پوششهای در که حالی در است( 2 از کمتر نسبت این کم سیلیکای سیلیکای دارای زئولیتهای سنتز بیشتر ساختاردهی عامل مولکولهای از استفاده با باال باالخره که میشود انجام )SAD( مستقیم میافتند. دام به زئولیتی حفرههای درون حوزه در زئولیتها از استفاده درصورت باید مولکولها این کاتالیست و جداسازی درصورت همچنین شوند زدوده سیستم از نیز محافظ پوشش بهعنوان زئولیت از استفاده زیرا نشوند خارج زئولیت از SADها است بهتر نقص از عاری زئولیتهای که داد نشان نتایج مولکولیهای از برخی و داشته بهتری عملکرد مقاومت خواص میتوانند آمینها نظیر SAD اساس براین کنند. ایجاد خوردگی برابر در بهعنوان میتواند شده سنتز زئولیتهای استفاده خوردگی برابر در مقاوم پوششهای توسعه درباره متعددی گزارشهای اخیرا شوند. حوزه در استفاده برای زئولیتی پوششهای است. شده منتشر خوردگی ضد پوششهای بهصورت که هستند پوششهایی اپوکسیها و سیمانی سازههای از محافظت برای رایج دلیل میگیرد. قرار استفاده مورد فوالدی که است آن اپوکسی پوششهای از استفاده داشته شیمیایی مواد برابر در باالیی مقاومت آنها با کار داشته خوبی الکتریکی عایق خواص مختلف مواد با مناسبی چسبندگی و بوده ساده خوردگی مقدار اپوکسی پوششهای دارد. الکترولیتها برابر در را فلزی زیرالیههای انجام مسیر دو از کار این که میدهد کاهش کی بهصورت پوششها این که این اول میشود: خورنده گونههای شدن وارد از فیزیکی مانع دوم و میکند جلوگیری زیرالیه به مخرب و جذبکننده مخزن نقش پوششها این که این شکل این به میکند ایفا را خوردگی عوامل آنیونهای نظیر مخرب و خورنده گونههای که این وارد سازه با تماس درصورت کلریدی میافتند. دام به آن در و شده پوششها دامنه اپوکسی پوششهای وجود این با ضعف امر این دلیل که دارند محدودی استفاده گسترش همچنین و خراشیدگی برابر در آنها هرگونه بنابراین است. پوششها این در ترک میتواند پوششها این به سطحی آسیب مقاومتدربرابرخوردگیپوششهای 4. 3 زئولیتی ترکیبات که است سال صد یک از بیش کردن کروماته برای ظرفیتی شش کرم مانع پوششها این میشود. استفاده سطوح آلیاژهای از میتوانند و شده خوردگی از و دفاعی حوزه در استفاده مورد آلومینیوم میتوانند کروماتهها کنند. محافظت هوافضا روی خارجی الیه بهعنوان مستقیم بهصورت آن از میتوان همچنین و شوند ایجاد سطوح رنگها به پیگمنتها نظیر افزودنی بهعنوان پوششهای از استفاده متاسفانه کرد. استفاده آن خطرات و سمیبودن دلیل به کروماته سوی از محیطزیست و انسان سالمتی برای براین است. شده محدود مختلف سازمانهای یا برابر عملکرد با جایگزین پوششی باید اساس یافت. آن برای کروماته از بهتر و حفرهها با بلوری اکسید نوع یک زئولیتها حفرههای ابعاد که هستند یکنواخت کانالهای بیشتر مواد این است. نانومتر 2 تا 0/3 بین آنها یون تبادل عامل و کاتالیست جاذب بهعنوان که دالیلی به میگیرد. قرار استفاده مورد زئولیتی پوششهای میشود عنوان ذیل در برابر در مقاوم پوششهای بهعنوان میتوانند گیرند: قرار استفاده مورد خوردگی از برخی و بوده غیرسمی زئولیتها بیشتر میشود استفاده دارو و غذا حوزه در آنها انواع )HSZ( باال سیلیکای دارای زئولیتهای گرمایی نظر از خالص سیلیکای وزئولیتهای برخی مثال برای هستند. پایدار شیمیایی و تا باال سیلیکای دارای زئولیتهای انواع از حرارتی پایداری سانتیگراد درجه 1000 دمای پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

38 مقاالت و ظاهری نظر از و یابد گسترش پوشش در کند. مشکل دچار را پوشش مکانیکی مقاومت و اکسیژن آب ورود دروازه میتوانند نقصها موجب و بوده زیرالیه به خورنده ترکیبات سایر این عالوهبر شوند. موضعی خوردگی بروز آبدوستی ماهیت دلیل به اپوکسی پوششهای آب شدن به شدن پخته درصورت دارند که نهایت در میشوند چروکیده و داده دست از کنند. جذب آب محیط از میتوانند آن از بعد شده پخته اپوکسی پوششهای در حفرهها آب و خورنده یونهای مهاجرت به میتوانند خوردگی شروع مقدمات نتیجه در کند کمک کنند. فراهم پوششها در را با میتواند اپوکسی پوششهای سدی عملکرد این یابد بهبود پوشش به ثانویه فاز یک افزودن اپوکسی پلیمر در شدن حل قابل باید ثانویه فاز مسیر کردن زیگزاگی و تخلخل کاهش با باشد. خورنده گونههای میتوان خورنده عوامل حرکت نانوذرات کردن وارد با مثال برای کرد. مهار را این میتوان پوشش ساختار به معدنی پرکننده پخش اپوکسی ماتریکس درون را نانوذرات آید. بهدست اپوکسی نانوکامپوزیت تا کرد اپوکسی ساختار درون به نانوذرات کردن وارد و دوام میتواند که است زیستسازگاری روش امر این دلیل دهد بهبود را پوشش یکنواختی درون حفرههای میتوانند نانوذرات که است آن آنها و کرده ترمیم را ترکها کرده پر را پوشش نانوذرات از استفاده درصورت میکنند. مهار را طول در پوششها این اپوکسیها ساختار در نشده ساختاری زوال دچار شدن پخته فرآیند میشود. ایجاد یکنواخت پوششی نتیجه در و در که میشوند حفرههایی وارد نانوذرات این شدن پخته فرآیند طول در شدن چروکیده اثر میان پلی نانوذرات این همچنین میشود. ایجاد ایجاد پوشش ساختار در موجود مولکولهای نتیجه در میکند متصل هم به را آنها و کرده و یافته افزایش پوشش در اتصاالت دانسیته عالوهبر مییابد. کاهش خالی فضاهای حجم دارای نانوذرات دارای اپوکسی پوششهای این خوردگی به مقاومت و بوده باالیی سدی خواص کمتر پوششها این نتیجه در دارند بیشتری نمیزنند. تاول و شده پوسته پوسته حاوی یکنواخت اپوکسی پوششهای موفقیت با رس و SiO 2 Zn Fe 2 O 3 نانوذرات روی و شد پخته اتاق دمای در و تولید این ایجاد برای گرفت. قرار فوالدی زیرالیه استون با که اپوکسی حاوی دوغاب پوشش برای گرفت. قرار استفاده مورد شده رقیق مکانیکی خواص و سطح مورفولوژی مطالعه روبشی الکترونی میکروسکوپ از پوشش این (scanning electron microscope (SEM)) Atomic force( اتمی نیروی میکروسکوپ و استفاده با شد. استفاده (( ( microscopy پتانسیودینامیک پالریزاسیون دستگاه دو این از الکتروشیمیایی مقاومت طیفسنجی و پوشش خوردگی به مقاومت ویژگیهای گرفت. قرار بررسی مورد فوالد روی اپوکسی پوششداده فوالد الکتروشیمیایی پیمایش محلولهای در غوطهوری روز 28 از بعد شده نشان نمک وزنی درصد 3 و وزنی درصد 0/3 به مقاومت بهبود به موفق نانوذرات که داد نانوذرات میان این در شدهاند پوشش خوردگی پوششها در را عملکرد بهترین رس و Fe 2 O 3 SiO 2 نانوذرات دیگر سوی از کردند. ایجاد اپوکسی پوشش ماتریکس میکروساختارهای که این عالوهبر کار این با میدهد بهبود را مییابد بهبود پوشش خوردگی به مقاومت مییابد. افزایش اپوکسی پوشش 3 یانگ مودول در سدی که این عالوهبر اپوکسی پوششهای با حداقل میکند ایجاد خورنده عوامل برابر در عملکرد بهبود موجب دیگر مکانیسم یک میشوند. خوردگی برابر بروز حتی و بد بوی شدن کثیف خوردگی به سطوح یا 6 AMBIO شود. سالمتی مشکالت رسوبات کنترل برای پیشرفته نانوساختار اروپا اتحادیه در که است پروژهای زیستی مطالعه پروژه این از هدف است. شده تعریف از ممانعت برای سطوح اصالح چگونگی روی است. دریایی شرایط در زیستی رسوبات تشکیل از استفاده با تا دارند قصد پروژه این متولیان میکرواورگانیسمها چسبندگی نانوساختارها به نیاز بدون کار این با تا دهند کاهش را رشد از مانع سمی بیوسید شیمیایی مواد کار این برای معموال شوند. زیستی رسوبات آلی ترکیبات یا مس نظیر سمی ترکیبات از موجب نانوساختارها میشود. استفاده قلع میشوند سطح ترشوندگی خواص تغییر ایجاد سطح روی را سایتهایی که بهطوری مناسب اورگانیسمها نشستن برای که میکنند بتوان که است آن پروژه این از هدف نیستند. که کرد ایجاد نانوساختار پلیمری پوششهای مناسب دریایی سخت شرایط در استفاده برای برای مناسبی گزینه هیچ هنوز حال این با باشد است. نشده یافت بیوسید ترکیبات جایگزینی میتواند زیستسازگار نانوساختار سطوح ایجاد بیوسید پوشش اخیرا کند. حل را مشکل این بیوسید فعالیت آن در که شده ایجاد جدیدی آمده بهوجود پوشش در نانوذرات از استفاده با برخی کردن وارد با که شکل این به است فعالیتهای نانوذرات ساختار به افزودنیها ترکیبات است. شده ایجاد آن در بیوسیدی است شده داده قرار نانوذرات درون بیوسیدی درون از ترکیبات این است نیاز که زمانی تنها و عمر طول بنابراین میشود رهاسازی نانوذرات دارد. تداوم بیوسیدی فعالیت آنتیباکتریال خوردگی ضد پوششهای 6 نانوذرات بر مبتنی عامل دریایی میکروبیولوژی خوردگیهای ادوات به شده وارد آسیبهای از بسیاری موضوع این که است دریا در شناور تجهیزات شرکتها به جدی مالی خسارات بروز موجب پوششدهی میشود. دریایی سازمانهای و مشکل این با مقابله برای رایج روشهای از یکی محافظت برای آن از میتوان که بهطوری بوده کشتیها ذخیره مخازن فوالدی سطوح از از استفاده کرد. استفاده دریایی سازههای و مقادیر حاوی که ضدرسوب دریایی رنگهای روشهای از یکی است غیرسمی بیوسید زیادی ترکیبات و مس است. مشکل این با مقابله رایج بیوسید ترکیبات جمله از آن اکسیدی در هستند. رسوب ضد تجاری رنگهای در حاوی تجاری رسوب ضد رنگهای حاضر حال اولیه بیوسید ماده بهعنوان )Cu 2 )O مس اکسید 76 تا 20 از میتواند آن مس مقدار که بوده مطالعات نتایج حال این با باشد. متغیر درصد نانوذراتموجوددررنگهایخودتمیز- 5 4 بیوسیدی پوششهای و شونده ساخت و طراحی برای زیادی تالشهای ترکیباتی )بیوسیدها بیوسیدی پوششهای شیمیایی مواد روی میتوانند که هستند تاثیرگذاشته خطرناک و مزاحم زیستی یا شده انجام مترجم( کند- کنترل را آنها و عالوهبر محققان پژوهشها این در است. ایجاد دنبال به بیوسیدی پوشش ایجاد پوششها این در خودتمیزشوندگی خاصیت خودتمیزشوندگی/ خواص بروز برای بودهاند. استفاده ویژهای نانوذرات از محققان بیوسیدی از تیتانیوم. اکسید و )Ag( نقره میکنند: تولید برای معموال TiO 2 نانوساختارهای و آنتیباکتریال پرتوفرابنفش ضد پوششهای در میشود. استفاده خودتمیزشونده رنگهای خواص دارای سطح خودتمیزشوندگی فرآیند سطح در قطره تشکیل موجب که بوده آبگریزی سطح روی حرکت حین در قطره این میشود میبرد. خود با را سطح بر موجود آلودگیهای ماندن پاکیزه به خودتمیزشوندگی خواص وجود نگه خشک را سطح همیشه و کرده کمک سطح لکهای سطح روی ندرت به کار این با میدارد و 5 سای اخیرا که پژوهشی در میماند. باقی کرونا عملیات روش از دادهاند انجام همکارانش سطح اصالح برای روشی )کرونا کردند استفاده میشود- استفاده پالسما از آن در که بوده TiO 2 آناتاس الیه و سلژل پوشش تا مترجم( باعث کرونا عملیات شود. فعال شیمیایی نظر از موجب کار این که شده آلی سطح شدن فعال شیمیایی نظر از TiO 2 سلژل پوشش تا شده افزایش به آلومینیوم اکسید نانوذرات شود. فعال خراش برابر در مقاومت بهبود و سطح آبدوستی میکند. کمک سطح منجر میتواند سطوح میکروبی آلودگیهای 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 36

39 نشان داده است که 26 درصد از مصرفکنندگان این رنگها از غلظتهای باالتر از حد استاندارد کیفیت زیستی )5 میکروگرم بر لیتر( مس استفاده میکنند که این موجب افزایش سریع مقدار مس در آبهای ساحلی میشود. این اطالعات اهمیت زیادی دارد زیرا غلظت مس باید پیمایش شود تا مقدار آن از حدی باالتر نرود که در این صورت موجب آسیب به محیط زیست میشود. در حال حاضر از مس و دیگر ترکیبات بیوسید نظیر روی و نقره که خواص ضد باکتری و ضد قارچ دارند در پوششهای پیشرفته استفاده میشود به ویژه نقره که از دیرباز بهعنوان یک ماده موثر برای جلوگیری از رشد باکتریها استفاده میشد بهطوری که در غلظتهای بسیار کم نظیر قسمت در میلیون )ppm( دارای خواص آنتی باکتریال وسیعی است. با این تفاصیل نقره به دلیل سمیت کم در مقابل یونهای فلزات سنگین دیگر میتواند یک گزینه مناسب برای ساخت رنگهای ضد میکروب زیستسازگار باشد تا بتواند جای مس را در این حوزه بگیرد. یکی از مهمترین وظایف رنگهای حاوی بیوسید یا عوامل بازدارنده آن است که بتوانند با نرخ مناسب مواد موردنظر را رهاسازی کنند. نرخ این رهاسازی نباید بسیار سریع باشد در غیر این صورت خواص ضدرسوبی آن به سرعت تحلیل رفته و پس از مدتی این پوشش اثر خود را از دست میدهد. از سوی دیگر رهاسازی نباید خیلی هم آهسته باشد در غیر این صورت رسوبگذاری روی سطوح اجتنابناپذیر خواهد بود. برای این که رهاسازی به موقع و با نرخ مناسب انجام شود استفاده از ساختارهای هستهای پوستهای 7 ایده جالبی است. در این ساختارها پوسته وظیفه محافظت را به عهده داشته و هسته نیز خواص جدیدی به پوشش میافزاید. تاکنون مقاالت بسیار کمی در مورد کاربرد ساختارهای هستهای پوستهای در بخش محافظت از خوردگی دریایی منتشر شده است. وایت 8 و همکارانش نشان دادند که میتوان از کپسولهای میکروساختار حاوی پلیمرهای خودترمیم شونده برای این کار استفاده کرد این پلیمرها قادراند تا ترکهای ایجاد شده 9 روی پوشش پلیمری را ترمیم کنند. شچوکین و همکارانش پوششهای ضد خوردگی با نانولولههای هالویسایت را تولید کردند )هالویسایت ترکیبات آلومینوسیلیکات رسی Al 2 Si 2 O 5 (OH) 4 بوده که فرمول عمومی آنها است-مترجم( این گروه تحقیقاتی درون این نانولولهها را با ترکیبات بازدارنده پر کردند. با این حال هنوز چالشهایی در این مسیر وجود دارد برای مثال پایداری ساختارهای هستهای پوستهای پخش شدن یکنواخت آنها در یک ماتریکس و کنترل رهاسازی آنها مشکلساز است. کی 10 و همکارانش موفق به تولید نانوذرات هستهای پوستهای یکنواخت Ag/SiO 2 شدند. نانوذرات هستهای پوستهای یکنواخت Ag/SiO 2 با ابعاد 60 نانومتر برای پوششهای ضدخوردگی ضد میکروبی استفاده میشود. نتایج تصویربرداری TEM و طیفهای XRD نشان میدهد که نقره بهصورت کامل توسط سیلیکا پوشانده میشود و ساختار بلوری آن توسط سیلیکا تغییر نمیکند. اثرات نانوذرات Ag/SiO 2 روی مقاومت هستهای پوستهای در برابر خوردگی میکروبی فوالد که دارای پوشش آکریلی است با استفاده از آنالیز نویز الکتروشیمیایی )ENA( مطالعه شده است. نتایج نشان میدهد که یک درصد وزنی از نانوذرات پینوشتها: منبع: Ag/SiO 2 میتواند مقاومت میکروبی بهتری نسبت به ترکیب 40 درصد وزنی از مس ایجاد کند. نتایج طیفسنجی نشر پالسمای جفت شده )ICP( نشان میدهد که مقدار یون نقره رها شده از پوشش بسیار کم بوده در حالی که درصورت استفاده از مس رهایش یونهای مس بسیار زیاد است. در نتیجه نانوذرات هستهای Ag/SiO 2 نسبت به مس مقاومت به پوستهای خوردگی بیشتری ایجاد میکنند. براین اساس این نانوساختارها پتانسیل باالیی را برای تولید پوششهای ضدمیکروبی زیستسازگار دارند. 7 نتیجه نانوذرات میتوانند مقاومت به خوردگی پوششهای زئولیتی اپوکسی و بیوسیدی را بهبود دهند. 1. Beving 2. high-silica zeolites 3. Young s modulus 4. Biocidal 5. Cai et al 6. Advanced Nanostructured Surfaces for the Control of Biofouling 7. core shell 8. White et al. 9. Shchukin et al 10. Ke et al R. Joseph Rathish et all., Corrosion resistance of nanoparticle incorporated nanocoatings, Eur. Chem. Bull., 2013, 2(12), سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

40 مقاالت نانولولههایکربنی وآینده امروز تجاری کاربردهای سلیمی حسن مترجم: دانشگاه نساجی فناوری مهندسی کارشناسارشد امیرکبیر صنعتی منعکس آنها تولید ظرفیت در کربنی نانولولههای تجاری جذابیت است. کرده عبور سال در تن هزار چندین مرز از اخیرا که میشود قابل باتریهای از گوناگونی تجاری محصوالت در نانولوله حجیم پودر فیلترها و قایقها بدنه تا گرفته ورزشی اجناس و خودرو قطعات و شارژ و تخلیص سنتز در که پیشرفتهایی میگیرد. قرار استفاده مورد حوزه در آنها از استفاده گرفته صورت نانولولهها شیمیایی اصالح اب میسازد ممکن را باال مساحت پوششهای و الیهنازک الکترونیک مورد حرارتی و الکتریکی خواص و مکانیکی استحکام هنوز همه این نشده فراهم محصوالت از بسیاری در کربنی نانولولههای از انتظار کربنی نانولولههای صفحات و نخها تجاری کاربردهای بین در است. مثل کاربردهایی برای امیدبخشی کارایی سطح به توانستهاند برسند. سبک الکترومغناطیسی محافظهای و عملگرها ابرخازنها نازک فیلمهای تجاریسازی کربنی نانولولههای کلیدی: کلمات نمایشگر فیلتر خورشیدی سلول باتری انرژی 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 38

41 مقاالت نانولولههایکربنی گرافن پتنتهایثبتشده نانولولههایکربنی گرافن تولید ظرفیت کربنی نانولولههای تخمینی تاییدشده تخلیه محافظهای از Juno فضاپیمای کربنی الکترواستاتیکنانولولههای میکند استفاده سال( در تن )هزار تولید ظرفیت کربنی نانولولههای ترانزیستورهای پلیمری فیلم روی شده چاپ پتنتهای و شده منتشر مقاالت )A( نانولولهها تجاریسازی و تحقیقات روند 1. شکل ببینید( را مقاله )پیوست تخمینی ساالنه تولید ظرفیت همراه به سال در جهانی شده ثبت BMC شرکت از )عکس کامپوزیت دوچرخه شاسی نانولوله منتخب محصوالت E( تا )B و )NEC( چاپی الکترونیک )NANOSEAL( جلبکی خوردگی ضد پوششهای سوییس( )NanoComp( الکترواستاتیک تخلیه محافظ بازیابی شامل قابلیتها این کرد. محقق کاربرد باال ضربهپذیری خشک چسبندگی شکل پالسهای با فعالسازی تتراهرتز پالریزاسیون و سیاه جسم ایدهال به نزدیک جذب شدید این با هستند. صوت گرمایی گسیل خواص حرارتی و مکانیکی الکتریکی خصوصیات حال و نخها مثل نانولولهها ماکرومتری ساختارهای است شده ارائه تازگی به که نانولولهای صفحات منفرد نانولولههای از کمتر چشمگیری شکل به است. موجب نانولولهای پودرهای انبوه تولید البته محصوالت از بسیاری در آنها از تاکنون که شده دوره رشد فاز به اکنون و شود استفاده تجاری مقاله این است. شده وارد محصوالتش عمر امیدبخش کاربردهای از بسیاری بر مروری چالشهایی و نانولولهها تجاری آینده و حاضر توسعه و تحقیق تداوم موجب که است متمرکز فعالیت از فهرستی میشود. زمینه این در تا S1 جداول در تجاری محصوالت و صنعتی است. شده آورده S3 کربنی نانولوله فراوری و سنتز 2 پیشتاز )CVD( شیمیایی بخار چگالش فرایند این در است. نانولوله انبوه تولید روشهای استفاده سیال بستر راکتورهای از معموال روش حرارت انتقال و گاز یکنواخت نفوذ که میشود میکند. ممکن را فلزی کاتالیستی نانوذرات به کمهزینه اولیه مواد از استفاده انبوه تولید نانولوله رنگ با کشتی بدنه داده پوشش ضدخوردگی کربنی است شده )1۰00 ( ساالنه پتنتهای و مقاالت از فرانسه تور برنده دوچرخه استفاده کربنی نانولوله کامپوزیت است کرده و انرژی مصرف کاهش استحصال افزایش چنددیواره نانولوله قیمت ضایعات تولید کاهش تولید روشهای حال این با است. داده کاهش را میکند ایجاد را ناخالصیهایی نانولولهها انبوه و بگذارد تأثیر آنها خواص روی میتواند که عملیات و آنیلینگ پرهزینه مراحل به اغلب است. نیاز ناخالصیها این حذف برای شیمیایی دیوارههای به را عیوبی میتواند مراحل این کم را آنها طول و کند وارد نانولولهها جانبی و خالص چنددیواره نانولوله حاضر حال در کند. کیلو هر در دالر 100 از کمتر قیمت با حجیم از بیشتر برابر 10 تا 1 که میرسد فروش به بازار در موجود تجاری کربنهای الیاف قیمت است. انتخابی سنتز امکان CVD فرایند شرایط درک انتخاب با نیمهرسانا یا فلزی تکدیواره نانولوله با نانولولهها پرکردن درصد 95 تا پذیری تا تکدیواره نانولوله رشد و نیتروژن یا بور ممکن را سیال جریان جهت در طول سانتیمتر باالیی دانش به هنوز حال این با است. ساخته و طول قطر کایرالیتی ارتباط چگونگی از شرایط و کاتالیست ترکیب با نانولولهها خلوص هستهگذاری 1 درجای مشاهده است. نیاز فرایند مشترک فصل مولکولی مدلسازی و نانولولهها سنتز در پیشرفت برای نانولوله-کاتالیست است. ضروری انتخابی کایرالیته با نانولولههایی جداسازی برای جایگزین روش یک عنوان به اساس بر تکدیواره نانولوله خالص پودرهای مقدمه 1 بدون استوانههایی )CNT( کربنی نانولولههای یا باز انتهای با گرافنی الیه چند یا یک از دوخت ای )SWNT( تکدیواره آنها به که هستند بسته اتمهای میشود. اطالق )MWNT( چنددیواره در کربنی تمام ساختارهای این در کربن یک در لوله انتهای جز به ساختار جای همه عیوب شدهاند. متصل هم به ضلعی 6 شبکه انبوه روش به شده تولید نانولولههای در موجود در دیگر نقصهای و ضلعی 7 ضلعی 5 شامل را مطلوب خواص که است جانبی دیوارههای تکدیواره نانولوله قطر میکند. نقصان دچار 20 تا 5 بین چنددیواره و نانومتر 2 تا 0.8 بین چنددیواره نانولوله قطر حال این با است نانومتر طول برود. باالتر هم نانومتر 100 از میتواند چندین تا نانومتر 100 از کمتر میتواند نانولوله حدواسطی اساس این بر که باشد سانتیمتر بزرگ مقیاسهای و مولکولی مقیاسهای بین است. ماکروسکوپی دیواره مقطع سطح درنظرگرفتن با فقط 1 به نزدیک االستیکی مدول نانولولهها گیگاپاسکال 100 کششی استحکام و تراپاسکال اندازهگیری چنددیواره مجزای نانولولههای برای هر برابر 10 از بیش استحکام این است. شده چنددیواره نانولوله است. دیگری صنعتی الیاف تا جریانهای میتوانند و هستند فلزی معموال دهند. انتقال را مربع سانتیمتر بر آمپر 109 شبکه جهتگیری به بسته مجزا نانولولههای نامیده کایرالیته که لوله محور به نسبت گرافنی باشند. نیمههادی یا فلزی میتوانند میشود هدایت میتوانند منفرد تکدیواره نانولوله داشته اتاق دمای در 3500 Wm 1- K 1- حرارتی از مقدار این دیواره مساحت اساس بر باشند است. بیشتر الماس حرارتی هدایت نانولولههای درمورد گسترده تحقیقات سابقه سنتز اولین به 1990 دهه اوایل در کربنی چنددیواره نانولوله امروز که آنچه صنعتی ثبت مشاهدات و 1980 دهه در میشود نامیده 1950 دهه در توخالی کربنی نانوالیاف از شده تجاری فعالیتهای همه این با برمیگردد. دهه طول در کربنی نانولولههای با مرتبط ازسال است. داشته توجهی قابل رشد گذشته حداقل ماه این جهانی تولید ظرفیت 2006 و مقاالت ساالنه شمار و است شده برابر 10 است رشد به رو نانولوله به مربوط پتنتهای 1(. )شکل در تولیدی کربنی نانولولههای بیشترین امروزه استفاده نازک فیلمهای و حجیم کامپوزیت مواد بینظم ساختارهای جهت به که میشود ساختارهای دارند. محدودی خواص نانولولهها جنگلهای مثل S1( )شکل نانولولهای منظم ایجاد را امید این صفحات و نخها عمود منظم خواص بتوان انبوه تولید با که است کرده در را جدید قابلیتهای و منفرد نانولولههای پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

42 مقاالت قایق بدنه کاربرد نمونه هممحور کابل صفحه نخ الکترومغناطیسی محافظ کی مقطع سطح تصویر )A( نانولولهای نوظهور ماکروساختارهای و کامپوزیتها 2. شکل بدنه یک و شده توزیع آن اپوکسی رزین در نانولوله که میدهد نشان را کربنی الیاف الیه ) ( دریایی امنیت قایقهای برای الیاف-نانولوله سبک کامپوزیت تداخل محافظ مواد و سبک داده انتقال کابلهای در که نانولولهای نخهای و صفحات ) ( ) ( رفتهاند کار به ) ( الکترومغناطیسی به سانتریفیوژ روش از میتوان کایرالیته نوع کروماتوگرافی یا مناسب سورفکتانت همراه پودرها از بسیاری چند هر کرد. استفاده ژل تجاری شکل به نانولولهها معلق محلولهای و نانولولهها پایدار محلولهای تولید موجودند یا نانولولهها سطح شیمیایی اصالح نیازمند نشاندن از بعد معموال است. سورفکتانت افزودن 2 دورانی پوششدهی مثل روشهایی با محلول حرارتی عملیات یا شستشو از استفاده چاپ یا است. الزم سورفکتانتها برداشتن برای CVD با تکدیواره نانولوله سنتز چون بهعالوه نانولوله به نسبت فشردهتری فرایند کنترل به هزینههای خاطر به و دارد نیاز چنددیواره قیمتهای فرایند توسعه و تحقیقات اولیه باالتر مراتب به هنوز حجیم تکدیواره نانولوله استفاده رو این از است. چنددیواره نانولوله از که کاربردهایی برای چنددیواره نانولوله از نیست حساس باندگپ یا نانولوله قطر به نوظهور کاربردهای بیشتر اما است. مطلوبتر نیاز خاص کایرالیته با تکدیواره نانولوله به که تحققپذیری برای بیشتر هزینه کاهش به دارند دارند. نیاز تجاری نانولولههای سنتز جایگزین یک عنوان به کردن حل به نیاز که مستقیم و بلند کربنی که کند ایجاد را امید این ندارد مایع یک در این یابد. تحقق اقتصادی صرفه با حجیم خواص عمودی و افقی خودآرایی رشد شامل روشها دادهشده پوشش زیرالیهی بستر روی نانولولهها نخهای و ورقهها تولید و کاتالیست ذرات با مواد طرح الیاف نانولوله- ورقههای کربنی نانولولههای صفحات و نخها CVD سیستمهای از مستقیم طور به نانولولهای جنگلگون تودههای است. معلق کاتالیست با به میتواند روش این با شده تولید نانولوله و جهتدار نازک فیلمهای فشرده جامد مواد شود. تبدیل بعدی سه ظریف میکروساختارهای نخهای به مستقیما میتواند هم نانولولهها این رشته و ورقه صورت به هم و شود ریسیده بلند درآیند. را چقرمگی یا استحکام سختی میتواند نانولوله وزنی درصد یک افزودن ببرد. باال چقرمگی و سختی اپوکسی رزین به چنددیواره درصد 23 و 6 میزان به ترتیب به را شکست مکانیکی خواص بقیه اینکه بدون میبرد باال نانولوله قطر به ارتقا این کند. اختالل دچار را تعاملهای و توزیع جهتگیری ظاهری نسبت دارد. بستگی ماتریس و نانولوله مشترک فصل اقدام کربنی نانولولههای سازندگان از بسیاری حاوی مستربچهایی یا رزینها مخلوط فروش به افزون میکنند. کربنی نانولوله درصد 20 تا 0.1 بین مهندسیشده و نانومتری 5 لغزش این بر کربنی-پلیمر نانولوله اتصاالت و نانولولهها که دهد افزایش را مواد انرژی جذب میتواند مثل ورزشی کاالهای کارایی افزایش برای دوچرخه شاسی و بیسبال چوب تنیس راکت 1C(. )شکل است شده استفاده کامپوزیتهای میتواند نانولولهای رزینهای دست این از نمونههای دهد. ارتقا هم را لیفی بادی توربینهای سبک و محکم پرههای شامل از که است دریایی امنیت قایقهای برای بدنه و حاوی رزینهای با کربن الیاف کامپوزیتهای 2A(. )شکل میکنند استفاده نانولولهکربنی افزودنی عنوان به میتواند کربنی نانولولههای کربن الیاف ایجاد برای آلی پیشمادههای در مرتب در کربنی نانولولههای شود. استفاده هم تأثیر شده پیرولیز الیاف در کربن آرایش شدن 1 قطر با کربنی الیاف ساخت که میگذارد استحکام در افزایش درصد 35 با را میکرومتر مقایسه در را 463( GPa( سختی و 4.5( GPa( امکانپذیر نانولوله بدون شاهد نمونههای با میکند. استقرار به مربوط چالشهای با رویارویی در حجیم ابعاد در کربنی نانولولههای منظم آنها در که است شده ساخته کامپوزیتهایی الیاف روی منظم کربنی نانولولههای توده آلومینا سیلیسیوم کاربید شیشه مثل مختلف الیاف این شدهاند. داده رشد کربن الیاف و و ترک شدگی باز نامیدهاند. 6 کرکی الیاف را پارچههای در صفحهای درون برشی استحکام با شده پیشآغشته SiC-CNT کرکی الیاف درصد 54 و 348 ترتیب به اپوکسی رزین داده نشان افزایش نانولوله بدون نمونه به نسبت استحکام نیز نانولوله آلومینا- پارچه در است. مطالعاتی است. کرده پیدا ارتقا درصد 69 برشی ازجمله چندمنظوره کاربردهای زمینه در برابر در محافظت برق و رعد برابر در محافظت انجام هواپیما سازهای سالمت پایش و یخزدگی است. شده و نخها که هست امکان این بلندمدت در مستقیم CVD روش با که نانولولهای صفحات روشهای یا نانولوله منظم توده ریسندگی یا در کربن الیاف با بتوانند شدهاند تولید کشش کاربردهای در ویژه به باال سطح کاربردهای کامپوزیت مواد.1 2 فیلرهای عنوان به ابتدا در چنددیواره نانولوله استفاده پالستیکها در الکتریکی رسانای باالی 3 ظاهری نسبت مزیت از که میشدند در شده توزیع شبکه یک تشکیل برای آنها وزنی درصد 0.01 حد در کم غلظتهای پلیمری کامپوزیتهای میبردند. بهره )%W( به بینظم چنددیواره نانولوله با پرشده در SM 1- اندازه به باالیی رساناییهای استفاده میرسند. پرشدگی وزنی درصد 10 صنعت در رسانا نانولولهای پالستیکهای از الکترواستاتیکی رنگکردن امکان خودرو دستیابی امکان همچنین و آینهای قابهای بار که فیلترهایی و سوخت انتقال خطوط به آورده فراهم را میبرند بین از را الکترواستاتیک محافظ بستههای شامل دیگر محصوالت است. برای ویفر حاملهای و 4 الکترومغناطیسی است. میکروالکترونیک صنعت دارند کار و سر تحملبار با که کاربردهایی برای پیشماده رزینهای یا پلیمرها با نانولوله پودر 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 40

43 و مکانیکی عملکرد که وزن به حساس )شکل کنند رقابت میطلبند هم با را الکتریکی از شده تولید نخهای گزارشها در 2B(. و 1E کیفیت با و کم دیوارهی تعداد با نانولولههای استحکام و گیگاپاسکال 357 سختی به باال ارتقاء این البته رسیدهاند. گیگاپاسکال 8.8 نانولولهها طول که است مواردی به مربوط فقط محدوده برای و باشد میلیمتری ابعاد در نخ در گیگاپاسکال 2 استحکام سانتیمتری طول وزنی استحکام معادل چیزی که است بوده است. )دوپونت( کوالر تجاری الیاف وجود احتمال حجم افزایش با آنکه دلیل به نانولوله نخهای میرود باال ساختاری نقص استحکام به نمیتوانند هرگز ماکرومتری حال این با برسند. خود سازندهی نانولولههای اتصال میتواند نانولولهها باالی تماس سطح کاهش این که کند ایجاد را محکمی سطحی خالف بر نماید. جبران را استحکام بازدهی نخهای شکنندهاند و ترد که کربن الیاف خود استحکام اینکه بدون میتوانند نانولولهای افزون شوند. بافت حلقوی بدهند دست از را منظم توده از ورقههایی پوششدهی این بر تاباندن از قبل عاملدار پودرهای با نانولوله قیطانباف پوشیدن قابل نخهایی تولیدی نخ تا که میکند ایجاد دوز و دوخت قابل و شدن آنها از میتوان و است پودر وزنشان درصد 95 الکترودهای و باتری ابررسانا سیمهای عنوان به شونده تمیز خود منسوجات و سوختی پیل کرد. استفاده میتوانند باال کارایی با تکدیواره نانولوله الیاف هم نانولولهها محلول 7 انعقادی ریسندگی با برای جذابی تکنیک روش این شوند. ریسیده است کیفیت با تکدیواره نانولوله انبوه تولید کیفیت تکدیواره نانولوله قیمت یا است الزم اما چنددیواره نانولوله بتوان یا شود کمتر خیلی باال هزاران روش این اساس بر ریسید. هم را ارزان آرایش و کنند کار هم موازی میتوانند نخریس مایع کریستال تشکیل با میتواند نانولولهها شود. حاصل کوالر الیاف ریسندگی مثل درست مقادیر افزودن پلیمری کامپوزیتهای کنار در مدول و استحکام فلزات به کربنی نانولوله اندک میتواند که است کرده ایجاد باالیی کششی خودروسازی و هوافضا سازههای در کاربردهایی آلومنیوم-نانولوله کامپوزیتهای باشد. داشته فوالد با مقایسه قابل استحکامی چنددیواره یک با گیگاپاسکال( 1 تا )0.7 دارند. ضدزنگ این مکعب(. سانتیمتر بر گرم )2.6 چگالی سوم است مقایسه قابل Al-Li آلیاژهای با استحکام Al-MWNT کامپوزیتهای قیمت درحالیکه است. شده گزارش کمتر به را چنددیواره نانولوله میتوان نهایت در پالستیکها به ضدشعله افزودنیهای عنوان در تغییرات از ناشی عمدتا تأثیر این افزود. این است. نانولولهها حضور دلیل به رئولوژی عنوان به تجاری نظر از نانولولهای افزودنیهای هالوژنه شیمیایی ضدشعله مواد برای جایگزینی زیستمحیطی دالیل به آنها از استفاده که هستند. جذابیت دارای است شده محدود دیالکتریک ثابت با دیالکتریکهایی و )FET( کرد. مقایسه باال )K( نانولولهای ترانزیستور اولین ساخت از بعد شامل مربوطه کلیدی تحوالت 1998 در )FET( اثرمیدانی ترانزسیستور اولین ساخت از کمتر 12 زیرآستانه نوسان یک با نانولولهای ساخت و 2004 سال در 60 mvdecade 1- در بود سال در کربنی نانولوله با رادیو با تکالیه نانولوله پایه بر FETها 2012 سال نرمال جریان تراکم 10 nm زیر کانالهای طول 0.5 در 2.41 ma μm -1 ( دادند نشان را شدهای برای آمده دست به مقادیر از باالتر که ولت( بود. سیلیکونی ابزارهای نانولوله ابزارهای نویددهنده کارایی علیرغم و کایرالیته قطر کنترل مجزا تکدیواره تجهیزات تولید برای نانولولهها جایگذاری بزرگ سطوح برای ویژه به میکروالکترونیک مثل ابزارهایی ساخت رو این از است ناکافی دهها از متشکل فیلمهایی با ترانزیستورهایی عملی سریعتر تکدیواره نانولوله هزاران تا نانولولهها دستههای از استفاده میشود. عیوب و میدهد افزایش را جریان خروجی یکنواختی و جبران را کایرالیته تفاوتهای و میکند. زیاد را آن تولید تکرارپذیری و ابزار از دستههایی از که ترانزیستورهایی مثال برای جابهجایی قابلیت به که افقی نظم با نانولولههای زیرآستانه شیب رسیدهاند 80 cm 2 V -1 s -1 باالیی on/off نسبت و 140 mvdecade -1 کنار در پیشرفتها این دارند. 105 حد در نانولوله الیه دقیق الیهنشانی جدید روشهای را معمول نیمهرساناهای ساخت باال تراکم با تراشه یک در کربنی نانولوله از بیش با است. ساخته ممکن نانولولهای )TFT( 13 نازک الیه ترانزیستورهای نوری دیود نمایشگرهای انداختن کار به برای قابلیت چون دارند جذابیت )OLED( آلی آمورف سیلیکون از باالتر آنها جابهجایی تکنیکهای با میتواند و 1( ( است الیهنشانی 14 خالء از استفاده بدون دماپایین ترانزیستورهای ساخت امکان اخیرا شود. با کربنی نانولولههای از نازک الیه منعطف on/off نرخ و )35 cm 2 V -1 s -1 ( جابهجایی قابلیت FET ترانزیستور یک است. شده اثبات جریان خروجی نانولوله عمودی تودههای از کم ولتاژ در OLEDها کردن روشن برای کافی قرمز-سبز- رنگ سه تابش و است داده نشان را نانولوله شفاف شبکه یک با را OLED در آبی میکند. ممکن دهنده امید تجاری پیشرفتهای چاپ شامل نانولوله بر مبتنی الکترونیک همچنین و TFT ترانزیستورهای کمهزینه RFID رادیویی فرکانس برچسبهایشناسایی برای نانولوله سطحی شیمی از بهتر درک است. الیه بر مبتنی الکترونیک ابزارهای تجاریسازی فیلمها و پوششها.2 2 عاملدار توزیع تکنیکهای از بهرهگیری با نانولولههای بزرگ سطوح الیهنشانی و کردن عملکردی چند پوششی مواد عنوان به کربنی حاوی رنگهای مثال برای میشوند. استفاده هم با را کشتیها بدنه خوردگی چنددیواره نانولوله کم جلبکها و قارچها اتصال از جلوگیری مناسبی جایگزین آنها 1C( )شکل میکنند. محیطزیست برای مضر آفتکش رنگهای برای در کربنی نانولولههای کردن وارد هستند. میتواند فلزات برای ضدخوردگی رنگهای در و دهد افزایش را استحکام و پوشش سختی محافظت برای الکتریکی مسیر یک حال عین کند. فراهم را کاتدی پایه بر شفاف هادی فیلمهای گسترده توسعه قلع اکسید برای جایگزینی عنوان به نانولولهها ITO که نگرانی این دارد. ادامه )ITO( ایندیوم با شود گرانتر ایندیوم بودن کمیاب خاطر به نمایشگرها بازار طرف از رشد به رو تقاضای مواجه خورشیدی سلولهای و لمسی ابزارهای رساناهای انعطاف هزینه کنار در است. شده بر مواد این اصلی برتری نانولولهای شفاف در استفاده برای ITO شکننده پوششهای این بر افزون است. منعطف نمایشگرهای محلول از میتوانند نانولولهای شفاف رساناهای روزنه با اعمال روش مثال )برای شوند الیهنشانی روشهای با و ) 9 التراسونیک اسپری و 8 شیاری اسکرین چاپ )مثل کمهزینه غیرلیتوگرافی شود. الگوگذاری ) 11 میکروپالتینگ و 10 پرینت به منجر اخیر تجاری تحقیقاتی تالشهای شفافیت با تکدیواره نانولوله با فیلمهای ساخت بر اهم 100 صفحهای مقاومت و درصد 90 سطحی مقاومت این است. شده مربع سانتیمتر به هنوز اما است کافی کاربردها برخی برای اب ITO پوششهای از باالتر چشمگیری شکل که مربوط کاربردهای است. مشابه شفافیت گرمکنهای شامل دارند دقتتری کم الزامات و پنجرهها برای مثال نانولولهای نازک فیلم پوششهای همه هستند. ضدیخ دیوارههای بررسی مورد تجاری کاربرد نظر از شده ذکر S3(. )جدول گرفتهاند قرار میکروالکترونیک 3 جهت به باال کیفیت تکدیواره نانولوله خاطر به نیز و کم الکترونی پراکندهسازی ترانزیستورها در استفاده برای باندگپشان جذابیتدارندکهباندگپبهقطروزاویهکایرالیته را تکدیواره نانولوله این بر افزون دارد. بستگی میدانی اثر ترانزیستوری معماریهای با میتوان پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

44 مقاالت الکترود حافظه حرارتی تماس سطح توانباال آمپلیفایر نانولولهای اتصال طال با شده پوشیده نانولوله شبکههای از که منعطف های )A( نانولوله از شده انتخاب کاربردهای شکل 3. با حافظه سلول (B( (. ( است کرده استفاده آئروسلی CVD روش با شده الیهنشانی محلول یک الگودهی و دوار پوششدهی روش با که )NRAM( غیرفرار تصادفی دسترسی اتصاالت )C(.) ( است شده ساخته CMOS با سازگار نانولوله شده ساخته الکترون توکیو و ایمک بهوسیلهی که CMOS با سازگار نانومتری 150 عمودی توانباال آمپلیفایرهای در حرارت توزیع بهبود برای که نانولوله برآمدگی )D( (. ( است.)Fujitsu( است شده استفاده اخیر تحقیقات است. ضروری نانولوله نازک نیمهرسانا تکدیواره نانولوله انتخابی حفظ کاهش و 15 دورانی پوششدهی فرایند در را ممکن به را جذبشده ماده به آنها حساسیت میسازد. نیمههادیها فناوری بینالمللی نقشهراه جهت به نانولولهها که میکند پیشنهاد جریان انتقال ظرفیت و 16 کم پراکندهسازی میتواند الکتریکی مهاجرت به مقاومت و باال میکروالکترونیک اتصاالت در مس جایگزین نانولولههای با مسیرهایی منظور این به شود. در عدد 1013 از )بیش فشرده کامال فلزی مقاومت و اندک نقص تراکم با مربع( سانتیمتر با سازگار اتصاالت اخیرا است. نیاز کم تماسی اب )CMOS( کامل فلزی اکسید نیمهرساناهای تکاتصال یک با 3C( )شکل نانومتر 150 قطر روی کیلوا هم 2.8 حفره مقاومت با نانولوله شد. ساخته میلیمتری 200 کامل ویفرهای برای جایگزینی عنوان به همچنین نانولوله سر عنوان به میتواند لحیم برآمدگیهای آمپلیفایرهای در گرما برنده بین از و الکتریکی 3D(. )شکل شود. استفاده پرقدرت سوییچهای از جدیدی مفهوم نهایت در بر غیرفرار حافظههای برای الکترومکانیکی منعطف نازک فیلم تزانزیستور شبکهنانولولههایکربنی شبکهنانولولههای کربنی الکترونیکی اتصال نانولوله فیلم نانولوله جنگل شده ارائه تجاریسازی برای نانولوله پایه الیههای الگودهی از که 3B( )شکل است جزء عنوان به آمیخته درهم نانولولههای نازک توسعه به محصول این میکند. استفاده اصلی بتوانند که باال خلوص با نانولوله محلولهای اتاق محیطهای در و شوند دورانی پوششدهی این از و بگیرند قرار فرایند مورد صنعتی تمیز سازگار CMOS ساخت استانداردهای با جهت دارد. نیاز باشند بستهبندی ابرخازنهای و باتریها توان چگالی و مقایسه معیار آنها در که دادهاند ارائه را نشده مقاالت این در است. فعال الکترود مواد وزن برای کم ناحیهای چگالیهای از مکرر استفاده این وزنی کارایی جدول ارتباط فعال مواد بستهبندی باتریهای کارایی به را گزارشها به باتریها در زیرا است. کرده دشوار شده برای باال توان چگالی و ناحیهای انرژی ذخیره کل حجم یا وزن اساس بر باال کارایی تحقق است. نیاز باتری سلولهای روی اخیر مطالعات از یکی در در قابلتوجهی کارایی شده بستهبندی تکدیواره نانولوله انبوه توده از که ابرخازنهایی موارد این شد. دیده بودند کرده استفاده عمودی چگالی هستند. افزودنی و دهنده اتصال بدون 10 kwkg -1 توان چگالی و 16 WhKg -1 انرژی ولت 3.5 ولتاژ حداکثر با فاراد 40 ابرخازن برای شده تسریع تستهای اساس بر و آمد دست به 16 ساله عمر طول سانتیگراد درجه 105 در جذاب اعداد این علیرغم شد. پیشبینی در اصلی مانع تکدیواره نانولوله فعلی هزینه است. آن تجاریسازی نانولولههای از استفاده سوختی پیلهای در مصرف میتواند کاتالیستی پایه عنوان به کربنی سیاه کربن با مقایسه در درصد 60 را پالتین میتوانند آالییده نانولولههای و دهد کاهش به که کنند ایجاد را سوختی پیلهای از انواعی خورشیدی سلولهای برای ندارند. نیاز پالتین برای را نانولولهها خواص که میشود تالش آلی افزایش و حاملها ناخواسته بازتلفیق کاهش دهند. ارتقا نوری اکسیداسیون به مقاومت فناوریهای طوالنی زمان مدت در است ممکن CNT-Si الکترودهای از تجاری فوتوولتاییک کارایی با تولید و کنند استفاده اتصالی چند p-n اتصاالت در را اکسیتونی چند بیشتر دهند. بهبود مجزا نانولولههای در شده تشکیل زا میتواند خورشیدی پیلهای کوتاهمدت در استفاده شفاف تکدیواره نانولوله الکترودهای 4C(. )شکل کنند نانولولههای از جدید کاربردی حوزه یک اینجا در است. آب خالصسازی کربنی میتوانند نانولولهای ریخته هم در صفحات با مکانیکی و الکتروشیمیایی محکم شبکههای آنها کنند. ایجاد نانومتری شده کنترل تخلخل آالیندههای الکتروشیمیایی کردن اکسید برای میشوند. استفاده ویروسها و باکتریها آلی برای نانولوله مشهای حاوی سیار فیلترهای استفاده شده آلوده آشامیدنی آب خالصسازی غشاهایی همه عالوه به )شکل 4D (. میشوند باز انتهای با شده کپسوله نانولولههای از که را جریان شکلگیری اجازه میکنند استفاده برای غشاها این میکنند. فراهم نانولولهها درون ایجاد را کمی جریان مقاومت مایعات و گازها برای انرژی هزینه باال عبوردهی این میکنند. زیست محیط و انرژی ذخیره 4 در وسیع طور به چنددیواره کربنی نانولولههای تلفنهای و رایانهها در لیتیوم یون باتریهای موفقیت یک امر این و میشوند استفاده همراه بهترین در میدهد. نشان را بزرگ تجاری با چنددیواره نانولوله پودر کمی مقادیر باتریها استفاده پلیمری اتصالدهنده یک و فعال مواد آند و LiCoO 2 کاتد در که طوری میشود وارد کربنی نانولوله وزنی درصد یک گرافیتی الکتریکی اتصال کربنی نانولولههای است. شده که میکنند بیشتر را مکانیکی یکپارچگی و بیشتر را باتری از استفاده نرخ و عمر چرخه میکند. وزنی انرژی ذخیره اطالعات مقاالت از بسیاری 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 42

45 در را معکوس اسمز روش با آب شیرینسازی میکند. کم کربنات پلی غشاهای با مقایسه دریا آب از نمک کردن جدا برای حال این با است. نیاز کم بسیار قطر با تکدیواره نانولوله ابرخازن الکترودنانولولهکربنی یونها و الکترولیت آب فیلتر نانولوله جنگل کربنی نانولولههای مش پودر و چنددیواره نانولوله مخلوط )A( انرژی زمینه در کربنی نانولولههای کاربردهای شکل 4. جنگلهای پایه بر ابرخازنها مفهوم )B( (. ( باتری الکترود برای فعال نانولوله حاوی شفاف رسانای پایه بر خورشیدی سلولهای )C( ) ( کربنی نانولوله فیلتر از ساخت آخر مرحله در و اولیه نمونه یک )D( ( ( تکدیواره.)Seldon Technologies( میکند استفاده آمیخته درهم نانولولهای مش از که حمل قابل آب تکدیواره نانولولههای تزریق از ناشی ریه آزبست با مقایسه در هم شده توزیع کامال شهر هوای در موجود ذرات با مقایسه در هم و بود. ناچیز واشینگتون پزشکی نظر از کربنی نانولولههای پذیرش مواد این ایمنی پاسخ عمیقتر درک نیازمند استانداردهای تعریف به رسیدن همچنین و کاربردهای برای 17 بودن نانولولهها درمعرض تماس و مصرف تزریق استنشاق از مختلف استفاده قابلیت بررسی در دارد. نیاز پوستی عمودی تودههای ایمپلنتها در نانولولهها از کاشت و شدند داده قرار پلیمر یک در نانولولهها التهابی پاسخ که شد بررسی موش بدن در آنها مشاهده کنترل نمونههای با مقایسه در باالیی نانولولهها از استفاده مشوق مطالعات این نشد. به متصل و پایین امپدانس با الکترودهای در در آنها از استفاده برای همچنین و عصب سطح است. ترومبوز کاهش منظور به کاتترها پوشش ذرات LiCoO 2 دورنما 6 نانولولهها از آنها در که محصوالتی بیشتر امروزه نانولولهای پودرهای صورت به میشود استفاده صورت به یا پلیمری پایههای در شده پخش این تجاریسازی برای هستند. نازک فیلمهای فرآوری بین بتوان که است نیاز محصوالت هماهنگی ساخت متعارف روشهای و نانولوله همچون موادی که میرسد نظر به کرد. ایجاد بتوانند نانولولهای نخهای و جنگلگون تودههای باتری خورشیدی سلول کربنی نانولوله پودر آمیخته درهم نانولولههای فیلم و نانو مقیاس در نانولولهها خواص بین فاصله ظاهر مهندسی مواد مقیاسهای در که خواصی است الزم حال این با کنند. کم را میشود خواصی چرا که شود روشن موضوع این که مکانیکی استحکام و حرارتی هدایت همچون پایینتر بسیار نانولولهای صفحات و نخها در دیگر طرف از است. مجزا نانولولههای خواص از و لیتوگرافی دقت با مجزا نانولولههای استقرار بزرگ 18 بسترهای روی مطلوب ساختار ایجاد و الکتریکی ادوات در بزرگ گامی میتواند گزارشهای اساس بر باشد. پویشی پروبهای کاربردهای روی شرکتها از بسیاری منتشره رساناهای مثل کربنی نانولولههای از متنوعی ضدگلوله جلیقههای حرارتی اتصاالت شفاف سرمایهگذاری بادی توربینهای پرههای و منتشر کمی فنی جزییات حال این با میکنند. مدت برای را فنی جزییات شرکتها و میشود میدارند نگه پنهان تجاریسازی از بعد مدیدی چالش را بازار موفقیت پیشبینی امر این که ببینید(. را 1 )شکل میکند برانگیز سالمت استانداردهای به صنعتی توسعه برای از استفاده و نانولولهها ساخت برای ایمنی و روشهای باید آن با همزمان که داریم نیاز آن بتواند که کند پیدا ارتقا اندازهای به شناسایی مثال برای رود. کار به تولید فرایندهای در )NIST( فناوری و استانداردها ملی انستیتو سال در را تکدیواره نانولوله مرجع ماده یک تدوین حال در IEEE کرد. معرفی 2011 بیوتکنولوژی 5 اجزای عنوان به نانولولهها به عالقمندی به پزشکی ابزارهای و زیستی حسگرهای با آنها ابعادی و شیمیایی سازگاری جهت پروتئینها و مثل DNAها مولکولهایی زیست میتواند نانولوله این بر عالوه است. شده زیاد در را فوتوآکوستیک و فلورسانت تصویربرداری از استفاده با موضعی حرارتدهی قابلیت کنار کند. امکانپذیر نزدیک فروسرخ تابش میتواند تکدیواره نانولوله زیستی حسگرهای خواص و الکتریکی امپدانس در بزرگی تغییرات نشاندهد پیرامون محیط به پاسخ در نوری سطح روی هدف یک جذب میزان با معموال که و کم تشخیص حد میشود. تنظیم نانولولهها سطح مهندسی نیازمند باال انتخابپذیری و پوششها( و عاملی )گروههای نانولولهها اثرهای )مثل مناسب زیستی حسگرهای طراحی و رامان طیف شیفتهای ظرفیتی میدانی توسعه تحت محصوالت است. فوتولومینسانس( استروژن تشخیص برای چاپی نوارهای شامل DNA تشخیص میکروآرایههای پروژاسترون و قلب تروپونین و NO 2 حسگرهای و پروتئین و برای مشابه نانولولهای حسگرهای هستند. نظامی غذایی صنعت در سموم و گاز تشخیص میشوند. استفاده زیستمحیطی کاربردهای و سر میتوان درونبدنی کاربردهای برای غشای روی گیرندههای به را کربنی نانولولههای محموله انتقال کار این کرد. متصل سلول را نانولولهها دیوارههای به چسبیده مولکولی تحقیق یک در مثال برای میکند. ممکن درصد 60 تا دوکسوربیسین ضدسرطان داروی که صورتی در شد بار نانولولهها روی وزنی بود. درصد 10 تا 8 لیپوزومها برای مقدار این تابش از استفاده با میتواند محموله آزادسازی برای چند هر شود. شروع نزدیک فروسرخ دارد ضرورت آزاد معلق نانولولههای از استفاده از و شود کنترل بدن درون نانولولهها ابقای که امر این شود جلوگیری آنها ناخواسته تجمع نانولولهها سطح شیمی تغییر به است ممکن شود. منجر نگرانی یک نانولولهها بودن سمی پتانسیل هندسه که برمیآید چنین چند هر است سازگاری بر شدت به نانولوله سطح شیمی و سازگاری اساس این بر و دارد تأثیر آن زیستی اوایل آن است. مهندسی قابل نانولوله زیستی مقادیر تزریق با که بود شده گزارش چنین مرضی موش ریه به چنددیواره نانولوله باالی با میشود ایجاد آزبست از ناشی بیماری مشابه التهاب که داد نشان دیگر مطالعه یک حال این پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

46 مقاالت در نانولولهها فرآوری برای استانداردهایی سال در چین دولت و است تمیز اتاقهای کار و شناسایی برای را استانداردهایی 2010 شرکت داد. ارائه چنددیواره نانولولههای با خود نانولولههای برای شغلی تماس حد بایر کرد. تصویب مکعب متر بر میلیگرم 0.05 را را هشدار با همراه مداوم رشد تالشها این که نانولولهها ساخت عملیات برای خصوص به پی در کند ایجاد هوا در معلق ذرات میتواند است. داشته بازار به نانولولهای مواد از بزرگی مقادیر وقتی یا دفن فرایند که است ضروری میرسد مصرفی نانولولهها شود. تعریف نیز آن از مجدد استفاده شود شهری آب جریانهای وارد است ممکن نانولولهها با آالیندگی و شود سوزانده آنکه مگر نقشآفرینان است. محتمل نیز بازیافت زمان در میباید دولت و دانشگاه صنعت از گستردهتری چرخه در را نانولولهها اجتماعی و محیطی آثار کنند. بررسی عمرشان نانولولهها مداوم توسعه و تحقیقات نهایت در در سریع نوآوریهای است. گرافن رشد مکمل CVD روشهای مثل گرافن شناسایی و سنتز یافتههای رامان طیفسنجی تکنیکهای و نانولولهها تحقیقات از که هستند ارزشمندی که نویدبخشی مواد از برخی آمدهاند. دست به میشود استفاده کربنی آلوتروپهای از آنها در نانولوله-گرافن سهب عدی شبکههای شامل نانولولهای آئروژلهای و حرارتی اتصاالت برای به مقاومت افزایش برای گرافن از پوششی با شیمی از نانولولهها کاربرد و علم است. شکست به سالها تا انبوه تولید روشهای تا سطح محصوالت و نانو فناوری مرزهای گسترش کرد. خواهد کمک آن تجاری پیوست 1a شکل برای استفاده مورد روشهای پرسشنامه ارسال با تولید ظرفیت 1a شکل شد. تعیین کربنی نانولولههای سازنده 30 به آمار و دادند پاسخ مورد 8 شرکتها این از مجالت در که را شرکتها تولید ظرفیت آمار این به شده چاپ ساالنه گزارشهای و تاییدشده تولید صورت به عددها این افزودیم. طبق را عددها این ما است. شده ترسیم شرکتهایی وبسایت در موجود اطالعات اساس بر و میدهند انجام بازار مطالعات که پاسخ ما پرسشنامه به که شرکتهایی اهمیت زدیم. تخمین بودند نداده آگوست در اروپا پتنت دفتر از پتنتها آمار و 2012 جستجوی advancedsearch?locale=en_ep (با nanotube( و carbon واژههای که پتنتهایی یا عنوان در )graphene )یا )nanotubes یا است. آمده دست به دارد وجود آنها چکیده )تمام ISI سایت از سال هر در مقاالت تعداد جستجوی با 2012 سپتامبر در داده( پایگاه )graphene )یا carbon nanotube که مقاالتی آمد. دست به داشت وجود آنها عنوان در نخ نازک فیلم حجیم اختالط نانولوله پودرهای ماکرو جنگل تصادفی توزیع نوظهور کاربردهای مقیاس استقرار و کایرالیته کنترل نانو منظمشده تصادفی نظم مختلف ابعاد در نانولولهها استقرار شیوه اساس بر نانولولهها نوظهور کاربردهای S1. شکل ات شدهاند تجاری اکنون که نازک فیلمهای و کامپوزیت ۰ ها در نانولولهها توزیع از ساختاری آینده در نانومقیاس ابزارهای و ماکروساختارها نانولوله محلولهای و پودرها تولیدکنندگان S1. جدول نیست. حوزه این در فعالیتها همه برای جامع فهرست یک معنای به و است شده استخراج فردی ارتباطات و آنالین مراجع از اطالعات این شرکت نام Arkema Bayer MaterialScience AG BlueNano Catalytic Materials Chengdu Organic Chemical Co. Ltd. کشور France/USA Germany USA USA China سایت پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 44

47 ادامه جدول S1. تولیدکنندگان پودرها و محلولهای نانولوله نام شرکت Cnano Eden Energy Eikos Hanwha Nanotech Corporation Hodogaya Hyperion Catalysis Hythane Co Idaho Space Materials KleanCarbon Meijo-nano carbon Mitsubishi Rayon Co. Mitsui Nanocyl S. A. Nanointegris Nanolab Nanothinx Nano-C Raymor Industries Inc. Rosseter Holdings Ltd. Shenzhen Nanotech Port ltd. Showa Denco K.k. SouthWest NanoTechnologies Inc. Sun Nanotech Co. ltd. Thomas Swan & Co. Ltd Toray Ube Industries Unidym Inc. Zyvex کشور China/USA Australia/India USA South Korea Japan USA USA USA Canada Japan Japan Japan Belgium USA USA Greece USA Canada Cyprus/USA China Japan USA China England Japan Japan USA USA سایت شرکت جدولS2. سازندگان سیستمهای سنتز نانولولهها سایت Aixtron First Nano Oxford Instruments Tokyo Electron Limited (TEL) 45 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

48 مقاالت هستند نانولولهها محصوالت فروش یا و توسعه حال در که شرکتهایی S3. جدول نیست. حوزه این در فعالیتها همه برای جامع فهرست یک معنای به و است شده استخراج فردی ارتباطات و آنالین مراجع از اطالعات این شرکت سایت کاربرد حوزه توضیحات ورزشی کفش cfm?prodid=9007&category=0 گلف چوب گلوله ضد لباس بادی توربین پرههای و ورزشی کاالهای کشتی سازندگان با مشارکت کامپوزیت کامپوزیت کامپوزیت کامپوزیت میکروالکترونیک بیوتکنولوژی کامپوزیت انرژی RFID تشخیص و حسگری چاپی FET صاعقه برابر در حافظت EMI محافظ سنتزی الیاف باتری الکترود برای نانولوله بر مبتنی پودرهای appliednanostructureds olutions.com Adidas Aldila Amendment II Amroy Aneeve ANS کامپوزیت کامپوزیت )نانولبهها( حافظتدربرابرجرقه کامپوزیتهایساختاری محافظEMI بادبانی کشتیهای Axson Baltic کامپوزیت )AUDI )با فیلترها قاب و سوخت خطوط برای هادی POM / Brand+UltraformCase+Studys--Fuel+filter+housing-English.pdf BASF انرژی کامپوزیت پوشش میکروالکترونیک انرژی باتری الکترود برای نانولوله بر مبتنی پودرهای )Easton-Zyvex همراه )به دوچرخه لمسی حسگرهای لمسی صفحات )Nanobude( شفاف رسانای SED TV میدانی گسیل نمایشگر بادی توربین پرههای BlueNano BMC Canatu Canon Eagle Windpower کامپوزیت )armory )با تیراندازی تیرهای )Zyvex همراه به ( بیسبال چوب Easton انرژی پوشش انرژی نازک فیلم خورشیدی سلولهای خورشیدی سلول شفاف رساناهای )CIGS( سلنید ایندیوم گالیم مس بادی توربینهای تیغه - Eikos Evergreen میکروالکترونیک حرارتی اتصاالت Fujitsu پوشش حرارتی تصویربرداری و حسگری General Electric کامپوزیت خشکریسی صفحات و نخها نانولولهای جنگلهای General Nano کامپوزیت انرژی کامپوزیت بادی توربینهای پره و هوافضا برای رسانا کامپوزیتهای الکترواستاتیک رنگ خودرو سوخت خط قطعات Hexcel Hyperion Catalysis پوشش میکروالکترونیک میدانی گسیل نمایشگرهای شفاف هادیهای Iljin Nanotech میکروالکترونیک میکروالکترونیک کامپوزیت انرژی الکتریکی اتصاالت FET الکترونیکی سوییچهای و ابزارها صفحات و نوار نخ فیلتر غشای fogcitydesign.com/ imec Intel Meijo-nano carbon NanOasis کامپوزیت CVD روش با مستقیم صورت به که نانولولهای صفحات و نخها ضدشعلههای EMI محافظ شدهاند. ساخته معلق نانولولههای از بالستیکی محافظهای جرقه از محافظت Nanocomp 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 46

49 کامپوزیت پوشش محافظ EMI برای بستههای الکترونیکی رنگهای پیشآغشته ضدرسوب پوششهای ضد شعله Nanocyl S.A. پوشش میکروالکترونیک بیوتکنولوژی بیوتکنولوژی پوشش میکروالکترونیک میکروالکترونیک پوشش پوشش میکروالکترونیک کامپوزیت انرژی کامپوزیت کامپوزیت پوشش انرژی انرژی پوشش پوشش هادیهای شفاف / LED FET و حسگر حسگری و تشخیص شیمیایی حسگری و تشخیص حافظه غیرفرار الکترومکانیکی حسگری و تشخیص شیمیایی حسگر IR )به همراه )Brewer Science الکترونیک چاپی FET هادیهای شفاف KINETIC( با )Toray هادیهای شفاف )به همراه )SWeNT صفحه لمسی d= &archive= FET; RFID نخ )روش کمبریج( غشای فیلتر نخ کامپوزیتهای پلیمری هادی )شرکت نوپای کمبریج( الیاف فازی )Fuzzy( نمایشگرهای گسیل میدانی هادیهای شفاف )به همراه )Unidym سیستمهای تصفیه آب پودرهای مبتنی بر نانولوله برای الکترود باتری پنجرههای از بین برنده بار ساکن نمایشگرهای گسیل میدانی صفحات لمسی NanoIntegris Nanomix Nantero NEC Corp. Nokia Panasonic Boston Labs Paru Corporation Plasan Ltd. Porifera Q-flo Renegade Samsung Seldon Showa Denko K.K Takiron Co. Teco Nanotech Co. Ltd پوشش پوششهای ضدخوردگی )روی کمتر و دوام بیشتر( Tesla nanocoating Ltd. پوشش پوشش رساناهای شفاف صفحات نمایش شفاف رساناهای شفاف ضدخوردگی حسگر حرارتی Top Nanosys Toray انرژی پوشش پودرهای مبتنی بر نانولوله برای الکترود باتری رساناهایشفاف )برایصفحاتلمسیمقاوم( سلولهایخورشیدیآلی Ube Industries Unidym Inc. کامپوزیت راکتهای بدمینتون راکتهای تنیس Yonex کامپوزیت آلیاژهای Al-CNT برای تجهیزات ورزشی قطعات ماشین و هوافضا view/147/165/lang,en/ Zoz GmbH کامپوزیت کامپوزیتهای سبک برای قایقهای سریع کاالهای ورزشی )Arovex( پیشآغشته )BMC و Easton با Epovex( Zyvex پینوشتها: 1. in situ 2. spin-coating 3. Aspect ratio 4. Electromagnetic Interference (EMI) shielding packages 5. stick-slip 6. fuzzy 7. coagulation-based spinning 8. SLOT-DIE 9. ultrasonic spraying 10. screen printing 11. Microplotting 12. subthreshold swing M. F. L. De Volder et al, Science, 339 (2013) 6119, thin-film transistors 14. nonvacuum 15. spin-coating 16.Scattering 17. Exposure 18. Substrate منبع: 47 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

50 گفتگو چگونهفناورینانوبهتوسعهمحصوالت کشاورزیسالمکمکنمودهاست نگاهی به کاربردهای فناوری نانو در توسعه پایدار بخش کشاورزی تهیه و تنظیم مصاحبه: سوده احمدیانراد عضو خانه کارآفرینان ایران استفاده مستمر و بیرویه از کودهای شیمیایی مختلف در کشور ما حقیقتی است که میتواند به شدت سالمت افراد جامعه را مورد تهدید قرار دهد. این در حالیست که استفاده از کودهای بیولوژیک به عنوان جایگزین کودهای شیمیایی نهتنها به حفظ محیطزیست و کاهش آلودگیها کمک میکند بلکه از شیوع بیماریهای مختلف از جمله سرطان در انسان پیشگیری مینماید. استفاده از نوعی از این کودها که از فناوری نانو در تولید آنها بهره برده شده عالوه بر مزایای بیان شده کاهش هزینههای تولید و همچنین افزایش انواع محصوالت کشاورزی را در پی خواهد داشت. طی سالهای اخیر یک واحد تولیدکننده این نانو کودهای بیولوژیکی در شهرستان خمین راهاندازی شده است که محصوالت آن در بخشهای زراعی باغی و زینتی دارای کاربرد است. شرکت فناور نانوپژوهش مرکزی که با هدف توسعه فناوری نانو در سال 1389 تأسیس شده عمده فعالیتهای خود را در سه بخش آموزش تحقیق و توسعه و تولید تمرکز داده است. این شرکت هدف خود را تولید انواع نانوکودهای بیولوژیکی نانوکودهای کالته نانوکامپوزیتهای بیوارگانیک )برای اولینبار در ایران( و نانوکودهای ماکرو-میکرو کامل قرار داده است. مهندس حمیدرضا دری عضو هیئت مدیره و مدیر علمی و فنی شرکت کارشناسارشد مهندسی کشاورزی و همچنین عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی است. وی که طی ماههای اخیر در سمت ریاست این مرکز نیز مشغول فعالیت بوده است نانوکودهای بیولوژیک را بهترین جایگزین برای کودهای شیمیایی معرفی مینماید. به عقیده وی استفاده از نانوکودهای بیولوژیک همان سرعت عمل کودهای شیمیایی را داشته و در عین حال به حاصلخیزی خاک کمک میکند امری که برای کشاورزان بسیار مقرونبهصرفه خواهد بود. ایشان در این مصاحبه که در جریان برگزاری ششمین جشنواره فناوری نانو صورت گرفت به بیان دیدگاههای خود در حیطه نانو و روند تأسیس شرکت و تجربیات به دست آمده میپردازد. چگونه ایده ساخت محصول نانو کود بیولوژیک به ذهن شما راه یافت طی 16 سال فعالیت در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی با توجه به حیطه تخصصی خود به استانهای مختلف سفر کرده و از نزدیک شاهد فعالیتهای صورت گرفته در بخش کشاورزی بودم. از این بازدیدها به دو نتیجه عمده دست یافتم: نخست این که علیرغم وجود کودهای بیولوژیک در کشور کشاورزان تمایلی به جایگزینی کودهای شیمیایی با این کودها نداشته و همچنان به میزان زیاد از کودهای شیمیایی استفاده مینمایند. بدونشک تداوم این رویه تبعات خطرناکی برای محیطزیست در برداشته و به آلودگی خاک آب و گیاه منجر میشد. در نتیجه این آلودگیها و خسارتهای جبرانناپذیر حاصل از آن به واسطۀ برجاي ماندن این نوع کودها درطبیعت منجر به توسعه بیماريهاي مختلف به ویژه سرطان در انسان میشد. با بررسی موضوع به این نتیجه رسیدم که کودهای سالم از نظر سرعت عمل قدرت رقابت با کودهای شیمیایی را نداشته و از این نظر مورد توجه و پذیرش کشاورزان قرار نمیگیرند. این حقیقت منجر به ایجاد ایده محوری تولید محصولی شد که در عین سالم بودن بنابر قدرت و اثربخشی باالی خود مورد استفاده کشاورزان قرار گیرد. پس از دستیابی به ایده اصلی چگونه فعالیتهای خود را در راستای کاربردی نمودن طرح آغاز کردید از سال 1387 یک تیم علمی با تخصصهای مختلف تشکیل داده و فعالیت خود را با پژوهش در این زمینه آغاز نمودیم. در این راستا موضوع را از جنبههای مختلف مورد بررسی قرار داده و با در نظر گرفتن عوامل مختلف به فرموالسیون نانوکودهای بیولوژیک دست یافتیم. این محصول از نظر اثربخشی تنها نوع کودی به شمار میآمد که از قدرت رقابت با کودهای شیمیایی برخوردا بوده و میتوانست مورد پذیرش کشاورزان قرار گیرد. این در حالیست که از نظر سرعت عمل و اثربخشی هیچ یک از کودهای سالم از چنین قابلیتی برخوردار نبودند. آیا این پژوهشها در مرکز تحقیقات نیز صورت گرفته و طرح با حمایت بخش دولتی دنبال میگردید با توجه به این که اعضای هیئت علمی مجوز تأسیس شرکت دانشبنیان 48 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

51 و شده دنبال شرکت در پژوهشی فعالیتهای از بخشی هستند دارا را ارگانهایی حمایت بدون و خصوصی شرکت یک فعالیتهای قالب در البته کرد. پیدا توسعه کشاورزی جهاد وزارت و نانو فناوری ستاد نظیر مختلف آزمایشهای طی تا شد انجام کشاورزی جهاد با پروژههایی گردد. بررسی مزارع در شیمیایی کود به نسبت محصول عملکرد شیمیایی کودهای به نسبت را باالتری عملکرد ما محصول خوشبختانه مورد تدریج به محصول آمده دست به دستاوردهای با و داد نشان خود از برای کافی مالی توانایی از شرکت که این وجود با گرفت. قرار استقبال درآمدهای از تا شدیم موفق نبود برخوردار ترویج و تبلیغ فعالیتهای نماییم. اقدام خود فعالیت توسعه به حاصله دهید. توضیح بیشتر محصول مزایای مورد در تخریب سبب که ازته شیمیایی کودهای خالف بر بیولوژیک کود نانو این عالوه به میکند. کمک خاک حاصلخیزی به میشوند خاک میکنند کوچک را گیاه ریشه که شیمیایی کودهای خالف بر محصول حاصلخیزی به هم باز که مزیتی میگردد ریشه توسعه و استحکام سبب رشد و خاک درون منابع به گیاه دسترسی همینطور میشود. منجر خاک میآید. شمار به محصول مزیتهای از آن قوی حال عین در و متعادل گذشته به نسبت کنونی غذایی محصوالت که این به توجه با مجموع در را کیفیت و عملکرد بیولوژیک کود نانو نیستند برخوردار الزم کیفیت از بر مصرفی سبزیجات یا خیار مانند محصولی مثال برای میهد. افزایش این علت نیستند. خود اصلی طعم و عطر دارای شادابشان ظاهر خالف درونی اسانسهای تخریب سبب ازته یا شیمیایی کود که است آن مسئله تقویت را ویژگی این بیولوژیک نانوکود که حالیست در این میشود. گیاه همه از اما میسازد. نمایانتر را گیاه واقعی طعم و عطر آن کاربرد و کرده اثرات محصول این از استفاده شیمیایی کودهای خالف بر است این مهمتر گذارد. نخواهد جامعه افراد بر زا بیماری از پس و یافته استقرار کجا در شرکت تأسیس ابتدای در رسید تولید مرحله به محصول زمانی مدت چه استقرار مرکزی استان فناوری و علم پارک در تأسیس ابتدای از شرکت شده راهاندازی تهران در نیز دفتری تازگی به البته است. کرده پیدا سال سه حدود از پس است. واقع خمین شهر در هم کارخانه محل و چند این طی شد. بازار وارد 1390 سال در محصول نخستین تحقیق تولیدات که است کرده پیدا توسعه نحوی به شرکت فعالیتهای سال رسیده 92 سال در محصول نوع 22 به 90 سال در محصول نوع 5 از آن زینتی و باغی زراعی محصوالت مختلف انواع برای که این نتیجه است. است. شده تولید کود گرفت صورت سرمایهای چه با و چگونه کارخانه تأسیس نمودیم. تجهیز را آن تدریج به و کرده کارخانه تأسیس به اقدام 90 سال و شد خریداری داخلی شرکتهای از موردنیاز تجهیزات و دستگاهها اعضاء توسط مالی کمبودهای دلیل به دستگاهها این از سری یک حتی نیاز گرانقیمتی چندان تجهیزات به ما خوشبختانه شدند. طراحی تیم و مختلف کارگاههای به شده طراحی قسمتهای سفارش با و نداشته خود موردنیاز تجهیزات و دستگاهها تأمین به موفق ساخت بر نظارت نتیجه خود اقدامات از توانستیم استقراض با فعالیت ابتدای در شدیم. و خانه حتی و شده متحمل را بزرگی ریسک من زمینه این در بگیریم. صورت در که داشت توجه باید رساندم. فروش به را خود شخصی ماشین انجام بیشتری سرعت با فعالیتها توسعه شرکتها از مالی اولیه حمایت صورت اشخاصی به وام اعطای ما کشور در مثال برای پذیرفت. خواهد قادر که فردی بدونشک باشند. کافی وثیقه ارائه به قادر که میگیرد توسعه برای دریافتی وام از و نداشته مالی مشکل باشد وثیقه ارائه به دهنده وام های بانک زمینه این در گرفت. خواهد بهره فعالیتهایش نمایند. شرکتها با مشارکت به اقدام وثیقه درخواست جای به میتوانند دارد همکاری مراکزی چه با پژوهشی زمینه در شرکت با پروژه 8 حدود و دانشگاهها با تحقیقاتی پروژه 17 به نزدیک تاکنون ارائه به اقدام پروژهها این مورد در دادهایم. انجام کشور تحقیقاتی مراکز کرده حمایت متخصصان فعالیت از مالی پشتیبانی با عالوه به و کرده ایده و کرده اعالم را خود نیاز راستا این در مینماییم. استفاده آن حاصل از و توانمندی اثبات و بررسی با میدارند. اعالم را خود توانمندی نیز محققان برای مینماییم. موردنظر مسئله حل برای پروژه اجرای به اقدام افراد شد مقرر محالت گیاه و گل ملی پژوهشکده با تفاهمنامهای طی مثال تولید سکوسترین آهن کود قویترین با ما شرکت تولیدی آهن کود تا نسبتهای با مرکز این محصوالت روی بر و شده مقایسه سوئیس کشور کیلو 2 عملکرد که بود این جالب نتیجه گیرد. قرار آزمایش مورد مختلف بود. باالتر سکوسترین کود کیلو 10 از حتی ما شرکت تولیدی کود از کشور در تومان هزار 70 بر بالغ قیمتی با خارجی محصول که حالی در کیلو هر ازای به تومان هزار 25 قیمت با ما محصول میرسد فروش به 4 تاکنون همچنین میشود. عرضه خارجی محصول برابر 5 کارایی با و همکاری ما شرکت با کارشناسیارشد دانشجوی 12 و دکتری دانشجوی میشود سبب رویه این نمودهایم. کمک آنان به ایدهپردازی در که کردهاند آنها نتایج از و نشده رها استفاده بدون پژوهشی فعالیتهای حاصل تا شود. بهرهگیری رشته در تحصیالتتان و تخصصی حیطه به توجه با آشنا آن کاربردهای و نانو فناوری با چگونه کشاورزی شدید بودم. عالقهمند نانو فناوری موضوع به شرکت تأسیس از پیش سالها از همایش چند در و نموده زمینه این در مطالعاتی تا شد سبب عالقه این کاربرد زمینه در کلیدی سخنران عنوان به شیراز دانشگاه در علمی شرکت و مطالعه وجود با نمایم. شرکت کشاورزی بخش در نانو فناوری فناوری حوزه در بیشتر چه هر شرکت تأسیس با مختلف کارگاههای در نمودهام. فعالیت نانو چه زمان آن در خود های بررسی و مطالعات به توجه با استفاده کشاورزی بخش در نانو فناوری از کشورهایی میکردند دریافت مختلف مقاالت زمینه این در داخلی منابع گستردگی بر عالوه کشور شک بدون میکردم. مطالعه را انگلیس و آمریکا کشورهای از شده است. بوده سرآمد زمینه این در آمریکا پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

52 گفتگو جان تازهای یافته و توانست به فعالیتهای خود ادامه دهد. ایجاد شبکه نمایندگی برای توزیع محصوالت در استانها از چه زمانی آغاز شد از سال گذشته اقدام به گسترش فروش به شیوه توسعه نمایندگیها نمودیم و اکنون در 14 استان کشور دارای نمایندگی هستیم. در مورد دیگر استانها نیز در حال برنامه ریزی در این زمینه هستیم. با تأسیس شرکت از چه تخصصهایی درتشکیل تیم خود بهره گرفتید در ابتدا در قالب یک تیم علمی 5 نفره شروع به کار کردیم. در این راستا از تخصصهای افرادی در زمینههای بیولوژی بیوتکنولوژی و تغذیه گیاهی استفاده کرده و با وجود اطالعات خود در حیطه نانو یک متخصص را نیز در این زمینه جذب تیم کردم و هدایت فعالیتها را خود به عهده گرفتم. همچنان از همکاری این نیروها بهره میبریم اما با توسعه فعالیت شرکت به ویژه در حیطه محصوالت بیولوژیک باز هم به همکاری نیروهای متخصص در زمینه نانو احساس نیاز مینماییم. شرکت از نظر علمی همچنان رو به پیشرفت بوده و محصوالتمان هر 4 ماه ارتقا مییابند. آیا شرکت شما نخستین شرکتی به شمار میآید که در زمینه تولید محصول کود از فناوری نانو استفاده نموده است شرکتهای دیگری نیز در این زمینه مشغول فعالیت هستند اما محصول بیولوژیک تولید نمیکنند. این در حالیست که محصول بیولوژیک بهترین جایگزین برای کود شیمیایی بوده و شرکت ما در این زمینه اولین به شمار میآید. محصوالت غیربیولوژیک تنها کودهای تقویتی به شمار میآیند که در شرکت نانو پژوهش مرکزی نیز تولید میگردد مانند جایگزینهای کود آهن که نسبت به کودهای آهن قویتر عمل می کنند. با توجه به حضور در یک مرکز دولتی با چه هدفی اقدام به تأسیس شرکت نمودید با توجه به استقرار در یک مرکز دولتی و دشواریهایی که در پی پیاده کردن ایدههای تازه میتوانست پدید آید الزم بود تا طرح و ایده در چارچوب برنامه خاصی به اجرا درآید. هدف از اجرایی نمودن این ایده عالوه بر خدمت به بخش کشاورزی ایجاد ثروت نیز بود که بیشک در یک سیستم دولتی ممکن نبوده و روند تجاریسازی را با مشکالت قانونی مواجه میساخت. بنابراین فعالیت در قالب یک شرکت دانشبنیان عالوه بر کمک به توسعه دانش به ایجاد درآمد از طریق تجاریسازی و اشتغال میانجامید. برای مثال از طریق توسعه فعالیتهای توزیع به شیوه ارائه نمایندگی در دیگر استانها حدود 100 نفر به طور مستقیم با ما همکاری میکنند. این در حالیست که شاید حدود 500 نفر نیز به طور غیرمستقیم با شرکت ما همکاری مینمایند. برای مثال اکنون یک کارگاه رو به ورشکستگی با شروع سفارشات شرکت ما چه تمهیداتی در جذب نمایندگان اندیشیده و از چه طریقی اقدام به معرفی محصول خود می نمایید شرکت در نمایشگاهها یکی از این راه هاست. به عنوان یک پیشنهاد در صورتی که ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در زمینه معرفی شرکتها از طریق پخش از شبکههای تلوزیونی برای مثال بر مبنای تفاهمنامهای با صدا و سیما اقدام نماید کمک بزرگی به تجاریسازی محصوالت شرکتهای دانشبنیان خواهد نمود. اثربخشی این فعالیتها تا اندازه ایست که برای مثال تنها 6 روز تبلیغ در شبکه سراسری در کار ما جهش ایجاد نمود. کشاورزان به عنوان مشتریان محصوالت شما از طریق نمایندگیها اقدام به خرید محصول مینمایند ما در هر شهر به یک فرد نمایندگی داده و وی عاملهای مختلف را به کار میگیرد. بنابراین نمایندگان ما در استانهای مختلف بر پایه قرارداد فروشندگان را جذب میکنند. از طریق این سیستم کشاورزان در استانهای طرف قرارداد با نمایندگان ما مرتبط شده و در استان مرکزی نیز محصول مستقیما از شرکت به خریداران عرضه میشود. این سیستم زیر نظر مدیر بازرگانی شرکت اداره میشود. در مسیر توسعه شرکت با چه دشواریهایی مواجه شدید با توجه به این که محصوالتی نظیر کود بایستی برای آزمایش در محل مزرعه مورد استفاده قرار گیرد اثر آن پس از یک سال آشکار میشود. در نتیجه طوالنی بودن مدت زمان الزم برای اثبات محصول یک دشواری عمده به حساب میآید. مشکل دیگر عجین شدن کشاورزان به استفاده از کودهای شیمیایی و دشواری پذیرش کودهای بیولوژیکی از سوی آنان است. مسأله سوم به مشکل فرهنگی مردم در زمینه باور به محصوالت تولید داخل و رقابتی بودن این محصوالت با محصوالت خارجی بر میگردد که این امر فعالیتهای ترویجی را دشوار میسازد. در زمینه ترویج چه اقداماتی را انجام دادهاید از سال نخست فعالیت اقدام به انجام پروژههای مشترک با وزارت جهاد کشاورزی در استانهای مختلف نمودیم تا عالوه بر اجرای کار با نظر مسئوالن فعالیتهایمان در معرض دید کشاورزان نیز قرار گیرد. به عالوه نمایندگان ما با کشاورزان عمده ارتباط برقرار کرده و با اقداماتی نظیر برپایی سمینارها ایجاد پایلوت در زمین و سرکشیهای متعدد و همینطور ارائه فیلم بروشور و... در این زمینه فعالیت مینمایند. بدون شک تمامی این فعالیتها هزینهبر بوده است. اقدامات ترویجی در استانهای مختلف از سوی شرکت برنامهریزی میشود چارچوب کلی توسط شرکت تعیین شده و نمایندگان تابع 50 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

53 استانهای در فعالیت به توجه با البته هستند. شرکت برنامههای دستورالعملهای نمایندگان فرهنگی تفاوتهای وجود و مختلف مینمایند. بومیسازی خود منطقه در را شرکت روی پیش موانع اصلیترین عنوان به را مواردی چه میشناسید نانو دانشبنیان شرکتهای تخصصی حیطه در دانش بودن دارا دلیل به دانشبنیان شرکتهای استقراض نظیر شیوههایی به و نداشته مشکل تولید زمینه در خود میتواند همه از بیش آنچه نمایند. تجهیزات خرید به اقدام میتوانند مانع این با مقابله برای است. بازار آسیبرساند شرکتها این به بدو در ویژه به بازار زمینه در آموزشی مراحل طی و بازار شناخت بازار در مشابه محصوالت گاهی عالوه به است. بااهمیت بسیار ورود کاهش به که میشود عرضه باسابقه و بزرگ شرکتهای توسط هک اینجاست در میانجامد. دانشبنیان شرکتهای رقابتی توان خواهد مفید بسیار تبلیغات زمینه در مثال برای دولتی حمایتهای باز کشور اقتصادی چرخه به نهایت در که است هزینهای این بود. میگردد. مواجه نیز شکست با شرکت فعالیتهای روند در آیا شدهاید از کارشکنیها همینطور و بازار شرایط دلیل به فعالیت اوایل در مواجه مشکل با دولتی بخشهای حتی و رقیب شرکتهای سوی و نداشت سازگاری خاصی خاک با محصولی مثال برای شدیم. این با حال این با کرد. ایجاد شرکت علیه بر منفی جو امر همین اندیشیدیم. چاره مشکالت حل برای و کرده مقابله مسائل میدانید مواردی چه در را خود شرکت قوت نقطه را شیوه یک تنها که طوری به شرکت علمی پویایی و بودن علمی خارجی شرکتهای با رقابت برای بدونشک نمیدهیم. قرار مدنظر قوی توسعه و تحقیق واحد وجود اروپایی شرکتهای ویژه به و عمل ضعیف ما شرکت در واحد این که صورتی در است. الزمه یک بود. یافته خاتمه شرکت فعالیت تاکنون مینمود کارند به مشغول واحد این در نفر چند بیوتکنولوژی بیولوژی زمینههای در ثابت صورت به متخصص 4 صورت به نیز نیروهایی نیاز به بنا و بوده فعال بخش این در نانو و مینمایند. همکاری شرکت با قراردادی و علم پارکهای نظیر مراکزی در شرکتها حضور داشت خواهد بر در آنان برای مزیتهایی چه فناوری دو تا حتی دفتر ایجاد نظیر اولیه هزینههای مراکز این در حضور با در شرکتها عالوه به میافتد. تعویق به فعالیت شروع از پس سال برخوردار آزمایشگاهی امکانات جمله از مختلف امکانات از مراکز این ارائه آنان به محدود صورت به وامهایی مواردی در حتی و بوده میگردد. را خصوصی سرمایهگذاران از استفاده میزان چه تا میدانید ضروری فعالیتها توسعه در احساس بیشتر سرمایهگذار جذب به نیاز شرکت تأسیس اوایل در میدانیم. مفیدتر را بانکی تسهیالت از استفاده اکنون اما میشد تحتالشعاع میتوانست شرکت فعالیتهای سرمایهگذار جذب با بانکی تسهیالت از استفاده روی این از گیرد قرار خاصی تفکرات خصوصی سرمایهگذاران حضور روی هر به میدهیم. ترجیح را برجای شرکتها توسعه روند بر منفی و مثبت تأثیر میتواند سرمایه با شرکت فعالیت ابتدای در سرمایهگذاران از برخی گذارد. مینمایند. مطالبه را باالیی درآمد تدریج به و شده وارد مختصری که دارد وجود کشور در شراکت فرهنگ ضعف مشکل حال این با میدهد. قرار خود تحتالشعاع را شراکتی فعالیتهای الزم شرکت تأسیس در را هایی مهارت چه بودن دارا میدانید اهمیت مشخص هدف یک داشتن شرکت یک تأسیس از فراتر و داشته را کاری چه انجام قصد دقیقا بداند فرد که این دارد. بنابراین است. مهم بسیار کند بازار وارد را محصولی چه میخواهد آگاهی با تا است الزمه یک آنان قدرت میزان و رقبا و بازار شناخت تفکرات شک بدون گیرد. صورت نوآورانه فعالیتهای به اقدام آن از ایدههای بدون و نکرده کمکی اهداف پیشبرد به تغییر بدون و ثابت نیز علمی پشتوانه بدون حتی ثروتمند و قوی شرکتهای تازه برای کنند. وارد صدمه تأسیس تازه شرکتهای فعالیت به میتوانند در است. ضروری قوی مدیریت و برنامه با کردن عمل شدن موفق منجر فعالیتها پیشبرد به نهایت در هدف به اعتقاد که این نهایت شد. خواهد چیست شرکت آینده برنامه نوین سیستمهای از استفاده طریق از تولید بخش به بخشیدن توان جهانی. بازارهای به ورود و تازه دیدگاهی با محصوالت صادرات زمینه در را اقداماتی چه تاکنون دادهاید انجام خود کسب پی در و شده ارسال کشورها از برخی به نمونههایی تاکنون برای مثال برای هستیم. محصوالت صادرات برای الزم مجوزهای ستاد مجوزهای به اروپا غرب کشورهای و ترکیه به کاال ارسال هستیم. نیازمند رازی آزمایشگاه و خاک و آب مؤسسه نانو فناوری مجوزهای تنها و شده لحاظ ضمیمه عنوان به صرفا مجوزها این مجوز میگیرد. قرار آنها پذیرش مورد کشورها این توسط صادرشده درخواستهایی و شده صادر کویت و ترکیه کشورهای به کاال ورود چین و ونزوئال گرجستان کشورهای از کارخانه راهاندازی بر مبنی هستیم. آنها سر بر مذاکره حال در که است شده دریافت خارجی شرکتهای با همکاری قصد روشی چه با دارید را کارخانه راهاندازی پیشنهاددهنده ارائه و شرکا سوی از مالی سرمایهگذاری انجام مبنای بر شراکت ما. سوی از فنی دانش چگونه را نانو فناوری حوزه در فعالیت آینده میکنید پیشبینی باال به منجر تاکنون نانو فناوری توسعه ویژه ستاد فعالیتهای خألهایی اما است. شده حوزه این در کشور علمی جایگاه بردن این در فعالیتها توسعه آنها کردن پر با که دارد وجود هنوز تنها مثال برای رفت. خواهد باال تصاعدی صورت به نیز زمینه پروژههای از تا است الزم و نبوده کافی پایاننامهها از حمایت آید. عمل به حمایت نیز تحقیقاتی برخوردار باالیی کشش از نانو فناوری پایه بر محصوالت بازار یافته سرعت شرکتها از حمایت تا است الزم زمینه این در است. ستاد اقدامات نیز پتنت ثبت و الزم مجوزهای صدور زمینه در و مراحل در تأخیر گیرد. صورت بیشتری سرعت با نانو فناوری رقیب های شرکت توسط ایده ربودن سبب تواند می پتنت ثبت شود. خارجی برای شک بدون شرکتهای با رقابت ویژه به و خارجی های شرکت واحد وجود اروپایی توسعه و تحقیق الزمه یک قوی است پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

54 اخبار مديران استفاده گسترده از نانومواد در زنجیره مواد غذایی سازمان دوستداران زمین کشور استرالیا )FOE( به تازگی گزارش جدیدی با عنوان»راه بسیار کوتاه«little( )Way too منتشر کرده است که در قالب آن استفاده گسترده از نانومواد در زنجیره مواد غذایی و استانداردهای غذایی کم کشورهای استرالیا و نیوزیلند )FSANZ( در این حوزه بحث و بررسی شده است. گزارش جدید تغییراتی نظیر توسعه مواد غذایی جدید ارتباطات غذایی و محصوالت کشاورزی که در گزارش سال 2008 میالدی با عنوان»فناورینانو در مواد غذایی و کشاورزی«وجود نداشته است را پوشش داده است. این گزارش ادبیات کنونی مربوط به اثرات بالقوه ایمنی سالمت و زیستمحیطی مربوط به فناورینانو و اقدامات قانونی استرالیا در رابطه با این موضوع را بررسی کرده است. محورهای اصلی گزارش جدید عبارتند از: نرخ روبه رشد تجاریسازی و افزایش گسترده تعداد محصوالت تجاری شده حاوی نانومواد در مواد غذایی و بخشهای کشاورزی فقدان اطالعات مربوط به انتشار نانومواد در سیستمهای طبیعی و انسان نبوداقدامات بنیادی نظیر برچسبگذاری یا ثبت محصوالت حاوی نانومواد برای ردگیری نانوموادی که منتشر شدهاند شکاف فزاینده بین نرخ تجاریسازی و ارزیابی ایمنی سالمت و محیط زیست ناکامی قانونگذاران در واکنش به ریسکهای احتمالی در حال رشد و فقدان دانش بنیادی برای تجزیه و تحلیل کامل مسائلایمنی سالمت و زیستمحیطی مربوط به فناورینانو. بر اساس این گزارش در حالی که کشورهایی نظیر فرانسه بلژیک و دانمارک در حال اجرای نظام ثبت اجباری نانومواد بوده و اتحادیه اروپا نیز نظام برچسبگذاری مواد غذایی مبتنی بر فناورینانو را اجرا میکند مصرفکنندگان استرالیایی فاقد هرگونه مقرراتی در این زمینه هستند. متن کامل این گزارش به طور رایگان از طریق نشانی زیر قابل دریافت است. منبع: دوره آموزشی ویژه اتحادیه اروپا در حوزه نانوالکترونیک نانو و میکروالکترونیک دو بخش فناوری به سرعت در حال رشد و ابداعی هستند. آنچه که بدیهی است تاثیر توسعه این دو فناوری بر حوزه مصرف میباشد. برای مثال در دهه گذشته صنعت گوشیهای تلفن همراه به خاطر پیشرفتهای این بخش به سمت کوچکسازی پیش رفته است. در حال حاضر مصرفکنندگان به دنبال خرید کاالهای جدیدی هستند که نسبت به کاالهای قبلی ارزانتر کوچکتر و سریع تر هستند. این تقاضای فزاینده منجر به توسعه نوآوری در بین تولیدکنندگان ادوات میکرو و نانوالکترونیک میگردد. در این راستا تولیدکنندگان این حوزه به منظور رفع انتظارات مشتریان و حفظ رقابتپذیری خود به نسل جدید نیروی کاری نیاز دارند که بتوانند در خطوط تولیدی نسل آینده کار کنند. اتحادیه اروپا به منظور تربیت نیروی کار مورد نیاز با مشارکت 5 سازمان از ژانویه سال 2013 میالدی پروژه سه سالهای را با عنوان یورو ترینینگ )EUROTRAINING( آغاز کرده است. دو موسسه COREP از کشور ایتالیا و FSRM از کشور سوییس که در زمینه آموزش مستمر و انتقال فناوری تخصص دارند با همکاری دانشگاههای فنی مجارستان و دانمارک وسازمان تحقیقاتی گرینوبل در فرانسه این پروژه را انجام میدهند. هدف کلی پروژه EUROTRAINING ارتقای رقابتپذیری اروپا از طریق ارائه آموزشهای الزم در حوزه کاربردهای میکرو و نانوالکترونیک میباشد. EUROTRAINING با توسعه یک پلت فورم چندرسانهای مبتنی بر اینترنت به زبان انگلیسی آموزشهای الزم را برای کشورهای مختلف اروپایی ارائه میکند. جامعه هدف این آموزشها مهندسان صنعت و محققان و مربیان دانشگاهی است. در واقع این پلت فورم بین هزار دوره آموزشی ارتباط برقرار میکند. منبع: 52 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

55 کشور این رقابتپذیری و نانوتولید زمینه در آمریکا دولت گزارش )NNI( آمریکا متحده ایاالت ملی پیشگامی حوزه بر عمدتا و آغاز میالدی 2001 سال در آمریکا دولت داشت. تمرکز توسعه و تحقیق میزان احتساب با پیشگامی این قالب در میالدی 2014 سال برای درخواستی بودجه زمینه در دالر میلیارد 20 بر بالغ مجموع در این با است. کرده سرمایهگذاری فناورینانو سرمایهگذاری و سرمایهگذاری عظیم حجم محصوالت دنیا کشورهای سایر گسترده تجاریسازی حال در فناورینانو مختلف جهانی بازارهای وارد و بوده انبوه تولید و شکوفا حوزه این بازارهای امروزه میشوند. در نانو تولید به مربوط فعالیتهای و شده است. شده رقابتپذیرتر جهانی محیط )GAO( آمریکا پاسخگویی اداره رستا این در این پیشروی چالشهای شناسایی دنبال به مربوطه مسائل و نانو تولید زمینه در کشور در را گزارشی اداره این منظور همین به است. است. کرده منتشر حوزه این پیشروی چالشهای مذکور گزارش اساس بر عبارتند نانوتولید حوزه در آمریکا متحده ایاالت از: مراحل مالی تامین در اساسی شکاف وجود نانو تولید نوآوری فرایند میانی تجاریسازی به مربوط استانداردهای فقدان ) EHS ( محیطی زیست و سالمت ایمنی یا و نانوتولید حوزه در چشمانداز یک فقدان ایاالت معنوی مالکیت به مربوط تهدیدهای آمریکا. متحده برای کارشناسان نظر مورد کلیدی اقدامات متحده ایاالت تولید نانو رقابتپذیری ارتقای از: عبارتند آمریکا از آمریکا متحده ایاالت نوآوری تقویت سیاستهای و برنامهها کردن روز به طریق نوآوری حوزه به مربوط کنونی در آمریکا متحده ایاالت نوآوری بهبود بخش همکاری ارتقای طریق از تولید زمینه و دولتی و خصوصی انداز چشم یک ارائه برای راهبردی طراحی آمریکا. متحده ایاالت نانوتولید برای کلنگرانه در کارشناسان نظر مورد محوری سیاستهای از: عبارتند نیز نانو تولید حوزه نانوتولید بینالمللی استانداردهای توسعه در پایه توسعه و تحقیق از حمایت تداوم و فناورینانو حوزه و منسجم مشترک رویکرد یک توسعه و سالمت ایمنی مسائل زمینه در تقویتشده زیست. محیط طریق از رایگان طور به گزارش این کامل متن است. دریافت قابل زیر نشانی منبع: چین کشور و دنیا در کربنی نانولولههای صنعت Research and( مارکت اند ریسرچ شرکت عنوان با جدیدی گزارش تازگی به )Markets کشور و دنیا در کربنی نانولولههای صنعت «گزارش این است. کرده منتشر 2014«چین زمینه در تخصصی و عمیق مطالعات اساس بر نانولولههای جهانی صنعت کنونی وضعیت کنونی وضعیت بر ویژه تمرکز با )CNT( کربنی است. شده ارائه چین کشور کلی وضعیت جدید گزارش چارچوب در و کاربردها طبقهبندیها تعاریف نظیر صنعت و تجزیه است. شده ارائه صنعت زنجیره ساختار و داخلی وضعیت کربنی نانولولههای بازار تحلیل توسعه روندهای حوزه در چین کشور بینالمللی توسعه وضعیت رقابتی وضعیت تحلیل و تجزیه بین مقایسه تحلیل و تجزیه و کلیدی مناطق محورهای دیگر از چین و بینالمللی بازارهای هستند. گزارش این اصلی فرایندهای توسعه سیاستهای و برنامهها هزینهها ساختار تحلیل و تجزیه و تولیدی و عرضه میزان CNT صنعت صادرات و واردات هزینه و تولید ارزش ناخالص حاشیههای تقاضا میباشند. جدید گزارش موضوعات دیگر از نیز اصلی نقشآفرین 13 اطالعات جدید گزارش شرکت وضعیت زمینههای در را صنعت این تولید ظرفیت تولید وضعیت و ویژگیها ارزش و قراردادها اطالعات هزینه قیمت کانالهای CNT صنعت توسعه طرحهای تولید سرمایهگذاری پروژههای امکانسنجی و بازاریابی است. داده پوشش جدید به بیشتر اطالعات کسب برای عالقمندان نمایند. مراجعه نشانی منبع: پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

56 اخبار مديران فناورینانو حوزه در اروپا اتحادیه و جنوبی کره همکاری فسیلی سوختهای به نسبت بیشتر انرژی چگالی داشتن با هیدروژن گستردهای زیستمحیطی مزایای دارای کربن دیاکسید تولید بدون و از استفاده توسعه اصلی های چالش از یکی حاضر حال در اما است. است. آن کردن ذخیره نحوه هیدروژن انرژی پروژه چارچوب در اروپا اتحادیه و کرهجنوبی کشور راستا این در در فناورینانو کاربردهای از استفاده دنبال به )NANOHy( نانوهای مدلسازی دنبال به NANOHy پروژه میباشند. هیدروژن ذخیره حوزه در جدید نانوکامپوزیت مواد آزمایش و مشخصات تعیین سنتز نظری است. انرژی ذخیره زمینه )KIT( کارلسروهه فناوری موسسه از فیچنر ماکزیمیلیان گفته به دستاوردهای از استفاده»با نانوهای پروژه کننده هماهنگ و آلمان مییابد«. تداوم هیدروژن ذخیره مواد توسعه نانوهای پروژه اجرای بخش انرژی حوزه در نانومواد کاربردهای به مربوط»پیشرفتهای میدهد«. تشکیل را معما این از مهمی جذاب مفاهیم توسعه و طراحی دنبال به مذکور پروژه همکار تیم با پروژه این میباشند. خودآرا پلیمری الیههای نظیر نانو مقیاس در راهبری را مهیج حوزه این فعالیتهای تحقیقاتی گروههای سایر تشویق کرد. خواهد ذخیره مواد بهتر درک به منجر پروژه این»تحقیقات فیچنر اعتقاد به تحقیقاتی تیم حاضر حال در شد«. خواهد نانو مقیاس در هیدروژن تحقیق نحوه سیستمها این کردن آماده چگونگی به نانوهای پروژه آزمایشگاهی محیط در منتخب سیستم یک رفتار نحوه و حوزه این در پیبردهاند. فناوری و تحقیقات توسعه هفتم برنامه چارچوب در نانوهای پروژه میگیرد. انجام )FP7( اروپا اتحادیه منبع: تازگی به )Reportlinker( لینکر ریپورت شرکت جهانی»بازارهای عنوان با جدیدی گزارش و نانوخاکرسها نانوذرات نانوکامپوزیتها این اساس بر است. کرده منتشر نانولولهها«جهانی مصرف میزان که میرود انتظار گزارش ناخالص ترکیبی رشد نرخ با نانوکامپوزیتها زمانی دوره در درصد 21.1 )CAGR( سالیانه در تن حدود از 2019 تا 2014 تن حدود به میالدی 2014 سال یابد. افزایش 2019 سال در جدید گزارش اصلی محورهای از برخی از: عبارتند نانوکامپوزیتها جهانی بازار بررسی نانولولهها. و نانوخاکرسها نانوذرات برای جهانی بازار روندهای تحلیل و تجزیه سال برای آنها تخمین و میالدی 2013 سال.2014 سالیانه ناخالص ترکیبی رشد نرخ پیشبینی سال تا )CAGR( نانوکامپوزیتهای به مربوط جزییات توسعه حال در یا شده تجاریسازی مرتبط. کاربردهای و مربوطه فناوریهای صنعت. ساختار به مربوط اطالعات بازار. سهم براساس شده انجام تقسیمبندیهای این در پیشگام شرکتهای کامل وضعیت زمینه. بیسیسی تحقیقاتی شرکت که زمانی از تجزیه زمینه در را خود گزارش آخرین )BCC( منتشر میالدی 2012 سال در بازار تحلیل و نانوکامپوزیتها جهانی مصرف میزان نمود حدود به و یافته افزایش چشمگیری طور به میلیارد 1.2 تقریبی ارزش و تن مصرف میزان است. رسیده 2013 سال در دالر حال در سرعت به نانوکامپوزیتها جهانی 2019 سال تا که میرود انتظار و بوده افزایش 4.2 تقریبی ارزش و تن به میالدی یابد. افزایش دالر میلیارد به بیشتر اطالعات کسب برای عالقمندان نمایند. مراجعه زیر نشانی منبع: نانوکامپوزیتها جهانی صنعت تحلیل و تجزیه 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 54

57 چالشها و فرصتهای بازار نانو سلولز نانوسلولز )NC( از جمله مواد چندکاربردی با خواص منحصر به فردی است که امکان استفاده از آن در کاربردهای مختلف صنعتی وجود دارد. در حال حاضر رشد بازار فناورینانو بسیار سریع بوده و رشد سالیانه برخی از نانومواد بیش از 30 درصد است. نانو سلولز مبتنی بر مواد زیستی تجدیدپذیر از نظر زیستی تجزیهپذیر غیرسمی و نسبتا ارزان بوده و از این لحاظ در بین نانومواد بسیار منحصر فرد است. به گفته جک مایلر مشاور ارشد شرکت مارکت اینتل»بر اساس نتایج مطالعات اداره خدمات جنگلی ایاالت متحده آمریکا انتظار میرود که تا سال 2020 ارزش بازار نانوسلولزها در اقتصاد آمریکا به 600 میلیارد دالر افزایش یابد. تولیدکنندگان نانوسلولز مورد توجه عرضهکنندگان موادی نظیر مواد شیمیایی و افزودنیها قرار گرفته و مصرفکنندگان نهایی نظیر خودروسازها شرکتهای بزرگ و شرکتهای داروسازی نیز از این مواد استفاده میکنند«. گزارش جدید با عنوان»نانوسلولز: فناوری کاربردها و بازارها«توسعه فناوری و بازارهای نانوسلولز را از دهه 1950 تا به امروز بررسی و تجزیه و تحلیل کرده است. همچنین این گزارش به پیشبینی بازار آینده این بخش تا سال 2025 پرداخته و به طور کامل چالشها و فرصتهای رشد این بازار را ارائه کرده است. تعریف کامل انواع مختلف نانوسلولز مشخصات و کاربردهای آنها نیز از دیگر موضوعات این گزارش است. محورهای اصلی گزارش جدید عبارتند از: بررسی تکامل و توسعه نانوالیافهای سلولزی )CNF( نانو بلورهای سلولزی )CNC( و نانوسلولز باکتریایی ) BNC ( تجزیه و تحلیل تفاوتهای بین CNF CNC و :BNC خواص و کاربردها الزامات و فرصتهای استفادهکنندگان نهایی و تولیدکنندگان نانوسلولز وضعیت بیش از 60 شرکت دانشگاه و موسسه در اقصی نقاط جهان که در زمینه تولید و تحقیقات حوزه نانوسلولز فعالیت میکنند بررسی بازارها و تجزیه و تحلیل پتانسیل آنها و تجزیه و تحلیل مسیر پیشرو و پیشبینی تولید نانوسلولز تا سال عالقمندان برای کسب اطالعات بیشتر به نشانی زیر مراجعه نمایند. منبع: همکاری شرکت عربستانی با شرکت الکهید مارتین برای توسعه فناورینانو دو شرکت سابیک )SABIC( و الکهید مارتین Martin( )Lockheed به منظور بررسی ایجاد شرکتهای سرمایهگذاری مشترک جدید در کشور عربستان سعودی یادداشت تفاهم مشترک همکاری به امضا رساندند. این دو شرکت در قالب این یادداشت تفاهم همکاری به دنبال توسعه مواد نانو ساختار کربنی برای استفاده در مجموعهای از کاربردها و بازارهای نهایی میباشند. شرکتهای سابیک و الکهید مارتین در زمینه توسعه اعتبارسنجی صنعتی آزمایش تولید انبوه تولید و فروش مواد نانو ساختار کربنی و محصوالت مبتنی بر نانوساختارهای کربنی با یکدیگر همکاری خواهند کرد. به گفته ا رنستو ا چییلو معاون نوآوری و فناوری شرکت سابیک»این یادداشت تفاهم بخشی از یک پیشگامی است که به دنبال توسعه فرصتهای کسب و کاری جدید برای شرکت سابیک بوده و کسب و کارهای با ارزش افزوده باالتر در کشور عربستان سعودی توسعه خواهد داد«. به گفته وی»همکار نوآوری نظیر شرکت الکهید مارتین برای شرکت سابیک بسیار ارزشمند بوده و انتظار میرود که این پیشگامی آغاز همکاریهای بلندمدت با شرکت مذکور باشد«. به اعتقاد دلبنت معاون آموزش و سیستمهای شرکت الکهید مارتین»ترکیب نانوفناوریهای پیشرفته شرکت الکهید مارتین با قابلیتهای شرکت سابیک منجر به ایجاد فرصتهای مهیج نوآوری و مواد جدید خواهد شد«. منبع: 55 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

58 اخبار مديران فناورینانو مجله انتشار برای نیچر انتشارات و چین علوم آکادمی همکاری همکاری با )Nature Publishing Group( نیچر انتشاراتی گروه انتشار دنبال به )IECAS( چین علوم آکادمی الکترونیک موسسه عنوان با مجله این الکترونیکی نسخه هستند. فناورینانو مجله میالدی 2015 سال مارس ماه از Microsystems & Nanoengineering بود. خواهد دسترسی قابل nature.com نشانی طریق از آزاد صورت به و اصلی تحقیقاتی مقاالت Microsystems & Nanoengineering مجله میکرو سیستمهای به مربوط مالحظات آخرین و کرد خواهد منتشر را این کرد. خواهد بررسی را )MEMS/NEMS( مکانیک الکترو نانو و و ادوات کاربردهای و اطمینان مشخصات تعیین سنتز طرحها مجله داد. خواهد پوشش را نانو و میکرو مقیاس سیستمهای انتشاراتی گروه مدیر و نیچر اجرایی سردبیر کمبل نیک دکتر گفته به امکان این Microsystems & Nanoengineering»مجله چین در نیچر مکانیک الکترو نانو و میکرو سیستمهای حوزه در فعال محققان برای را کنند«. منتشر را خود یافتههای بتوانند تا میکند فراهم میکرو حوزههای تمامی در تحقیقات ارتقای دنبال به جدید مجله این کاربردی تحقیقات تا گرفته بنیادی تحقیقات از نانومهندسی و سیستمها حوزه تحقیقاتی یافتههای آخرین انتشار منبع به جدید مجله است. را بستری و شد خواهد تبدیل مکانیک الکترو نانو و میکرو سیستمهای بینرشتهای دانشمندان بین همکاری آن چارچوب در که میکند فراهم یابد. ارتقا دنیا نقاط اقصی در که است مجلهای نهمین Microsystems & Nanoengineering مجله خواهد منتشر چینی همتایان همکاری با و نیچر انتشاراتی گروه توسط شد. منبع: روسنانو 2014 سال جایزه برای برای نام ثبت آغاز محققانی به )2014RUSNANOPRIZE( 2014 سال نانوی روس جایزه حال در میکنند. فعالیت ا پتیک و الکترونیک زمینه در که میگیرد تعلق فناورینانو تحقیقات گسترده توجه مورد تحقیقاتی حوزه دو این حاضر صنعت بخشهای از بسیاری ابداعی پیشرفتهای برای و گرفته قرار هستند. راهبردی اهمیت دارای جهانی باعث فتونیک و ا پتیک الکترونیک حوزههای در سریع پیشرفتهای در و وسیع مقیاسی در مدرن جامعه توسعه برای الزم اعتماد ایجاد و... پزشکی تشخیصهای ارتباطات و اطالعات فناوری نظیر حوزههایی میگردد. است. دالر هزار 85 حدود معادل روبلز میلیون 3 جایزه این نقدی جوایز نامزد میتوانند افراد نیز و کشورها سایر و روسی قانونی مجموعههای شوند. جایزه این دریافت برای ثبتنام و فناورانه و علمی پیشرفتهای فعاالن به ساله هر روسنانو جایزه و رسیده انبوه تولید به که میگیرد تعلق فناورینانویی حوزه ابداعات باشد. رسیده دالر میلیون 10 به حداقل آنها تولید از حاصل سالیانه درآمد جوالی 31 تاریخ تا حداکثر میتوانند شرایط واجد افراد و ها شرکت برای را خود درخواستهای 1393( ماه مرداد )9 میالدی 2014 سال rusnanoprize@forinnovations.org نشانی به جایزه این در شرکت نمایند. ارسال اهداف دارای است شده آغاز میالدی 2009 سال از که روسنانو جایزه است: ذیل جوامع عالقمندان و کارها و کسب تقاضاهای به بخشیدن انسجام علمی عملی کاربردهای و پیشرفتهای به گسترده عمومی آگاهیبخشی فناورینانو و فناورینانو حوزه در تجربی و کاربردی علمی تحقیقات توسعه آنها تجاریسازی و فناورینانو صنعت در بینالمللی همکاریهای توسعه حوزه در فعال گروههای و محققان دانشمندان از عمومی قدردانی فناورینانو. نمایند. مراجعه زیر نشانی به بیشتر اطالعات کسب برای عالقمندان منبع: 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 56

59 فرصتهای بازار نانوحسگرها شرکت ریسرچ اند مارکت and( Research )Markets با تازگی گزارش جدیدی را با عنوان»بازار نانوحسگرها 2014«منتشر کرده است. بر اساس این گزارش در حال حاضر نانوحسگرها در حوزه تشخیصهای پزشکی استفاده میشود اما انتظار میرود که در آیندهای نزدیک شاهد تجاریسازی کاربردهای نانوحسگرها در حوزههای نظامی امنیت داخلی کاربردهای پایش محیط زیست و چندین حوزه دیگر باشیم. تحلیلگران شرکت نانومارکت بر این باورند که در بلند مدت درآمدهای حاصل از نانوحسگرها ناشی از توسعه کاربردهای متعدد آنها در زمینههایی نظیر تولید میکروالکترونیک و بازار ساخت و ساز خواهد بود. همچنین در کوتاهمدت نیز نانوحسگرها به عنوان یک فناوری توانمندساز با اهمیت در حوزه اینترنت و رباتیک توسعه خواهند یافت. گزارش جدید نحوهی پیدایش فرصتهای تجاری مبتنی بر نانوحسگرها را شناسایی نموده و به طور کامل حجم و اندازه این فرصتها را در طی 8 سال آینده پیشبینی میکند. در این گزارش هر یک از کاربردهای نانوحسگرها به طور کامل تحلیل شده و نحوه ورود آنها به بازار نیز ارائه شده است. برخی از محورهای اصلی گزاش جدید عبارتند از: تجزیه و تحلیل راهبردهای شرکتهای فعال در حوزه نانو حسگرها برنامههای تجاریسازی نانوحسگرها راهنمای کامل مدیریت بازار و محصول صنعت حسگرها کاربردهای نانومواد و زیستشناسی در حوزه نانوحسگرها و الزامات کسب و کاری و روندهای مربوط به سنتزنانوحسگرها. متن کامل این گزارش به قیمت 2995 دالر از طریق نشانی زیر قابل خریداری است. p?q=nanosensor+markets+2014&cat_id= منبع: آغاز تولید انبوه نقاط کوانتومی در شرکت کوانتوم متریال شرکت کوانتوم متریال Materials( )Quantum به تازگی اعالم کرده است که با افزایش تجهیزات ظرفیت تولیدی خود تولید انبوه مواد پیشرفته نقاط کوانتومی را چند ماه پیش از زمان برنامهریزی شده آغاز کرده است. شرکت کوانتوم متریال )QMC( که از عرضهکنندگان نوظهور نقاط کوانتومی مواد نانوذرات و سایر فناوریهای پلتفورم است با راهاندازی تجهیزات تولیدی جدید قادر است سالیانه 250 کیلو گرم نقاط کوانتومی تولید نماید. فناوری تولید انبوه اختصاصی این شرکت در مقایسه با تولید از طریق فرایندهای دستی نقاط کونتومی را با یکنواختی باال تولید و عرضه میکند. بعالوه شرکت فوق برای توسعه خط تولید خود و تولید انواع مختلف نقاط کوانتومی نظیر کادمیوم )Cadmium( و... یک برنامه راهبردی اجرا میکند. به گفته استفان اسکورس مدیر عامل شرکت QMC»براساس برنامهریزی انجام شده این شرکت به دنبال این است تا تاریخ 15 ژانویه سال 2015 میالدی میزان تولید خود را به 4 برابر افزایش دهد. همچنین این شرکت با داشتن برنامههای مهندسی به دنبال جایگزین کردن سیستمهای موازی زمان وقفه کوتاه )short-lead-time( با سیستمهای کنونی است تا بتواند تقاضای فزاینده بازار را برآورده کند«. به گفته دیوید بودرر معاون تحقیق و توسعه شرکت»تولید انبوه این قابلیت را فراهم میکند تا به سرعت بر موانع هزینهای غلبه کرده و از نقاط کوانتومی در کاربردهای جدیدی نظیر حوزه امنیت دفاع تصفیه ID بستهبندی محصوالت و بخشهایی مانند نمایشگرها روشنایی و انرژی استفاده کرد«. منبع: توجه ویژه شرکت باسف به استفاده از کاربردهای فناورینانو شرکت باسف )BASF( میزان سرمایهگذاریهای خود را در زمینه تحقیق و توسعه به 1.8 میلیارد یورو در سال 2013 میالدی افزایش داده است. به گفته دکتر آندریاس کریمیر عضو هیات مدیره شرکت باسف»این شرکت از نظر میزان هزینههای تحقیق و توسعه در صنعت شیمیایی پیشگام است«. باسف نیروی کار در اقصی نقاط جهان و 3 هزار پروژه تحقیقاتی برای رفع چالشهای آینده و تضمین رشد سودآور و مطمئن برای شرکت دارد. طی 5 سال گذشته قدرت نوآوری این شرکت با فروش محصوالت جدید عرضه شده به بازار نمایان شده است. شرکت باسف در سال 2013 میالدی بیش از 300 محصول جدید به بازار معرفی نمود. همچنین وضعیت پتنتهای این شرکت نیز نشان دهنده فعالیتهای تحقیقاتی موفقیتآمیز آن است. باسف با ثبت 1300 پتنت در سال 2013 و داشتن 151 هزار پتنت ثبت شده برای پنجمین بار متوالی در راس شاخص ارزیابی پتنتها قرار گرفته است. به اعتقاد مدیران شرکت باسف ارائه راهکارهای هوشمندانهی مبتنی بر سیستمهای جدید و مواد کاربردی برای رفع چالشهای پیشروی آینده نه تنها نیازمند رویکردهای بین رشتهای است بلکه باید از فناوریهای بینرشتهای نوظهوری نظیر فناورینانو نیز استفاده نمود. فناورینانو به توسعه راهکارهای آتی کمک خواهد کرد. در این راستا شرکت باسف با استفاده از علم و فناورینانو به دنبال توسعه راهکارهای جدید و بهبود محصوالت موجود است. برای مثال میکرو کپسولها یکی از حوزههای تحقیقاتی این شرکت است که با اتکا بر فناورینانو فرموالسیونهای جدیدی توسعه مییابد. همچنین یک تیم تحقیقاتی بینالمللی با همکاری شرکت باسف به دنبال استفاده از کاربردهای بالقوه موادی نظیر گرافن هستند. منبع: 57 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

60 اخبار پژوهشگران فسفولیپید جنس از ضدسرطان داروی نانوحامل از استفاده با نیویورک دانشگاه پژوهشگران دارویی حامل لیپوزم جنس از نانوبالونهایی تولید شیمیدرمانی داروی رهاسازی برای لیزر تابش از استفاده با نانوحامل این کردند. میکند. رهاسازی را خود محتویات قرمز کپسوله به موفق تحقیقاتی گروه یک اخیرا نانوبالونها در ضدسرطان داروهاي کردن لیپوزم کوچک ذرات نانوبالونها شدهاست. را آنها میتوان لیزر با که هستند شده اصالح رهاسازی را آنها در موجود داروی و کرد منفجر کرد. Nature نشریه در پژوهش این نتایج است. دسترسی قابل Communications میگوید: مقاله این اول نویسنده الول جاناتان منفجر را نانوبالونها میتواند لیزر چرا که این ما حال این با نیست روشن ما برای هنوز کند فرد منحصربه پدیده یک با که هستیم مطمئن برای باالیی پتانسیل پدید این هستیم. روبرو دارد. سرطان درمان بوده مو تار از کوچکتر برابر هزاران نانوبالونها شدهاند ساخته فسفولیپید و پورفیرین از و فسفولیپیدها و بوده آلی ماده یک پورفیرین چگونگی دارند. چربی مشابه ساختارهایی روش مشابه بدن به نانوحامل این کردن وارد تزریق طریق از و بوده رایج شیمیدرمانی میشود. انجام وریدی شیمیدرمانی داروی نانوبالونها که آنجایی از سلولهای به تنها و کرده حفظ خود در را گزند از سالم سلولهای میرسانند سرطانی هستند. امان در مخرب داروهای این روی را نانوحامل این همکارانش و الول لیزر از آنها کردند تست آزمایشگاهی موشهای تابش کردند. استفاده دارو رهاسازی برای قرمز محتویات و شده نانوبالون ترکیدن موجب لیزر خاموش محض به میکند. رهاسازی را آن و داروها و شده بسته نانوبالونها لیزر شدن حملهور سرطانی سلول به رهاشده پروتئینهای طریق از زدایش قابل نانوبالونها این میشوند. هستند. خون هدفمند بهصورت میتواند فناورینانو الول ببرد. بین از را سرطانی سلولهای بوده زیردریایی همانند نانوبالونها این میگوید: )راست( بعد و )چپ( قبل نانوبالون يك تصوير آن. به ليزر برخورد از به رسیدن با میکند حمل خود با را دارو که جریان وارد دارو و شده باز درها موردنظر محل میشود. خون منبع: مختلف داروی چند حاوی نانوذرهای تولید میتوان آن از استفاده با که شدند روشی ارائه به موفق پژوهشگران این محققان به روش این کرد. تولید را ترکیبی دارویی نانوساختارهای تولید نانوذره یک قالب در شیمیدرمانی داروی چند که میدهد را امکان کنند. که شدند نانوذراتی ارائه به موفق فناوریماساچوست موسسه محققان گروه این داد. قرار آنها درون را شیمیدرمانی داروی چند یا دو میتوان درون را مختلفی داروهای سادگی به میتوان که کردند ارائه روشی Journal of the نشریه در گروه این که مقالهای در داد. قرار نانوذرات داروی سه دادند نشان کردند منتشر American Chemical Society جرمیا داد. قرار نانوذره یک درون میتوان را رحم سرطان درمان در رایج است باری اولین این میکنم فکر میگوید: پروژه این محققان از جانسون این میشود. ساخته دقیق بسیار نسبتهای با دارو چند حامل نانوذره که شوند. رهاسازی مختلف عامل سه با میتوانند دارو سه خود با را دارو چندین که شوند طراحی بهگونهای میتوانند ذراتی چنین سرطانی سلولهای تا بود خواهند قادر پژوهشگران بنابراین کنند حمل حداقل به داروها این جانبی اثرات که است درحالی این ببرند بین از را که دادند نشان کردند منتشر گروه این که مقالهای در رسید. خواهد درون میتوان را رحم سرطان بیماری به مربوط سهگانه داروهای چگونه مراحل دارویی نانوساختار این سنتز از پس گروه این داد. قرار نانوذره یک کردند. آغاز را موش روی تست درون را دارو یا کنند متصل نانوذرات به دارو که آن جای به گروه این استفاده نانوذرات سازنده واحدهای بهعنوان داروها از دهند قرار نانوذره ویژهای ساختار بهصورت را داروها شدند موفق محققان واقع در کردند. دقت با ساختار این درون را داروها این از یک هر نسبت و کرده طراحی است. شده تشكيل مختلف داروي سه و پليمري زنجيرهاي از نانوذره اين کنند. کنترل باالیی واحد دارویی مولکول میشود: تشکیل مختلف بخش سه از نانوذره هر کمک نانوذره به که گلیکول پلیاتیلن از زنجیرهای و بلوکها اتصالدهنده سازنده واحدهای این از نوع صدها نشود. ساختاری زوال دچار تا میکند چند از مرکب دارویی نهایت در و کرده ترکیب یکدیگر با میتوان را ساخت. دیگر داروی منبع: 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 58

61 درمانی خواص با نانولوله به گیاهی پسماند تبدیل نانوساختاری ارائه به موفق نانولوله به گیاهی پسماندهای تبدیل با محققان گیرد. قرار استفاده مورد بیماریها برخی درمان برای میتواند که شدند زیستی پسماندهای میتوان که معتقداند فلوریدا دانشگاه پژوهشگران اختالالت رفع یا سرطان درمان برای سودمند مادهای به تبدیل را سلولی علوم و میروبیولوژی دپارتمان از ورمیریس ویلفرد کرد. ژنتیکی شدهاست. نانولوله به گیاهی پسماندهای تبدیل به موفق دانشگاه این هستند. مستحکمتر و انعطافپذیرتر کربنی نانولولههای از نانولولهها این مژه از مرتبه 500 که لیجنین نانولولههای میگویند تحقیقاتی گروه این هتسه درون را دیانای رشتههای میتوانند هستند باریکتر انسان اصالحات برای مناسبی ابزار بنابراین کنند رهاسازی انسان سلولی بود. خواهند ژنتیکی بتوانیم اگر است توجه جالب بسیار نتایج این میگوید: ورمیریس مشکالت درمان به قادر کنیم ایجاد انسان در را ژنتیکی اصالحات این بود. خواهیم سالم دیانای رشتههای جایگزینی و ژنتیکی بهدست زیستی سوختهای از که بوده لیجنین جنس از نانولولهها این موجب که بوده گیاهی سلولهای پوسته در مادهای لیجنین است. آمده سوختهای در نمیتوان ماده این از میشود. برگها به ریشه از آب حرکت کرد ایجاد گرما و سوزاند را آن میتوان تنها بنابراین کرد استفاده زیستی از میتوان را لیجنین گرفت. کار به الکتریسیته تولید برای را گرما این و آورد. دست به نیشکر نظیر مختلف گیاهان پرداختند انسان روی ماده این سمی اثرات بررسی به ابتدا در محققان است کربنی نانولولههای از کمتر بسیار آن سمیت که داد نشان نتایج این بررسی به سپس کرد. بدن وارد میتوان را آن از زیادتری دوز بنابراین پرداختند کنند سلول وارد را انای دی توانند می ساختارها این آیا که هک را دیانای کوچک پالسمید یک نهایت در بود. موفقیتآمیز نتایج که کردند. سلول وارد بود تکثیر به قادر تزریق سلولها درون به را ویژه ژن یک حاوی نانولولههای گروه این موجب آن فقدان که پروتئینی و رفته موردنظر محل به ژن این و کردند کرد. ایجاد سلول در ژنتیکی اصالح با را بود شده بیماری منبع: طال نانومیلههای با مثانه سرطان سلولهای بردن بین از در که کردند ارائه مثانه سرطان درمان برای جدیدی راهبرد محققان هب قادراند نانومیلهها این میشود تزریق بدن به طال نانومیلههای آن شوند. متصل میشود ایجاد سرطانی سلول توسط که ویژهای پروتئینهای میرود. بین از سرطانی سلول و شده گرم نانوذرات لیزر تابش با سپس با میتوان که کردند ارائه جدیدی راهبرد کلرادو دانشگاه پژوهشگران آنها سالم سلولهای دیدن آسیب بدون و شناسایی را مثانه سرطان آن تولید را EGFR نام به پروتئینی مثانه سرطان سلولهای برد. بین از را کردند طراحی طوری را طال نانومیلههای تحقیقاتی گروه این میکنند به نانومیلهها اتصال از پس هستند. پروتئینها این به اتصال به قادر که تابش زیر را نانومیلهها پایین شدت با لیزر یک با میتوان EGFR پروتئین که سلولها این رفتن بین از و شدن گرم موجب کار این که داد قرار لیزر میشود. هستند EGFR از غنی موجب EGFR میگوید:پروتئینهای پروژه این محققان از فلیگ توماس تفکیک سالم سلولهای از را مثانه سرطان سلولهای بتوان که میشوند هدف مورد سرطانی سلولهای این فناورینانو از استفاده با سپس و کرد میگیرند. قرار توضیح آمریکا سرطانی انجمن ساالنه نشست در همکارانش و فلیگ گفیتینیب نظیر موجود مشابه روشهای با روش این تفاوت درباره اجمالی روشهای برخالف روش این میگوید: فلیگ کردند. ارائه ارلوتینیب و ندارد. EGFR به مبرمی نیاز است EGFR به وابسته شدت به که دیگری شناسایی موجب پروتئین این حد از بیش بیان تنها جدید روش این در سرطانی سلولهای هدفگیری برای آن از نهایت در و شده سرطانی سلول میشود. استفاده بدن به را نانومتر 50 طول به طال نانومیلههای حاوی محلول گروه این پروتئین مخصوص آنتیبادی دارای که نانومیلههایی میکنند تزریق بیمار آنها اتصال موجب بدن به طال نانومیلههای ورود بنابراین هستند. EGFR میشود. مثانه سرطانی سلولهای به با لیزر تابش هستند بیخطر بدن برای کم غلظت در طال نانومیلههای گرم موجب نهایت در و شده آنها برانگیختگی موجب ویژهای فرکانس شد. خواهد آنها رفتن بین از و سرطانی سلولهای شدن منبع: پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

62 اخبار پژوهشگران نانوفیلتر کاغذی مخصوص زدایش ویروس پژوهشگران دانشگاه آپساال موفق به ساخت فیلتر کاغذی شدند که قادر به حذف ویروسها است. این فیلتر با استفاده از نانوالیاف سلولزی ساخته میشود. ذرات ویروسی دارای ابعاد بسیار کوچکی هستند به طوری که اندازه آنها هزاران برابر کوچکتر از تار موی انسان است. ویروسها تنها درون سلولهای زنده امکان تکثیر دارند به همین دلیل با وارد شدن به یک سلول تبدیل به یک عامل بیماریزای خطرناک میشوند. ویروسها هم بهصورت مستقیم عامل بیماریزا بوده و هم قادراند تا سلولهای سالم را به سلولهای سرطانی تبدیل کنند. آلودگی محصوالت زیستفناوری به ویروس یک چالش جدی برای تولید واکسن و پروتئینهای درمانی است. از آنجایی که ابعاد این ویروسها بسیار کوچک است بنابراین زدایش آنها کاری بس دشوار است. بسیاری به دنبال فیلترهای ارزانقیمت و کارا برای زدودن ویروس هستند. سلولز یکی از مواد رایج برای تولید فیلتر است زیرا قیمت آن کم و از نظیر شیمیایی خنثی هستند در صورتی که محصولی از سلولز تهیه شود یک بار مصرف خواهد بود. سلولز از نظر مکانیکی مستحکم آبدوست در phهای مختلف پایدار و قابل استریل شدن است. کاغذهای صافی و فیلترهای معمولی که در شیمی استفاده میشود دارای ابعاد بسیار بزرگی است که امکان زدودن ویروسها را ندارد. این گروه تحقیقاتی موفق به ساخت فیلتری شدند که قادر به زدودن ویروسهای صنعتی است. براساس مقاله منتشر شده توسط این گروه تحقیقاتی این فیلتر 100 درصد از نانوالیاف سلولزی تهیه شدهاست که منشاء طبیعی دارد. این پژوهش ماحصل یک دهه تحقیقات درباره خواص نانوالیاف است که در نهایت منجر به تولید این فیلتر شد. ابعاد حفرههای این فیلتر کامال متناسب با ابعاد ویروسها است. فیلتر کاغذی که پیش از این ساخته شده مبتنی بر برهمکنش الکترواستاتیک بوده که به غلظت نمک و ph محیط حساسیت دارد این درحالی است که فیلتر کاغذی جدید از جنس پلیمر بوده و مبتنی بر ابعاد حفرههای آن است. منبع: ويروسها )به رنگ سبز( روي نانوالياف. استفاده از نانولولهها در پیلهای سوختی میکروبی میکرومقیاس محققان عربستان با استفاده از نانولولههای کربنی موفق به ساخت آندی برای پیلهای سوختی میکروبی میکرومقیاس شدند. پیلهای سوختی میکروبی یکی از فناوریهای زیستسازگار است که میتواند پسماندهای آلی را به الکتریسیته تبدیل کند. در این نوع پیلهای سوختی یک نوع تجزیه شیمیایی اتفاق میافتد که در آن باکتریها با خوردن پسماندهای آلی الکترون آزاد میکنند. با این روش هم میتوان آبهای آلوده را تمیز کرد و هم الکتریسیته مورد نیاز را از این آبها بهدست آورد این کار با اکسیداسیون ترکیبات زیستی موجود در پسابها و پسماندها انجام میشود. با کوچکسازی این پیلهای میکروبی میتوان آنها را روی تراشهها ایجاد کرد و در نهایت ادوات تشخیص طبی تولید کرد که بدون نیاز به منبع انرژی خارجی میتواند به فعالیت خود ادامه دهد. در این پژوهش جدید محمد مصطفی حسین استادیار رشته مهندسی برق دانشگاه ملک عبداهلل و همکارانش به توسعه پیلهای سوختی میکروبی میکرومقیاس پرداختند پیلهایی که بتواند تقریبا یک میکرووات انرژی تولید کند. این مقدار انرژی برای دستگاههای میکروالکترونیک مناسب و کافی است. این گروه نتایج یافتههای خود را در نشریه Asia Materials به چاپ رساندند. این گروه تحقیقاتی غشاء تبادل پروتون را در پیلهای سوختی میکروبی رایج برداشته و همچنین کاتد هوا و گیرنده الکترون اکسیژن محیط را جایگزین آن کردند. با این کار ابعاد پیل سوختی به شدت کاهش یافته به اندازهای که برای استفاده روی تراشه مناسب خواهد شد. محققان این پروژه موفق به ساخت پیلی با ابعاد یک بند انگشت شدند. ماده مصرفی این پیل آب دهان است. البته این پیل قادر است با سیاالت مختلف نظیر پساب نوشیدنیهای مختلف و هر مایعی که دارای ترکیبات آلی نظیر شکر باشد کار کند. اجزاء مختلف اين پيل. آند این پیل از نانولولههای کربنی چند جداره است. محققان از گرافن نیز برای ساخت آند در این پژوهش استفاده کردهاند. منبع: 60 سال سیزدهم تیرماه 93 شماره 4 پياپي 201

63 RSV تنفسی بیماری از پیشگیری برای نانودارویی ساخت دو پپیتد یک از استفاده با محققان زیستتجزیهپذیر نانوذرات و رشتهای شدند دارویی ساخت به موفق به کودکان آلودگی از میتواند که تنفسی سنسیشیال نام با ویروسی کند. جلوگیری )RSV( ترکیب از که معتقداند پژوهشگران مختلف پیشرفته فناوری چند یا درمان برای روشی میتوان ویروس به آلودگی از جلوگیری ارائه )RSV( تنفسی سنسیشیال میتواند خطرناک ویروس این کرد. مرگبار نوزادان یا کودکان برای یا درمان برای واکسنی هیچ باشد. ندارد. وجود بازار در بیماری این از پیشگیری پزشکی مدرسه جمله از مختلف مرکز چند محققان توسط پژوهش این انجام بوستون کودکان سرطان مرکز و جنوبی فلوریدای دانشگاه هاروارد ورود از مانع که کردند ایجاد رشتهای دو پپتید یک گروه این شدهاست. که دادند نشان پروژه این محققان میشود. بدن سلولهای به ویروس این آن تزریق و زیستتجزیهپذیر نانوذرات درون به پپتید این کردن وارد با است. کرده پیدا توجهی قابل افزایش روش این اثربخشی موش بدن به چاپ به Journal of Clinical Investigation نشریه در پژوهش این نتایج است. رسیده مارپیچی پروتئین یک از RSV سطح به تا میکند استفاده شکل متصل ریه و بینی سلولهای بیرونی تا میشود موجب پپتید این شود. سلول و RSV ویروس میان اتصال پژوهشگران نشود. انجام میزبان و تنهایی به بار یک را پپتید این بدن به نانوذره نوعی با نیز بار یک مقایسه را نتایج و کرده تزریق موش همراه به پپتید این که زمانی کردند. اثربخشی شد موش بدن وارد نانوذره مییابد. افزایش آن پروژه این محققان از محپترا ای قطره یک بهصورت را پپتید این میتوان که دریافتیم ما میگوید: کند پیشگیری ویروسی آلودگی از میتواند دارو این کرد. تولید اسپری منتقل نیز ریهها به بینی طریق از بدن به شدن وارد با که شکل این به میشود. RSV آلودگی از ممانعت باعث و شده دارو این اثربخشی که میدهد نشان موش روی اولیه تستهای نتایج ایجاد دیگر مشابه داروهای با مقایسه در اندکی التهاب و بوده توجه قابل میکند. منبع: هسته-پوسته نانوساختارهای با كارآمد خورشيدي پيلهاي هسته-پوسته نانوساختار تولید با پژوهشگران کارایی بهبود به موفق CdSe/CdS جنس از شدند. خورشیدی پیلهای نقاط لوسآلموس ملی آزمایشگاه پژوهشگران ساخت رویای میتواند که ساختند کوانتومی تحقق را خورشیدی انرژی مبدل پنجرههای دانشگاه همکاری با که پژوهش این در بخشد. نشان محققان شده انجام ایتالیا بیکوکا میالنو میتواند کوانتومی نقاط نور نشر خواص که دادند شود. استفاده خورشیدی پیلهای تولید برای انرژی تبدیل کارایی دارای پیلهایی چنین هستند. رایج پیلهای به نسبت باالتری )LSC( لومینسانس خورشیدی تغلیظکننده تولید در که بوده فوتون مدیریت دستگاه یک با نشرکنندههای حاوی شفاف مواد از آنها مولکولهای و کوانتومی نقاط نظیر باال کارایی این در خورشید نور شدهاست. استفاده رنگی باالتر موجهای طول با و شده جذب ترکیبات ساخت برای بنابراین میکند. پیدا بازنشر استفاده آنها از میتوان خورشیدی پیلهای کرد. خورشیدی فتوفیزیک مرکز از کلیموف ویکتور یک بهعنوان LSC میگوید: )CASP( پیشرفته روی را خورشیدی نور تابش میتواند نوری آنتن این با که کند متمرکز کوچک بسیار سطح یک مییابد. افزایش پیل خروجی توان کار است جالبی ماده بسیار LSC میگوید: برولی پیلهای کارایی میتوانند ترکیبات این زیرا دیگر سوی از و داده افزایش را خورشیدی ایجاد فتوولتائیک پیلهای در جدیدی مفهوم کنند. و بوده باال کوانتومی نقاط کارایی که آنجایی از جالبی مواد بنابراین است کنترل قابل آنها نشر ارزانقیمت و بزرگ تولید LSCهای برای باند میان همپوشانی چالش اولین هستند. از به منجر که است نقاط این در نشر و جذب میشود. نور از بخشی رفتن دست بر مبتنی LSC محققان مشکل این حل برای نشر و جذب باند که ساختند کوانتومی نقاط هستهای ساختار محققان دارد. فاصله هم از آنها پوسته که کردند تولید CdSe/CdS پوستهای ساختار در نشر و کرده جذب را نور CdS بیرونی میشود. انجام CdSe پوسته Nature Photonics نشریه در پژوهش این نتایج است. رسیده چاپ به منبع: پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال

64 اخبار پژوهشگران میلیمتر 300 ابعاد با گرافن تولید فناوری تولید به موفق اخیرا )CVD Equipment( سیویدی تجهیزات شرکت فناوری با محصول این شدهاست. میلیمتر 300 ابعاد با گرافنی محصول میشود. تولید شرکت این توسط شده پتنت تولیدکنندگان از یکی )CVD Equipment( سیویدی تجهیزات شرکت شرکت این است. بخار فاز از شیمیایی الیهنشانی تجیهزات حوزه در پیشرو تازهای سفارش شرکت این زیرمجموعههای از یکی که کرده اعالم اخیرا گرافنها این است. کرده دریافت میلیمتر 300 ابعاد با گرافن تولید برای تجهیزات شرکت توسط آن فناوری که شده ایجاد مسی فویل روی ار باال کیفیت با گرافن میتوان فناوری این با شدهاست. پتنت سیویدی تا 75 ابعاد با گرافنی محصوالت حاضر حال در کرد. تولید پایین قیمت با عرضه بازار به و تولید سیویدی تجهیزات شرکت توسط میلیمتر 100 است. میلیمتری 300 محصول سفارش اولین این اما شدهاست اب میگوید: سیویدی تجهیزات شرکت مدیرعامل روسنبام لئونارد محصولی میتوانیم ما انبوه حجم با گرافن تولید فناوری این از استفاده روی میتواند محصول این کنیم. عرضه بازار به میلیمتر 300 ابعاد با تولید گرافن کیفیت کار این با که شود ایجاد چروک از عاری مس زیرالیه مییابد. افزایش شده ما میگوید: شرکت این عامل مدیر مقام قائم استروبل هاینزل کارل میتوان و شده تجاریسازی EasyGraphene فناوری که خوشحالیم يافته رشده گرافن اليه تك با مسي فويل راست: مسي فويل تصوير چپ: آن. روي این که دادیم نشان ما رساند. انبوه تولید به را گرافن آن از استفاده با با و گرافن تولید برای مناسب و اعتماد قابل ساده بسیار جدید روش تولید فرآیند سریع تجاریسازی محصول فناوری این است. باال کیفیت نیاز مورد گرافنی محصوالت بتوانیم تا ساخته قادر را ما که است گرافن کنیم. تولید را مصرفکنندگان منبع: STM با الیه چند گرافن در الیهها جابهجایی استفاده با بینالمللی تحقیقات تیم یک )STM( روبشی تونلزنی میکروسکوپ از گرافن در الیهها کردن جابهجا به موفق الیه چند ساختار نهایت در و شده ایجاد ویژه الکترونیکی خواص با گرافنی کردند. دریافتند اسپانیایی و ژاپنی پژوهشگران میتوان الکتریکی میدان از استفاده با که این داد. تغییر را گرافن در الیهها توالی میتوان روش این با که معناست بدان گرافن روی به را فلزی شبه گرافن کرد. تبديل نیمههادی کربن از شکل ورقهای مادهای گرافن اتمی الیه یک حد در ضخامتی که بوده باندگپ فاقد فلزی شبه ماده این دارد. بارزی تفاوت گرافنی الیههای چند است. بهطوری دارند گرافنی تکالیههای با الکتریکی میدان اعمال با میتوان که کرد. ایجاد آنها روی بزرگی باندگپ قرار هم روی گرافن چندالیه که زمانی و تغییرکرده آنها پیکربندی میگیرند رومبوهدرال یا برنال نظیر ساختارهایی زمانی برنالی پیکربندی میکنند. ایجاد قرارگیرد. B روی A الیه که میشود ایجاد در را انرژی کمترین ABA پیکربندی گرایش گرافن دارد. ساختارها دیگر میان دارد. عادی شرایط در پیکربندی این به باالتر انرژی با پیکربندیهای حال این با این در دارد وجود نیز رومبوهدرال نظیر مرکز روی باالیی الیه شبکه ساختارها میگیرد. قرار زیرین الیه هگزاگونال خواص نظر از پیکربندی دو این بهطوری دارد تفاوت هم با الکترونیکی بر عمود الکتریکی میدان اعمال با که میرود بین از الیهها تقارن گرافنی ورق در مهمی نقش الیهها چیدمان بنابراین گرافن الیههای در الکتریکی خواص بروز دارد. گرافن در را دانهها مرز بتوان که این تولید برای مفیدی ابزار کرد کنترل منحصربه خواص با گرافنی ساختارهای دانشگاه MIT پژوهشگران است. فرد در مواد علم ملی موسسه هاروارد موفق مادرید ICMM-CSIC و سوکوبا گیت الکترود از استفاده با تا شدند گرافنی الیههای سه الکتریکی خواص پروژه این پژوهشگران دهند. تغییر را تونلزنی میکروسکوپ از استفاده با کرده جابهجا را گرافن الیههای روبشی از الکتریکی ویژگیهای با ساختاری و نتایج کردند. ایجاد شده تعیین پیش نشریه در مقالهای قالب در پژوهش این است. رسیده چاپ به Nature Materials منبع: 201 پياپي 4 شماره 93 تیرماه سیزدهم سال 62

65

66

67

68